Околу 8,5 милиони евра се инвестирани во дигитализација на матични книги во текот на 10 години, додека граѓаните продолжуваат да добиваат изводи од матичната книга на родени подготвени со печатарска машина

И покрај фактот дека дигитализацијата на матични книги започна пред повеќе од 10 години, процесот сè уште не е завршен, а во него се инвестирани приближно 8,5 милиони евра. Според Државниот завод за ревизија, голем број граѓани сè уште добиваат изводи од матична книга на родени издадени со печатарска машина. Само 52 проценти од податоците од граѓанскиот регистар се скенирани, додека 49 проценти се внесени во електронскиот регистар.

Advertisements

„Проектот на дигитализација го чинел државниот буџет драстично повеќе отколку што било планирано – трошоците се зголемиле од првично планирани 13,1 милион денари на над 157 милиони денари само за една фаза, додека вкупните трошоци од почетокот на проектот во 2012 година достигнуваат над 520 милиони денари„, велат од ДЗР.

За да се забрза процесот, 216 лица беа вработени со договори помеѓу 2018 и 2024 година за внесување податоци во електронскиот регистар на родени. Сепак, според Ревизијата, повеќето од нив не работеле во внесувањето податоци, туку биле ангажирани во други работни задачи, додека за оваа намена биле исплатени повеќе од 30 милиони денари.

„Управата за водење на матичните книги нема обезбедено соодветни услови за чување и заштита на архивскиот материјал и матичните книги од трајна вредност, дел од кои се оштетени или веќе не можат да се користат како доказ за запишаните податоци. Отсуствува и систем за централизирана евиденција и лоцирање на книгите, што дополнително го зголемува ризикот од нивно губење или оштетување„, велат од ДЗР.

Ревизијата, исто така, ги истакнува недоследностите помеѓу законската регулатива и подзаконските акти, што доведува до издавање на нецелосни и неунифицирани изводи на граѓаните. Во исто време, идентификуван е значителен недостиг на квалификувани ИТ експерти во Администрација, што ја загрозува безбедноста на електронскиот систем и овозможува неовластен пристап и можни коруптивни дејствија. Само во главниот град се издаваат 92 проценти од електронските сертификати, додека во поголемите градови и руралните средини издавањето на електронски сертификати е минимално. Понатаму, во регионалната канцеларија во Скопје каде што се издаваат повеќето сертификати, не се користи системот за подигање бројче, што создава услови за долги редици и го зголемува ризикот од корупција./Алсат.мк

Линда Ебиби