A i kuptojnë papagallët fjalët që flasin?

Kur papagallët shqiptojnë fjalë ose fraza, njerëzit habiten dhe, megjithëse nuk janë të vetmit zogj që mund të imitojnë të folurit njerëzor, shpesh lind pyetja nëse ata vërtet e kuptojnë atë që po thonë.

Domethënë, në natyrë, papagallët janë kafshë shoqërore që jetojnë në tufa dhe fishkëllojnë, bërtasin dhe bëjnë tinguj të tjerë për të komunikuar. Mënyra e tyre e komunikimit është komplekse dhe, sipas ekspertëve, ata përdorin sinjale vokale për t’u drejtuar të tjerëve, ngjashëm me mënyrën se si njerëzit përdorin emrat.

Kur jetojnë me njerëz, papagallët nuk kanë një tufë nga e cila të mësojnë “gjuhën e papagallëve”. Në vend të kësaj, ata përdorin trurin e tyre për të mësuar të folurit njerëzor dhe ekspertët sqarojnë nëse ata e kuptojnë këtë të folur.

– Zogjtë që janë trajnuar siç duhet mund të mësojnë një numër të pabesueshëm fjalësh – thotë Irena Pepperberg, profesoreshë e shkencave psikologjike dhe neurologjike në Universitetin e Bostonit.

Ajo e kaloi pjesën më të madhe të karrierës së saj duke trajnuar papagallët për të përdorur gjuhën njerëzore dhe “studenti” i saj më i famshëm, papagalli gri afrikan Alex, ishte i njohur për aftësitë e tij të komunikimit. Alex kuptonte më shumë se 100 fjalë për objekte, veprime dhe ngjyra të ndryshme. Ai mund të numëronte deri në gjashtë dhe kishte një kuptim bazë të konceptit të zeros.

Kur i tregohej një objekt, ai mund të identifikonte ngjyrën, formën dhe materialin e tij, dhe mund të krahasonte objekte të shumta duke përdorur terma si “më i madh, më i vogël, i njëjtë ose i ndryshëm”.

Pepperberg dhe kolegët e saj e stërvitën Alexin duke përdorur një metodë që e ndihmoi të kuptonte se fjalë të caktuara i referohen objekteve ose koncepteve specifike. Megjithatë, ekspertët thonë se edhe papagallët e zakonshëm mund të mësojnë bazat e gjuhës njerëzore.

Erin Colbert-White, një profesoreshë e psikologjisë në Universitetin e Puget Sound, thotë se papagallët mund të mësojnë fjalë që i referohen objekteve reale.

“Nëse e thoni fjalën kikirikë mjaftueshëm shpesh dhe u jepni atyre kikirikë, ata do ta shoqërojnë atë fjalë me objektin, njësoj siç bëjnë fëmijët”, thotë Colbert-White.
Colbert-White thotë se papagallët i mësojnë fjalët për objekte fizike konkrete më lehtë sesa për koncepte abstrakte. Megjithatë, ata mund ta kuptojnë edhe kuptimin e disa termave më abstrakte duke përdorur koncepte.

“Papagallët ndonjëherë përdorin fjalë ose fraza në kontekstin e duhur sepse janë të zgjuar. Ata shpesh krijojnë lidhje të forta me pronarët e tyre dhe janë shumë të ndjeshëm ndaj përgjigjeve të tyre, kështu që mësojnë shpejt të përdorin fjalë në kontekstin e duhur”, thotë ajo.

Ajo vazhdon duke thënë se çdo papagall ka aftësinë e tij unike për të kuptuar të folurit njerëzor. Disa papagaj nuk flasin fare, veçanërisht nëse kanë papagaj të tjerë me të cilët mund të komunikojnë në mënyrën e tyre.