A e dini se krimbat e tokës kontribuojnë në 6.5 për qind të prodhimit global të drithërave

Shumica e fermerëve e dinë se krimbat e tokës ndihmojnë në ruajtjen e shëndetit të tokës, dhe tani shkencëtarët kanë vlerësuar se sa i rëndësishëm është aktiviteti i tyre nëntokësor për prodhimin global të ushqimit dhe si t’i mbrojnë ato.

Në hulumtimin e publikuar së fundmi, shkencëtarët raportojnë se krimbat e tokës mund të përbëjnë më shumë se 6 për qind të prodhimit global të drithërave çdo vit për shkak të rolit të tyre kyç në ekosistemet e tokës.

Krimbat e tokës ndihmojnë në zbërthimin e materialit bimor të vdekur, duke çliruar lëndët ushqyese që u nevojiten bimëve për t’u rritur, dhe tunelet që ata bëjnë ndihmojnë në rritjen e rrënjëve të bimëve.

Provat tregojnë se krimbat ndihmojnë bimët të mbrohen nga patogjenët e zakonshëm duke stimuluar mbrojtjen e tyre.

Megjithatë, krimbat tani janë nën kërcënim nga teknikat bujqësore intensive, të ngarkuara me kimikate, thonë shkencëtarët. Studiuesit duke shkruar punimin e botuar në Nature Communications analizuan hartat e popullsisë së krimbave të tokës, vetitë e tokës, rendimentin e të korrave dhe studimet e mëparshme të produktivitetit të bimëve për të vlerësuar ndikimin e krimbave të tokës në prodhimin global të kulturave kryesore.

Kontributi u përcaktua si përqindja e rendimentit të mundësuar nga krimbat.

Shkencëtarët kanë përcaktuar se krimbat e tokës kontribuojnë në rreth 6.5 për qind të prodhimit vjetor të drithit në botë, i cili përfshin prodhime kryesore si gruri, orizi, misri dhe elbi.

– Kontributi i tyre mund të jetë më i madh sepse popullatat e krimbave ndoshta nënvlerësohen në shumë vende, veçanërisht në tropikët, për shkak të mungesës së kërkimit dhe financimit në jugun global – thekson Steven Fonte, asistent profesor në Universitetin Shtetëror të Kolorados, SHBA, i cili është një bashkautor i studimit.

Krimbat e tokës kontribuojnë gjithashtu në 2.3 për qind të prodhimit global të bishtajave, si thjerrëzat, qiqrat, soja etj.

Kështu, më shumë se 140 milionë tonë metrikë korrren çdo vit, vlerësoi studimi.

Autorët thonë se gjetjet e tyre janë një nga përpjekjet e para për të matur kontributin e një organizmi të dobishëm tokës në prodhimin global të të korrave. Pavarësisht paragjykimeve të forta në vlerësimet e popullatave të krimbave të tokës, për shkak se shumica e pikave të të dhënave ishin të disponueshme në Evropë dhe Amerikën e Veriut, shkencëtarët përcaktuan se kontributi i krimbave të tokës ishte veçanërisht i lartë në hemisferën jugore, duke kontribuar rreth 10 për qind të prodhimit total të grurit. Afrikën Sahariane dhe rreth 8 për qind në Amerikën Latine dhe Karaibe. Shkencëtarët mendojnë se kjo ndodh sepse tokat atje janë përgjithësisht më acide, përmbajnë më shumë argjilë dhe janë më pak të ekspozuara ndaj plehrave artificiale, duke rritur rolin e krimbave të tokës në rritjen e bimëve. Në Evropë dhe Azinë Lindore/Juglindore më shumë se 7 për qind e prodhimit të drithërave i atribuohet aktivitetit të tyre falë bollëkut më të madh dhe aciditetit të tokës.

Për shkak të gjithë kësaj, shkencëtarët theksojnë se politikat bujqësore duhet të shkojnë në drejtimin e mbështetjes së popullatave të krimbave të tokës dhe biodiversitetit të tokës për të ndihmuar në bërjen e sektorit më të qëndrueshëm.