Bota është gati të shembet dhe pasojat do të jenë katastrofike! Paralajmërimi i fundit nga shkencëtarët kryesorë: “Nëse kjo rrymë dobësohet, Toka kërcënohet me kaos!”
Bota është gati të shembet dhe pasojat do të jenë katastrofike! Paralajmërimi i fundit nga shkencëtarët kryesorë: "Nëse kjo rrymë dobësohet, Toka kërcënohet me kaos!"
Rreth 44 nga klimatologët kryesorë në botë u kanë bërë thirrje udhëheqësve të vendeve nordike që të merren urgjentisht me atë që tani duket të jetë kolapsi i afërt i rrymave të Atlantikut, i cili do të ketë një ndikim shkatërrues në klimën.
Në një letër të hapur të botuar të hënën, klimatologu i Universitetit të Pensilvanisë, Michael Mann dhe shkencëtarë të tjerë të shquar thonë se rreziqet e një dobësimi të qarkullimit të rrymës Atlantike janë anashkaluar kryesisht dhe kërkojnë veprim të menjëhershëm, raporton Live Science.
44 experts from 15 countries issued a stark warning about the dangers of crossing an ocean circulation tipping point, in an open letter to the Nordic Council of Ministers. I had the honor to present it to the Icelandic 🇮🇸 climate minister Guðlaugur Þór Þórðarson yesterday. #AMOC… pic.twitter.com/W3fKc2e5Zr
— Prof. Stefan Rahmstorf 🌏 🦣 (@rahmstorf) October 20, 2024
Vendi kërcënohet me kaos klimatik
Hulumtimet tregojnë se “AMOC” (Atlantic Meridional Turning Circulation) po ngadalësohet dhe së shpejti mund të ndalet për shkak të ngrohjes globale, duke shkaktuar kaos klimatik në Tokë.
“Një ndryshim i tillë në qarkullimin e oqeanit do të kishte pasoja shkatërruese dhe të pakthyeshme veçanërisht për vendet nordike, por edhe për pjesë të tjera të botës”, shkruajnë shkencëtarët në letër.
Vendet nordike përfshijnë Danimarkën, Islandën, Norvegjinë, Finlandën dhe Suedinë.
Rënia e “AMOC” do të çojë në ftohje të mëdha dhe kushte ekstreme të motit në vendet nordike. Kjo do të rriste dhe thellonte “pikën e ftohtë” të pazakontë që tashmë është zhvilluar në Atlantikun e Veriut lindor kur rrymat që mbartin nxehtësinë ngadalësohen. Rrymat e kolapsit të oqeanit ka të ngjarë të përshpejtojnë dhe përkeqësojnë problemet klimatike në të gjithë hemisferën veriore, duke shkaktuar probleme të mëdha bujqësore në Evropën veriperëndimore, paralajmërojnë shkencëtarët.
Very good summary of current knowledge on #AMOC collapse by @rahmstorf – highly regarded in the physical #oceanography community. I had minor involvement in early days of @RAPID_AMOC – an excellent team and not into scaremongering.. https://t.co/vk7VdFlmBm
— Stephen Hall (@saltwatersteve) October 23, 2024
Rajonet e tjera do të ndjenin gjithashtu pasojat. Nëse AMOC ndalon, sistemet tropikale të musoneve do të lëvizin në jug, me pasoja shkatërruese për bujqësinë dhe ekosistemet.
Ndërprerja e rrymave oqeanike mund të rrisë më tej nivelet e detit përgjatë bregut të Atlantikut të SHBA-së, me pasoja të paprecedentë për sistemet detare dhe peshkimin atje.
Nëse nuk ndërmerren veprime urgjente, AMOC mund të shembet brenda disa dekadave të ardhshme, megjithëse është shumë e vështirë të parashikohen me saktësi afatet kohore të një ngjarjeje të tillë.
Nëse AMOC dështon, rezultati do të jetë katastrofik
Raporti i fundit nga Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) thotë se qarkullimi i përmbysjes së meridianit të Atlantikut nuk duket “të shembet me shpejtësi përpara vitit 2100”, por shkencëtarët paralajmërojnë se mund të ndodhë akoma më shpejt.
Vlerësimi i “IPCC”, thonë klimatologët, është jo vetëm i pasaktë, por edhe shqetësues.
“Qëllimi i kësaj letre është të tërheqë vëmendjen për faktin se besimi se AMOC nuk do të shembet nuk është aspak qetësues, por e lë të hapur mundësinë e një kolapsi të AMOC gjatë këtij shekulli. “Duke pasur parasysh se rezultati i një ngjarjeje të tillë do të ishte katastrofik dhe do të prekte të gjithë botën, ne besojmë se duhet bërë më shumë për të minimizuar këtë rrezik”, shkruajnë shkencëtarët.
