Новинарот Робели се сеќава на активноста на бизнисменот Веби Велија во Загреб

Новинарот Енвер Робели, кој работи како уредник во весникот „Тагесанцајгер“ во Швајцарија, за време на престојот во Загреб, се потсети на активноста на бизнисменот Веби Велија.

Во својата објава на социјалната мрежа Фејсбук, Робели носталгично ја опишува активноста на г. Велија во 90-тите и придонесот за националното прашање, особено за Косово.

Робели вели дека „Веби Велија бил многу повеќе од сопственик на ресторан во Загреб. Тој припаѓаше на класата албански бизнисмени од Југославија кои великодушно го распределуваа своето богатство за општо добро, но и за да им овозможат на различни личности да живеат достоинствено“.

Веби Велија имаше деловна активност во Загреб, а потоа ја прошири и во регионот каде што ја основа ТВ Алсат.

Во продолжение прочитајте ја целосната објава на новинарот Енвер Робели:

Ова е улица Јуришиќева во центарот на Загреб. Влезот под оваа фасада, кој како да е изеден од забот на времето и оштетен од последиците од земјотресот во 2020 година, денес води до ресторанот „Жирафа“. Медиумите од Загреб немаат добри зборови за квалитетот на храната на овој локал со латиноамериканска кујна.

Весникот „Јутарњи лист“ во 2008 година носталгично потсети дека овде, во овој влез кој води во подрум, во раните 80-ти години, албанскиот бизнисмен од Гостивар Веби Велија го отворил првиот кинески ресторан во Загреб. Се викаше „Феникс“. Од средината на 80-тите, „Феникс“ беше претворен во аргентински ресторан. Тоа беше меѓу првите три ресторани во Загреб специјализирани за подготовка на месо [Steakhouse].

Веби Велија беше многу повеќе од сопственик на ресторан во Загреб. Тој припаѓал на класата албански бизнисмени од Југославија кои великодушно го распределувале своето богатство за општо добро, но и за да им овозможат на различни личности да живеат достоинствено. На почетокот на 90-тите, Веби Велија во центарот на Загреб, пред хотелот Дубровник, изнајмил апартман – за да може таму да живее Адем Демачи, кој штотуку бил ослободен од затвор. Кон крајот на 80-тите и почетокот на 90-тите, речиси целата политичка елита на Косово дојде во посета на Загреб. Личности од Приштина овде се среќаваа со хрватски дисиденти, со политичари кои штотуку почнаа да се занимаваат со активна политика, со активисти за човекови права, со интелектуалци кои ја осудуваа српската репресија на Косово. На услуга им беше Веби Велија кој ги отвори срцето, паричникот и кујната од својот ресторан.

Шуип Зибери, инженер од Тетово, кој со децении живее и работи во Загреб, раскажува како по падот на комунизмот во Албанија, делегација на високи политичари од Тирана дошла во посета на Загреб. Тие беа лошо облечени. И тоа не беше изненадување. Комунистичкиот режим ја трансформираше Албанија во еден вид Северна Кореја на Медитеранот. Луѓето беа неухранети – а сенката на бедата беше видлива не само на нивните лица туку и на нивните сиви костуми кои личеа на униформи. Веби Велија и Музафер Реџепи, сопственик на познатата слаткарница „Загреб“, му подале на Шуип Зибери вреќа полна со пари и му рекле: земи ја целата делегација политичари од Албанија и оди во продавницата „Вартекс“ на Плоштадот на Републиката (денес плоштад Бан Јелачиќ) . Таму политичарите од Тирана беа облечени во соодветна облека и на тој начин им беше вратен дел од достоинството. Затоа што облеката е дел од човечкото достоинство.

Кога властите во Белград се заканија дека ќе го затворат списанието „Коха“, кое почна да се издава во Приштина на почетокот на 90-тите, Веби Велија најде решение: го регистрираше списанието на свое име во Загреб.

До пред неколку години на плоштадот Бан Јелачиќ се вееше знамето на Република Албанија. Таму се наоѓаше амбасадата на Албанија. Тоа беше репрезентативно место кое го нашле припадниците на албанската заедница во Загреб – Албанци од Македонија и Косово. За овие чесни луѓе беше важно Албанија да биде соодветно претставена во центарот на Загреб. За тоа да стане возможно, албанската заедница во Загреб неколку години дури и ја плаќала киријата на Амбасадата на Албанија во Загреб. Албанските ресторани со неизмерна великодушност беа домаќини на дипломатите од Албанија. Амбасадата на Албанија повеќе не е на централниот плоштад во Загреб, нејзината локација сега е помалку репрезентативна.

Веби Велија, основач на телевизијата Алсат, почина во 2009 година на 61-годишна возраст. Погребан е во родното село, во Градец кај Гостивар.