Zbardhja e katërt globale masive e koraleve është konfirmuar
“Duke pasur një shans, koralet janë në të vërtetë elastike dhe mund të shërohen. Por ndërsa zbardhja bëhet më e shpeshtë dhe më e rëndë në intensitet, ne me të vërtetë e ngushtojmë atë dritare”, thotë Dr Emma Camp nga Universiteti i Teknologjisë në Sydney, Australi
Ndryshimi i klimës ka çuar në një ngjarje të katërt globale të zbardhjes masive të koraleve, sipas Administratës Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike të SHBA (NOAA). Zbardhja ndodh kur koralet zbardhen sepse uji në të cilin jetojnë është shumë i ngrohtë. NOAA ka konfirmuar se zbardhja e koraleve po ndodh në të gjithë oqeanet ku koralet janë të pranishme, pas javësh të marrjes së raporteve nga shkencëtarët në mbarë botën.
Shumë lloje të koraleve kanë një marrëdhënie të veçantë me algat e vogla bimore të quajtura zooxanthellae – të cilat jetojnë brenda koralit.
Këto alga të vogla prodhojnë rreth 90% të ushqimit që koralet kanë nevojë për t’u rritur. Një ndryshim në mjedis mund të shkaktojë që algat të bëhen “të stresuara” dhe të largohen nga koralet. Kjo më pas e bën koralin të bardhë dhe, me burimin kryesor të ushqimit të zhdukur, ai mbetet shumë i prekshëm.
Zbardhja e fundit masive globale ndodhi midis 2014 dhe 2016. Zbardhja e koraleve mund të shkaktohet nga një rritje ose ulje e temperaturës së detit, ose një ndryshim në oqeanin ku bëhet acid. Një rritje prej vetëm një gradë Celsius për katër javë mund të shkaktojë zbardhje. Nëse kjo vazhdon për më shumë se tetë javë, korali mund të vdesë. Shkëmbinjtë koralorë mund t’i mbijetojnë zbardhjes, por atyre u duhet kohë – shpesh dekada – për t’u rikuperuar.
Ndërsa temperatura e Tokës ndryshon për shkak të ngrohjes globale – po ashtu rritet edhe rreziku i zbardhjes masive – ndërsa temperaturat e detit rriten.
“Duke pasur një shans, koralet janë në të vërtetë elastike dhe mund të shërohen. Por ndërsa zbardhja bëhet më e shpeshtë dhe më e rëndë në intensitet, ne me të vërtetë e ngushtojmë atë dritare”, thotë Dr Emma Camp nga Universiteti i Teknologjisë në Sydney, Australi.
Hulumtimet tregojnë se koralet më të thella të ujit – midis 30 dhe 50 metra të thellë – mund të mbijetojnë ngrohjen globale deri në 3 gradë Celsius. Disa vende bëjnë gjithashtu fidanishte koralesh, ku përpiqen të rilindin shkëmbinj nënujorë të dëmtuar. Duke folur për BBC, Dr David Obura, një shkencëtar mjedisor nga Kenia, shpjegoi se shkëmbinjtë koralorë ofrojnë një sistem paralajmërimi të hershëm për ndikimet e një planeti që po ngrohet.
“Ne duhet të mësojmë nga kjo, në mënyrë që të mos e bëjmë këtë me ekosistemet e tjera,” tha ai.
