Bletët përballen me një kërcënim të ri: Luftërat, mikroplastikat dhe ndriçimi rrugor i kërcënojnë ato

Shkencëtarët kanë përpiluar një listë me 12 rreziqet më të këqija të mundshme për bletët në dekadën e ardhshme, të botuar nën titullin “Kërcënimet dhe Mundësitë në Zhvillim për Mbrojtjen e Pjalmuesve Globalë”. Siç thuhet në raport, numri në rritje i konflikteve të armatosura në të gjithë botën, përfshirë luftën në Ukrainë, kanë një ndikim të drejtpërdrejtë dhe të tërthortë te bletët. Për shkak të luftës, shumë vende janë detyruar të zvogëlojnë shumëllojshmërinë e kulturave që kultivojnë, duke i lënë bletët pa një shumëllojshmëri ushqimi gjatë gjithë sezonit.

Hulumtimet tregojnë se grimcat mikroplastike kanë hyrë tashmë në koshere bletësh në të gjithë Evropën. Analiza e 315 kolonive të bletëve të mjaltit zbuloi praninë e substancave sintetike, përfshirë plastikën PET, në pothuajse të gjitha kosheret e ekzaminuara.

Për më tepër, drita artificiale nga dritat e rrugës zvogëlon numrin e vizitave nga pjalmuesit e natës me 62 përqind, dhe ndotja e ajrit prish ciklin e tyre jetësor, duke përfshirë riprodhimin, rritjen dhe mbijetesën. Gjithashtu shqetësuese është prania e antibiotikëve në mjaltë dhe koshere, substanca që hyjnë në mjedis përmes bujqësisë dhe ndryshojnë sjelljen e bletëve, duke përfshirë aftësinë e tyre për të mbledhur ushqim.

Edhe pse disa pesticide janë tashmë të rregulluara dhe përqendrimet e tyre janë nën kufijtë zyrtarë të “sigurt”, ekspertët paralajmërojnë se kur kombinohen me kimikate të tjera, ato mund të shkaktojnë pasoja serioze dhe të papritura.

Profesori Simon Potts nga Universiteti i Reading, i cili është autori kryesor i raportit, thekson se njohja e hershme e kërcënimeve të reja dhe adresimi i tyre në kohë është thelbësore për të parandaluar rënien e mëtejshme të numrit të pjalmuesve. Ai thekson se kjo nuk është vetëm çështje e mbrojtjes së natyrës, por edhe e sigurisë globale, prodhimit bujqësor, qëndrueshmërisë ndaj klimës dhe stabilitetit ekonomik.

Sipas bashkautores së raportit, Dr. Deepa Senapati, kjo betejë nuk mund të zhvillohet vetëm në nivel institucional, por kërkon një përpjekje të përbashkët nga e gjithë shoqëria.
Ajo thekson se është e nevojshme të ruhen dhe përmirësohen habitatet natyrore për të krijuar hapësira të sigurta për bletët. Edhe veprimet individuale si vendosja e ushqyesve dhe kutive të foleve në oborret e shtëpive mund të kenë një ndikim të rëndësishëm.