Kushtëzimi qeveritar me lobim për antisemitizëm nxit protesta nga artistët në Berlin

Klauzola, e cila u njoftua nga Joe Chialo, senator i kulturës së qytetit, i referohet në mënyrë specifike konceptit të antisemitizmit siç përcaktohet nga Aleanca Ndërkombëtare e Përkujtimit të Holokaustit. Ndër pikat e ndryshme të përshkruara nga IHRA në përkufizimin e saj është një për “mohimin e popullit hebre për të drejtën e tij për vetëvendosje, ta zëmë pretendimi se ekzistenca e shtetit të Izraelit është një përpjekje raciste”. Jo shumë kohë pas shpalljes së klauzolës, qindra artistë nënshkruan një letër të hapur që protestonin kundër masës, të cilën letra e quajti “ndërhyrje politike”.

Një senator nga Berlini ka thënë se qyteti do të miratojë një klauzolë që kërkon që çdo pranues i financimit nga buxheti publik të angazhohet kundër “çdo forme antisemitizmi”, një hap ky që shumë artistë thonë se mund të heqë mbështetjen financiare nga ata që kanë shprehur mbështetje për Palestinën.

Klauzola, e cila u njoftua nga Joe Chialo, senator i kulturës së qytetit, i referohet në mënyrë specifike konceptit të antisemitizmit siç përcaktohet nga Aleanca Ndërkombëtare e Përkujtimit të Holokaustit. Ndër pikat e ndryshme të përshkruara nga IHRA në përkufizimin e saj është një për “mohimin e popullit hebre për të drejtën e tyre për vetëvendosje, ta zëmë pretendimi se ekzistenca e shtetit të Izraelit është një përpjekje raciste”.

IHRA denoncon gjithashtu “krahasimet e politikës bashkëkohore izraelite me atë të nazistëve”, si dhe “zbatimin e standardeve të dyfishta duke kërkuar nga Izraeli një sjellje që nuk pritet apo kërkohet nga asnjë komb tjetër demokratik”.

“Arti është falas! Por jo rastësisht”, ka thënë Chialo në një deklaratë. “Institucionet kulturore dhe agjencitë e financimit janë përgjegjëse për të siguruar që paratë publike të mos përdoren për të promovuar shprehje raciste, antisemitike, anti-queer ose ndryshe përjashtimore”.

Jo shumë kohë pas shpalljes së klauzolës, qindra artistë nënshkruan një letër të hapur që protestonin kundër masës, të cilën letra e quajti “ndërhyrje politike”.

“Nuk është detyrë e administratës kulturore të përcaktojë kufijtë shoqërorë të lirisë së artit dhe mendimit, me kusht që shprehja e mendimit të mbetet brenda kufijve të kuadrit ligjor”, shkruhet në letër. Për më tepër, nënshkruesit pohojnë se “përdorimi i përkufizimit të IHRA-s për antisemitizmin, i cili është i hapur për interpretim, si një instrument për të sanksionuar mundësinë e ndalimit ose tërheqjes së fondeve është fatale”.

Jesse Darling, artisti që fitoi çmimin “Turner” vitin e kaluar dhe Natascha Sadr Haghighian, artistja që përfaqësoi Gjermaninë në Bienalen e Venecias më 2019, janë ndër ata që nënshkruan, së bashku me artistë si Marwa Arsanios, Martin Beck, Candice Breitz, Oliver Laric, Nina Katchadourian, Jumana Manna, Ahmet Öğüt dhe Marianna Simnett.

Skena e artit në Gjermani është polarizuar nga sulmi i Hamasit të 7 tetorit, gjatë të cilit 1200 izraelitë u vranë dhe 240 pengje u morën nga grupi militant. Artistët që kanë folur për konfliktin në Gaza – ku më shumë se 22 mijë janë vrarë nga sulmet ajrore izraelite dhe pushtimi tokësor që nga 7 tetori, sipas të dhënave të qeverisë lokale, ndonjëherë janë përballur me anulimin e ekspozitave të planifikuara.

Anulimi më i dukshëm përfshinte një ekspozitë nga Candice Breitz në galerinë moderne të muzeut “Saarland”, e cila thoshte se ajo kishte bërë “deklarata të diskutueshme në kontekstin e luftës së agresionit të Hamasit kundër shtetit të Izraelit”. Breitz, i cila është hebraike, përshkroi vendimin për të anuluar ekspozitën si “thellësisht antisemitike”.

Në sfondin e këtyre ngjarjeve “Documenta”, ekspozita e famshme e artit e përsëritur e mbajtur në Kassel që u përball me akuza antisemitike në vitin 2022, ka qenë edhe më e pazgjidhur. I gjithë komisioni përzgjedhës u ngarkua me gjetjen e një kuratori për edicionin e 2027-s, pasi anëtarët e tij u larguan për arsye të lidhura me sulmin e Hamasit dhe perceptuan mbështetjen e lëvizjes pro Palestinës si bojkot, shpërblim, sanksione, duke lënë në rrëmujë planet për ekspozitën e radhës.