Актуелната шефица на Европската комисија, Германката Урсула фон дер Лајен, истата чие име Советот го извади како зајак од капа пред само пет години за да ги деблокира преговорите за персоналниот пакет по изборите за Европскиот парламент, сака да потроши уште пет години на таа фотелја. Свесна дека нејзиниот избор оставил „горчлив вкус во устата“ на повеќето европски политичари, бидејќи бил заобиколен договорениот модел на носителот на листата, т.н. „spitzenkandidat“, овојпат таа се обидува да ги преземе сите расположливи мерки нејзината кандидатура да биде што е можно потранспарентна (но и обезбедена).
Во последниве недели, нејзините политички ривали објавија истраги од ЕСЈО и други европски тела со цел да го намалат нејзиниот рејтинг во екот на формално започнатата кампања за изборите во ЕУ. Сепак, дури и за експертите од политиката на ЕУ е тешко да замислат кој би можел да биде на таа фотелја наместо неа.
За таква функција мора да се исполнат одредени „параметри“; исто како и претходното политичко искуство, кое мора да биде доволно богато, припадност на група која постигна релативна победа на европските избори, важно е и националноста, а сега се зема предвид и полот.
Предност имаат или веќе истакнати европски функционери кои имале позиции на чело на некои други институции на ЕУ, или поранешни премиери на земји-членки.
Во овој контекст, „базенот“ на можни алтернативи е многу плиток, но порталот ПОЛИТИКО се потруди да состави листа на најверојатните замени, на која се најде и името на премиерот на Република Хрватска, Андреј Пленковиќ.
Имено, тоа што хрватскиот премиер, кој е исклучително популарен во бриселските кругови, се постави себеси прв на листата за Европскиот парламент, не помина под радар ниту во т.н. „европскиот меур“. Освен полот, Пленковиќ би ги исполнил и сите други технички критериуми за извршување на ваква функција. Покрај припадноста на Европската народна партија, за која сите релевантни предизборни анкети предвидуваат релативна победа на овогодинешните избори, фактор може да биде и фактот што покрај тоа што доаѓа од „мала земја“ (дојде Жан-Клод Јункер од Луксембург, а неговиот претходник Жозе Мануел Баросо од Португалија), исто така доаѓа од најмладата членка на ЕУ, што не е мала работа ако се земе предвид дека Хрватска последна влезе во Унијата, а тоа беше повеќе од десет Пред години. Ниту тоа што тој совршено зборува странски јазици (особено француски, што е особено ценет на такви позиции) и што досега многу успешно соработуваше со сите во Европскиот совет, без разлика на политичкото семејство на кое му припаѓаа, поради што веројатно би бил против неговата евентуална кандидатура за таа функција, ретко кој имал нешто против.
Интересно, ПОЛИТИКО пишува дека „самиот факт што тој отфрли каква било поврзаност со озборувањата за неговата амбиција да раководи со Комисијата може да се толкува само како негов голем интерес за таа фотелја“.
Истите шанси му ги даде и на романскиот претседател Клаус Јоханис, чие име своевремено се споменуваше во контекст на новиот лидер на НАТО. Со оглед на тоа што уставно дозволениот последен мандат му завршува во декември, Јоханис бара ново истакнато именување, поради што е голема веројатноста да биде вклучен во пресметките за овогодинешниот кадровски пакет на ЕУ.
Но, отежната околност во обидот да седне на чело на Комисијата би можела да биде неговата кампања за шеф на НАТО, при што навреди бројни европски функционери (меѓу другите, сè уште техничкиот премиер на Холандија, Марк Руте).
Покрај нив се споменува и името на Французинот Тиери Бретон, кој во моментов ја извршува функцијата комесар во комисијата на Урсула фон дер Лајен. Имено, тој во Комисијата дојде во 2019 година како „план Б“, откако Парламентот за време на сослушувањето ја отфрли првата опција на Макрон, Силви Гулард. Во неколку интервјуа, Бретон навести дека е заинтересиран „повторно да биде план Б“, доколку ненадејно се испразни фотелјата на претседателот на Комисијата. Неговата отежнувачка околност е тоа што тој не припаѓа на ЕПП, туку на центристите на Макрон од групата „Да ја обновиме Европа“, за кои анкетите предвидуваат поплава на претстојните избори.
