Nëse flisni vetëm një gjuhë, keni një rrezik më të lartë të demencës
Shkencëtarët në Indi kanë gjetur më shumë prova se njerëzit që flasin dy gjuhë kanë më pak gjasa të zhvillojnë demencë në krahasim me njerëzit e kufizuar në një gjuhë
“Përhapja e demencës ishte më e lartë tek njerëzit njëgjuhësh (4,9%) sesa dygjuhësh (0,4%)”, thanë shkencëtarët nga Instituti Kombëtar i Shëndetit Mendor dhe Neuroshkencës, puna e të cilit është publikuar në revistën Alzheimer’s & Dementia.
Hulumtimet e mëparshme kanë sugjeruar se të qenit poliglot mund të nënkuptojë një gjasë më të ulët të rënies njohëse më vonë në jetë, por zbulimit të mëparshëm i mungonin “shumë prova nga studimet e bazuara në komunitet”, tha ekipi i shkencëtarëve në letër.
Ata u përpoqën ta plotësonin atë boshllëk duke shkuar derë më derë në Bangalore, një qytet në Indinë jugore i njohur si qendra e teknologjisë së informacionit të vendit, ku zbuluan se prevalenca e dëmtimit të butë njohës “ishte gjithashtu më e lartë në mesin e njëgjuhësh (8.5%) sesa ndër dygjuhësh (5.3%).
Në vitin 2023, një ekip me bazë në Gjermani botoi një punim në revistën Neurobiology of Aging, në të cilin ata shkruan se dygjuhësia në jetën e hershme nënkupton një rrezik të reduktuar të demencës në jetën e mëvonshme. Në vitin 2014, shkencëtarët nga Universiteti i Edinburgut sugjeruan se të folurit e më shumë se një gjuhë mund të ketë një “efekt mbrojtës” në tru.
Megjithatë, nuk është vetëm aftësia për të folur një gjuhë që mund të ndihmojë kundër demencës, sipas një studimi tjetër të fundit. Mund të ketë një lidhje midis diabetit dhe gjasave të zhvillimit të demencës, sipas hulumtimit të paraqitur në takimin vjetor të 23-26 marsit të Shoqatës Amerikane për Biokiminë dhe Biologji Molekulare.
Hulumtimi i Universitetit të Kalifornisë i publikuar në fillim të vitit 2024, megjithatë, sugjeron se gjumi i mirë në një moshë të re redukton rrezikun e demencës.
Në mesin e vitit 2023, një ekip nga Zvicra zbuloi se truri i moshuar përfitonte nga dëgjimi i muzikës, ndërsa në të njëjtën kohë, hulumtimi i mjekëve të Universitetit të Nju Jorkut tregoi se përdorimi i moderuar i internetit tek të moshuarit mund të ndihmojë në luftimin e rënies njohëse. Rënia e dëgjimit dhe shikimit u shoqëruan veçmas me një probabilitet më të madh të zhvillimit të demencës.
