A e dini se shëtitjet në hapësirë shkatërrojnë thonjtë e astronautëve
A e dini se shëtitjet në hapësirë shkatërrojnë thonjtë e astronautëve

Udhëtimi në hapësirë shkakton probleme në trupin e njeriut – nga humbja e densitetit të kockave te problemet e shikimit të shkaktuara nga lëngjet e tepërta të trurit. Një pasojë veçanërisht shqetësuese është fenomeni që ndodh pas një shëtitjeje në hapësirë, kur astronautët humbasin thonjtë e tyre.
Kjo gjendje e pazakontë, e njohur si onikoliza, ka të bëjë më shumë me presionin atmosferik sesa me gravitetin. Presioni minimal mjedisor në hapësirë, i cili është thelbësor për sigurinë gjatë aktiviteteve jashtë anijes, paraqet një sfidë për dizajnimin e kostumit hapësinor, veçanërisht për krahët.
Astronautët shpesh përjetojnë lëndime të duarve për shkak të dorezave nën presion që kufizojnë lëvizjen dhe krijojnë pika presioni. Prandaj, lëndimet e duarve janë të zakonshme në mesin e astronautëve që dalin jashtë stacionit hapësinor.
Dorezat në kostume hapësinore, të cilat përbëhen nga shtresa të shumta, të tilla si një shtresë komforti, një shtresë mbajtëse dhe një shtresë e jashtme e veshjeve termike mikrometeoride, janë komplekse. Pavarësisht dizajnit të përpiktë, onikoliza mbetet një problem i vazhdueshëm që prek astronautët si gjatë stërvitjes ashtu edhe gjatë ecjeve aktuale në hapësirë.
Për të kuptuar faktorët e rrezikut për onikolizën, inxhinieri Christopher Reid kreu një studim këtë vit me 31 lëndime të raportuara të këtij lloji midis astronautëve, 27 prej të cilëve u pësuan gjatë stërvitjes dhe 4 gjatë shëtitjeve në hapësirë. Hulumtimet tregojnë se dizajni i dorezave ndikon ndjeshëm në gjasat e humbjes së thonjve, me një lloj doreze që shoqërohet me një rrezik 8.5 herë më të lartë të problemit shëndetësor.
Shumica e lëndimeve ndodhën në gishtin e mesëm, të ndikuar nga madhësia e dorezës dhe gjatësia e gishtit. Është gjithashtu interesante se onikoliza ishte më e zakonshme tek femrat sesa tek meshkujt.
Rezultatet e këtij hulumtimi tregojnë se përshtatja e dobët e dorezave mund të kontribuojë në problemin, edhe pse NASA i personalizon dorezat për çdo astronaut.