Fenomenet qiellore, çfarë premton 2025

2025 do të sjellë një palë eklipse hënore, por mos prisni ndonjë akt të zhdukjes së diellit, si ai që magjepsi Amerikën e Veriut pranverën e kaluar.

Ndërsa bota do të duhet të presë deri në vitin 2026 për eklipsin e ardhshëm të plotë diellor, kozmosi premton shumë momente të tjera të mrekullueshme në vitin 2025. Viti nis me një paradë gjashtë planetësh në janar, që do të jetë e dukshme për javë të tëra. Mërkuri i vogël do t’i bashkohet turmës, për një formacion me shtatë planetë në shkurt.

Pesë planetë tashmë janë shpërndarë nëpër qiell – të gjithë përveç Marsit dhe Mërkurit – megjithëse dylbi ose teleskopë nevojiten për të dalluar disa prej tyre, menjëherë pas perëndimit të diellit.

“Njerëzit duhet të dalin dhe t’i shohin diku gjatë javëve të ardhshme. Sigurisht që do ta bëj”, tha shkencëtari kryesor i Shoqërisë Planetare, Bruce Betts.

Këtu është një vështrim i fshehtë i asaj që është përpara.

EKLIPSET

Hëna do të zhduket për më shumë se një orë mbi Amerikën Veriore dhe Jugore më 14 mars, e ndjekur dy javë më vonë nga një eklips i pjesshëm diellor i dukshëm nga Maine, Kanadaja lindore, Grenlanda, Evropa, Siberia dhe Afrika veriperëndimore.

Do të përsëritet në shtator me një eklips total hënor edhe më të gjatë mbi Evropë, Azi, Afrikë dhe Australi, dhe një eklips të pjesshëm diellor dy javë më vonë afër fundit të botës.

SUPERHËNA

Tre superhëna janë në lëvizje këtë vit në tetor, nëntor dhe dhjetor.

Hëna e plotë do të duket veçanërisht e madhe dhe e shndritshme në këto tre muaj, pasi ajo orbiton më afër Tokës se zakonisht.

Superhëna e nëntorit do të afrohet më shumë, duke kaluar brenda 221,817 milje (356,980 kilometra). Viti i kaluar shfaqi katër superhëna, të cilat u mbyllën në nëntor.

PARADA E PLANETËVE

Gjashtë nga shtatë planetët tanë fqinjë do të rreshtohen në qiell, për të formuar një hark të gjatë rreth mesit të janarit. Të gjithë përveç Neptunit dhe Uranit, duhet të jenë të dukshme me sy të lirë menjëherë pas perëndimit të diellit, nëse moti e lejon.

Parada do të vazhdojë për javë të tëra, me disa nga planetët që herë pas here struken. Mërkuri do të bëjë një paraqitje të shkurtër deri në fund të shkurtit. Planetët do të dalin gradualisht, një nga një, gjatë pranverës.

DRITA VERIORE DHE JUGORE

Dielli shpërtheu shumë vitin e kaluar, duke pikturuar qiellin me aurora të mrekullueshme në vende të papritura.

Studiuesit e motit hapësinor parashikojnë më shumë stuhi gjeomagnetike, që mund të japin edhe më shumë drita veriore dhe jugore.

Kjo për shkak se dielli ka arritur maksimumin e tij diellor gjatë ciklit aktual 11-vjeçar, që mund të vazhdojë gjatë këtij viti. Shawn Dahl i Administratës Kombëtare të Oqeanit dhe Atmosferës, u bën thirrje të gjithëve që të qëndrojnë në krye të lajmeve të motit hapësinor, në mënyrë që të mos humbasin asnjë shfaqje të mahnitshme pop-up.

SHI METEORËSH

Perseidët dhe Geminidët janë shumëvjeçarë që kënaqin turmën, duke arritur kulmin përkatësisht në gusht dhe dhjetor. Por mos numëroni shirat më të vegjël dhe më pak dramatikë të meteorëve si Lyrids në prill, Orionidët në tetor dhe Leonidët në nëntor.

Sa më e errët të jetë hëna, aq më mirë do të jetë për t’u parë. Reshjet e meteorëve në përgjithësi emërtohen për yjësinë, në të cilën duket se e kanë origjinën. Ato ndodhin sa herë që Toka kalon nëpër rrjedhat e mbeturinave, të lëna pas nga kometat dhe ndonjëherë asteroidet./ AP.