Çfarë ndodh nëse e kalojmë gjithë ditën nën ajër të kondicionuar?

Kondicioneri është bërë standard në jetën moderne, veçanërisht gjatë periudhave të nxehta, të cilat po rriten falë ndryshimeve klimatike. Por shumë njerëz kanë frikë nga kondicionerët, pjesërisht të justifikuara dhe pjesërisht të paarsyeshme.

Shtrohet pyetja nëse klima është e shëndetshme apo jo dhe cilat frikë janë të justifikuara dhe cilat jo?

Fatkeqësisht, ende nuk janë bërë kërkime të mjaftueshme shkencore për këtë temë, por disa japin disa përgjigje dhe udhëzime. Me pak fjalë, mund të thuhet se klimatizimi ka efekte pozitive në shëndet, por mund të ketë edhe efekte negative, dhe përdorimi i saktë i ajrit të kondicionuar mund të maksimizojë efektet pozitive dhe të zvogëlojë efektet negative. Fillimisht, duhet theksuar se vapa ekstreme, pas të ftohtit ekstrem, është shkaku i dytë më i madh i vdekjeve nga moti, më i madh se përmbytjet.

Përfitimi për personat me shëndet të dëmtuar

Në një nga studimet më gjithëpërfshirëse mbi efektin e ajrit të kondicionuar në shëndet, fokusi u vendos tek ndikimi i temperaturës nëpërmjet sistemeve të ngrohjes, ventilimit dhe ajrit të kondicionuar te pacientët në spitale. Në përgjithësi, sisteme të tilla janë treguar të dobishme për rikuperimin e pacientit, veçanërisht duke përmirësuar shenjat vitale, duke reduktuar ngjarjet e stresit kardiak, duke përshpejtuar rikuperimin dhe duke rritur aktivitetin fizik. Përveç kësaj, përdorimi i pajisjeve me ajër të kondicionuar uli vdekshmërinë e pacientëve dhe shkurtoi qëndrimin në spital për pacientët me sëmundje të frymëmarrjes.

Efektet e ajrit të kondicionuar në funksionet njohëse

Një studim mbi efektin e ajrit të kondicionuar te njerëzit e shëndetshëm, studentë, është kryer nga “Harvard”. Rritja e temperaturave në dhomat pa ajër të kondicionuar gjatë një vale të nxehtë është treguar se ndikon negativisht në funksionet njohëse te individët e rinj të shëndetshëm.

Gjatë valës së të nxehtit, pjesëmarrësit e studimit që jetonin në ndërtesa pa ajër të kondicionuar kishin 13.4% më shumë kohë reagimi në testet e fjalëve dhe ngjyrave dhe 13.3% rezultate më të këqija në testet e mbledhjes dhe zbritjes në krahasim me studentët që jetonin në hapësira me ajër të kondicionuar.

Autorët e studimit besojnë se kjo rënie në funksionin njohës mund t’i atribuohet rritjes së stresit të nxehtësisë dhe rritjes së efekteve të faktorëve të tjerë mjedisorë.

Efekte të tjera pozitive të ajrit të kondicionuar në shëndet

Kondicioneri ruan temperaturën e trupit, e cila është thelbësore në zonat me lagështi dhe të nxehta të botës, ku goditja e nxehtësisë është një problem i madh gjatë verës. Kondicionerët e bëjnë më të lehtë gjumin duke ftohur trupin. Dihet se është gjithmonë më e këndshme të flesh në dhoma më të freskëta sesa në ato të ngrohta. Kondicionerët mund të zvogëlojnë incidencën e reaksioneve alergjike sepse filtrat e tyre mund të largojnë alergjenët nëse mirëmbahen mirë.

Tharje me ajër

Siç kemi thënë tashmë në fillim të tekstit, klima gjithashtu mund të ketë efekte të caktuara negative, veçanërisht për njerëzit e ndjeshëm.

Kondicionerët reduktojnë lagështinë e ajrit, të cilën e shohim qartë nga sasia e ujit që del prej tyre. Ata ftohin ajrin duke përdorur avullues që përmbajnë një ftohës. Kur ajri i ngrohtë i dhomës kalon mbi bobinat e avulluesit të ftohtë, lagështia nga ajri kondensohet në këto mbështjellje. Dhe ajri i thatë tek njerëzit e ndjeshëm mund të çojë në tharje të lëkurës, syve dhe mukozave, dhe në disa raste në acarim të rrugëve të frymëmarrjes.

Përveç kësaj, njerëzit shpesh pinë më pak ujë në dhomat me ajër të kondicionuar, sepse nuk ndiejnë aq etje sa në temperatura të larta. Kjo mund të çojë në dehidrim, i cili do të intensifikohet nga ajri i thatë, i cili nga ana tjetër mund të shkaktojë dhimbje koke, lodhje dhe reduktim të funksioneve njohëse. Tek njerëzit me sëmundje kronike të frymëmarrjes, të tilla si astma dhe sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD), ajri i thatë mund të përkeqësojë simptoma të tilla si bronkokonstriksioni dhe gulçim.

Nëse kondicionerët nuk mirëmbahen siç duhet, ato mund të grumbullojnë baktere dhe myk. Thithja e ajrit të kontaminuar me këto mikroorganizma mund të shkaktojë probleme të frymëmarrjes dhe reaksione alergjike.

Përdorimi i duhur i ajrit të kondicionuar

Mirëmbajtja e rregullt e ajrit të kondicionuar është thelbësore për shëndetin. Kjo përfshin pastrimin ose zëvendësimin e filtrit çdo disa muaj dhe shërbimin profesional të paktën një herë në vit. Kjo zvogëlon rrezikun e baktereve dhe formimit të mykut.

Rekomandohet që të vendosni temperaturën e kondicionerit në një nivel që është vetëm disa gradë më i ulët se temperatura e jashtme. Ndryshimet ekstreme në temperaturë mund të jenë stresuese për trupin. Në dhomat me ajër të kondicionuar, mund të jetë e dobishme instalimi i lagështuesve të ajrit për të parandaluar tharjen e lëkurës dhe mukozave.

Është e rëndësishme të sigurohet një rrjedhje e mjaftueshme e ajrit të pastër në ambiente për të zvogëluar rrezikun e akumulimit të gazrave të dëmshëm dhe për të përmirësuar cilësinë e përgjithshme të ajrit. Së fundi, ajri nga kondicioneri nuk duhet të drejtohet drejtpërdrejt te njerëzit. Është më mirë ta drejtoni drejt tavanit ose mureve për të arritur një shpërndarje më të barabartë të ajrit të ftohur.

Mund të konkludojmë se hapësirat me ajër të kondicionuar në përgjithësi nuk janë të dëmshme për shëndetin. Përkundrazi, ato mund të jenë të dobishme për shëndetin dhe mund të shpëtojnë jetë, me kusht që kondicionerët të përdoren siç duhet. Si me të gjitha teknologjitë, çelësi është moderimi dhe përdorimi i duhur.