Mikrobet – themeli i padukshëm i jetës dhe rrobaqepës të fatit të botës

Babai i psikanalizës , Sigmund Freud, në esenë e tij “Një vështirësi në rrugën e psikoanalizës” ( 1917 ), shprehu pikëpamjen se iluzioni narcisist i veçantisë njerëzore u trondit thelbësisht nga tre zbulime kryesore shkencore: së pari, Koperniku shpërndau iluzionin se ne jemi qendra e universit, duke treguar se Toka është vetëm një shkëmb i vogël në orbitë rreth Diellit; më pas Çarls Darvini vërtetoi se njerëzit nuk u krijuan nga ndërhyrja hyjnore, por kishin një origjinë të përbashkët me qeniet e tjera të gjalla, dhe vetë Frojdi më në fund kontribuoi në goditjen e tretë të egos njerëzore kur vendosi se ne nuk jemi as zotëruesit autoritativë të vetes sonë. mendimet, por një pjesë e rëndësishme e të menduarit dhe procedurave tona rrjedhin nga proceset nënndërgjegjeshëm dhe të pavetëdijshëm.

Zbulimi i botës së padukshme

Pavarësisht kësaj, njerëzimi ende u përpoq të ruante imazhin e madhështisë dhe veçantisë së tij për disa kohë, por më pas na ndodhi ardhja e revolucionit mikrobiologjik : njohja me mikrokozmosin e baktereve, viruseve, kërpudhave dhe mikrobeve të tjera, të cilat u vendosën përpara nesh. një pasqyrë tjetër në të cilën pamë se sa shumë jemi – edhe pse fizikisht në dukje të mëdhenj – në fakt shumë të vegjël. Sepse kush e di se ku do të ishim (dhe a do të ekzistonim edhe ne?) pa ata “të vegjëlit mikroskopikë” që nuk mund t’i shohim as me sy?

Gjithçka filloi rreth 350 vjet më parë, në shekullin e 17-të, kur, falë një tregtari holandez të rrobave dhe hobisti optik i quajtur Antonie van Leeuwenhoek, ne ishim në gjendje të hidhnim sytë në një botë që na ishte fshehur për herë të parë. Shpikja e tij, një mikroskop i thjeshtë për të cilin bluante me duart e veta lente me cilësi të lartë për të studiuar më mirë cilësinë e pëlhurave që tregtonte, i zbuloi atij krijesa magjepsëse që ai gjeti në pika uji të pusit dhe pellgut dhe në pllakën dentare. . Ai i quajti kafshë të vogla , “kafshë të vogla” dhe ishte magjepsur prej tyre: “Asgjë më e bukur nuk më kishte rënë para syve”, shkruante ai. Mikroskopi i Leeuwenhoek, ajo “dera e parë e mikrokozmosit”, ishte vetëm fillimi i studimit të mikrobeve; vetëm në shekullin e 19-të komuniteti shkencor kuptoi rëndësinë dhe rëndësinë e vërtetë të mikroorganizmave.

E mira dhe e keqja në botën e mikrobeve

Sot, është e qartë se mikroorganizmat janë shoqëruesit tanë të pashmangshëm dhe megjithëse i lidhim me sëmundje, mikrobet zakonisht nuk janë aspak armiqtë tanë. Për më tepër, ne vështirë se do të mbijetonim pa to. Imuniteti ynë, tretja dhe madje edhe shëndeti ynë mendor janë të lidhura ngushtë me mikroorganizmat që banojnë në pjesë të ndryshme të trupit të njeriut, duke përfshirë lëkurën, gojën, zorrët, organet e frymëmarrjes dhe riprodhuese.

Ne e quajmë këtë koleksion të të gjithë mikroorganizmave, duke përfshirë bakteret, viruset, kërpudhat, arkeat dhe protistët, të cilët natyrshëm banojnë në pjesë të ndryshme të trupit të njeriut dhe luajnë një rol kyç në ruajtjen e shëndetit dhe ekuilibrit të organizmit, të quajtur kolektivisht mikrobioma e njeriut . Ai përbëhet nga miliarda mikroorganizma që luajnë një rol kyç në funksionimin e duhur të trupit tonë dhe ruajtjen e shëndetit – nga metabolizmi deri te rregullimi i sistemit imunitar.

A do të thotë kjo se mikrobioma është në simbiozë me njeriun? Po, po.

Kjo simbiozë nënkupton një marrëdhënie reciproke të dobishme: mikroorganizmat në mikrobiom marrin lëndë ushqyese dhe një mjedis të favorshëm për rritje, ndërsa trupi i njeriut merr një sërë përfitimesh prej tyre. Për shembull, bakteret në zorrë ndihmojnë në tretjen e ushqimit, sintetizojnë vitaminat (si vitamina K dhe disa vitamina të kompleksit B), mbrojnë kundër mikroorganizmave patogjenë dhe rregullojnë sistemin imunitar. Kjo simbiozë është aq e rëndësishme sa një çekuilibër në mikrobiomën mund të çojë në probleme të rëndësishme shëndetësore, duke përfshirë çrregullime të tretjes, inflamacion, madje edhe çrregullime të humorit dhe psikikës, si dhe çekuilibër në funksionimin e sistemit imunitar.