Çfarë është metanoli, si futet në pije dhe si shkakton dëm?
Çfarë është metanoli, si futet në pije dhe si shkakton dëm?
Metanoli është një alkool, si etanoli i njohur që konsumojmë në pijet alkoolike. Është një lëng i pangjyrë, i ndezshëm që ka një erë të ngjashme me etanolin.
Dallimet midis metanolit dhe etanolit
– Metanoli dhe etanoli kanë struktura të ndryshme kimike. Metanoli përbëhet nga vetëm një atom karboni, ndërsa etanoli ka dy – shkruan Ian Musgrave, pedagog i lartë i farmakologjisë në Universitetin e Adelaide.
Ai një atom karboni bën të gjithë ndryshimin. Kjo do të thotë se metanoli përpunohet ndryshe në trupin tonë dhe është shumë më toksik se etanoli.
Metanoli përdoret në një sërë produktesh industriale dhe shtëpiake, si lëngjet për pastrimin e xhamit të përparmë, antifriz dhe karburant. Nuk është i sigurt për konsum njerëzor.
Çfarë e bën metanolin toksik?
Dallimi është në mënyrën se si metanoli shpërndahet në trupin tonë.
Etanoli metabolizohet në një përbërje kimike të quajtur acetaldehid. Acetaldehidi është toksik, por shpejt shndërrohet në acetat (i njohur edhe si acid acetik, i cili gjendet në uthull). Bërja e acidit mund të tingëllojë e keqe, por acetati në fakt prodhon energji dhe krijon molekula të rëndësishme në trup.
Ndryshe nga etanoli, metanoli metabolizohet në formaldehid (një kimikat i përdorur në ngjitësit industrialë dhe balsamimin e kufomave) dhe më pas në acid formik. Ndryshe nga acetati, të cilin trupi e përdor, acidi formik helmon mitokondritë. Si rezultat, një person i ekspozuar ndaj metanolit mund të kalojë në acidozë të rëndë metabolike, e cila është një gjendje ku grumbullohet shumë acid në trup.
Helmimi me metanol mund të shkaktojë nauze, të vjella dhe dhimbje stomaku. Acidoza më pas shkakton depresion të sistemit nervor qendror, i cili mund të shkaktojë që njerëzit të humbasin ose të bien në koma. Gjithashtu, acidoza mund të çojë në dëmtim të retinës, duke çuar në humbje të shikimit. Kjo për shkak se retina është plot me mitokondri aktive që janë të ndjeshme ndaj dëmtimit.
Nëse konsumohet një sasi e vogël metanoli, kjo nuk do të thotë se personi do të vdesë dhe trajtimi në kohë do të zvogëlojë shumë dëmin.
Megjithatë, dëmtimi i përhershëm i shikimit mund të ndodhë edhe në doza jo vdekjeprurëse nëse përgjigja mjekësore është shumë e ngadaltë.
Çfarë përfshin trajtimi?
Trajtimi është kryesisht infermieror, si intubimi dhe ventilimi mekanik për të ndihmuar pacientin të marrë frymë. Mund të përfshijë gjithashtu barna të tilla si fomepizoli (i cili pengon formimin e acidit formik toksik) dhe dializën për të hequr metanolin dhe metabolitët e tij nga trupi.
Si arrin metanoli te pijet alkoolike?
Metanoli mund të gjendet në çdo pije alkoolike, por kryesisht në pije me përmbajtje më të lartë alkooli si verërat e frutave.
Metanoli mund të hyjë në pije alkoolike në disa mënyra. Ndonjëherë shtohet qëllimisht dhe në mënyrë të paligjshme gjatë ose pas prodhimit si një mënyrë më e lirë për të rritur përmbajtjen e alkoolit në një pije.
Gjithashtu, metodat tradicionale të birrës mund të gjenerojnë pa dashje metanol, si dhe etanol dhe të prodhojnë nivele toksike të metanolit në varësi të mikrobeve dhe llojeve të materialeve bimore të përdorura në procesin e fermentimit. Për të shmangur helmimin me metanol, duhet të keni kujdes me koktejet dhe pijet alkoolike, të pini vetëm në vende të licencuara me reputacion dhe të shmangni pijet alkoolike të bëra vetë.