Industria e IT në rënie: A ka shkatërruar inteligjenca artificiale karrierën e programuesve?
Industria e IT në rënie: A ka shkatërruar inteligjenca artificiale karrierën e programuesve?

Ka disa vite që flitet për ndryshime në sektorin e IT-së dhe një grafik i publikuar së fundmi tregon rënien dramatike të postimeve të punës për zhvilluesit në platformën Indeed.
Grafiku që shkaktoi një stuhi reagimesh
Grafiku i publikuar nga FRED (Federal Reserve Economic Data), tërhoqi vëmendje të madhe dhe shumë besojnë se arsyeja kryesore për këtë rënie është zhvillimi i shpejtë i inteligjencës artificiale.
Sipërmarrësi i teknologjisë Greg Eisenberg pyet veten nëse ky është fundi për inxhinierët e nivelit të mesëm.
– Pozicionet inxhinierike të nivelit fillestar janë zhdukur. Tani kemi krijues produkte që dinë të programojnë. Me ndihmën e inteligjencës artificiale, ata dorëzojnë produkte të tëra në pak ditë. Inxhinierët më të mirë po fitojnë më shumë se kurrë më parë, shkruan ai, duke theksuar se shtresa e mesme në industri thjesht është zhdukur.Eksperti i IT-së Marko Rakar tregon se ky trend nuk kufizohet vetëm në programim, por vërehet edhe në industri të tjera. Sipas tij, tre faktorë po e shtyjnë rënien e shpalljeve të punës në sektorin e TI-së.
– Kjo nuk është unike vetëm për programimin, por prek edhe shumë profesione të tjera. Përfundimi i dytë është se ky është një efekt paksa i vonuar i pandemisë Covid, kur gjithçka po dixhitalizohet për të mundësuar punën nga shtëpia. Pastaj erdhi periudha e normalizimit dhe punëtorët e tepërt u rikthyen në tregun e punës – thotë ai.
Pushimet masive dhe një e ardhme e pasigurt
Kriza në industrinë e IT-së është më e dukshme përmes pushimeve masive nga puna. Vala më e madhe ndodhi në vitin 2023, kur gjigantët e teknologjisë si Google, Facebook dhe Microsoft reduktuan në mënyrë drastike fuqinë e tyre të punës. Sipas Layoffs.com, më shumë se 124,000 profesionistë të IT-së humbën punën e tyre në vitin 2024, dhe gjithsej 442,449 punëtorë u pushuan nga puna në dy vitet e mëparshme.
Më të prekurit janë programuesit dhe ekspertët e analizës së të dhënave – aftësi që deri vonë konsideroheshin si më të kërkuarat në nivel global. Tani, nën ndikimin e inteligjencës artificiale, e ardhmja e tyre është në pikëpyetje.
Kompanitë po investojnë në inteligjencën artificiale
– Kompanitë po punësonin shumë gjatë pandemisë Covid, por kjo doli të ishte e pajustifikuar. Për më tepër, normat e larta të interesit kufizojnë investimet në projekte të reja, kështu që fokusi është në uljen e kostove. Shumë kompani të mëdha sot po investojnë në inteligjencën artificiale, duke shpresuar se kjo do të zvogëlojë nevojën për staf njerëzor dhe do të rrisë fitimet – shpjegojnë ekspertët.
Përballë paqëndrueshmërisë dhe pushimeve masive nga puna, sektori i IT po bëhet gjithnjë e më pak tërheqës për gjeneratat e reja. Sipas listës së Indeed të punëve më të mira në 2024, vetëm tre nga 25 profesionet kryesore janë në kompani të mëdha teknologjike, krahasuar me 11 në 2023.
“Punëtorët duan stabilitet dhe rritje, dhe kur dominojnë pushimet nga puna, dëmton imazhin e kompanive dhe krijon pasiguri”, thotë Scott Dobroski, një ekspert i tendencave të karrierës në Indeed.
Fokusi tani është ekskluzivisht në inteligjencën artificiale, e cila duhet të reduktojë kostot e punës dhe të rrisë fitimet e kompanive. Megjithëse jemi ende larg realizimit të këtyre pritshmërive, të gjitha korporatat e mëdha po vënë bast mbi këtë teknologji. Gara për inteligjencën artificiale sot është si gara për në Hënë.
Situata në Evropë nuk është më e mirë se ajo në Shtetet e Bashkuara.
Evropa është kryesisht e varur nga tregu amerikan. Një problem i madh është burokracia e ngadaltë, e cila dëshiron të rregullojë gjithçka, por shpesh njerëzit që bëjnë rregulloret nuk e kuptojnë realisht teknologjinë. Ndërsa Evropa merret me procedurat burokratike, Amerika dhe Kina po investojnë në inteligjencën artificiale dhe po konkurrojnë për dominim në të ardhmen. Derisa kjo strategji të ndryshojë, Evropa nuk do të jetë lider teknologjik.