Në vendin tonë gratë jetojnë më shumë se sa burrat?!
Në vendin tonë gratë jetojnë më shumë se sa burrat?!
Sipas Indeksit të ri të Jetës mesatare Botërore, botuar nga Kombet e Bashkuara, qytetarët maqedonas jetojnë mesatarisht 75.26 vjet. Për burrat veç e veç, ky numër është 73.1 vjet, dhe gratë jetojnë mesatarisht 77.47 vjet.
Hulumtimet tregojnë se jetëgjatësia bazohet në tre faktorë kryesorë dhe themelorë – gjenetikë, gjini dhe mënyrë jetese. Përbërësit si higjiena, ushqimi, kultura, përzgjedhja profesionale, veset, ushtrimi, qasja në kujdes shëndetësor cilësor dhe madje edhe normat kriminale konsiderohen më pas. Sipas KB, mesatarja botërore për sa i përket jetëgjatësisë që nga viti 2023 ishte 70.8 vjet për burra dhe 76.0 vjet për gratë, gjithsej 73.4 vjet.
Jetëgjatësia ndryshon në mënyrë të konsiderueshme në varësi të zonës, si dhe vendit në vend, kështu që këtë 2023, këto shifra variojnë nga niveli më i ulët prej 57.7 vjet në Afrikën Perëndimore deri në më të lartat 82.7 vjet në Evropën Perëndimore.
Në përgjithësi, jetëgjatësia ka një prag më të lartë. Midis viteve 2000 dhe 2016, jetëgjatësia u rrit me 5.5 vjet në të gjithë botën, me një rritje 10-vjeçare në pjesët individuale të Afrikës. Kjo njohuri e kësaj rritje në lidhje me kontinentin më të ngrohtë „ “ konfirmohet nga raportet e Organizatës Botërore të Shëndetit.
Lista e vendeve me jetëgjatësi më të gjatë, sipas KB, është Monako ( 87.01 vjet ), Hong Kong ( 85.83 ), Macau ( 85,51 ), Japoni ( 84.77, Singapori ( 84.27 ), Itali ( 84.2 ), Vatikan ( 84.16 ), Koreja e Veriut ( 84.14 vjet ).
Jetëgjatësia mesatare është banorët e Adadit ( 53.68 vjet ), Nigeria ( 53.87 vjet ), Lesoto ( 54.91 ), Republika Qendrore e Afrikës ( 55,48 ), Sudani i Jugut (, Namibia ( 59.93 ), Guinea ( 59.55 ), Mali ( 69.03 vjet ).
Ne si vend jemi diku në mes të kësaj liste.
Vendet fqinjej, jetëgjatësia mesatare në Serbi është 75.12 vjet, në Shqipëri – 78.06 vjet, Bullgaria – 72.84, Greqia – 82, në Bosnjë dhe Hercegovinë është 76.18 vjet, Kroacia – 79.4, dhe në Mal të Zi është 77.78 vjet.
