Një superstuhi diellore mund të parashikohet vetëm 18 orë para se të godasë Tokën dhe do të na linte pa energji dhe internet

Hera e fundit që ndodhi një shpërthim diellor i kësaj përmasash ishte më shumë se një mijë vjet më parë – shumë kohë përpara ardhjes së energjisë elektrike, shkruan Daily Mail.

Por nëse diçka e ngjashme do të ndodhte sot, ajo do të digjte transformatorët e energjisë, do të shkaktonte një kolaps në tregjet financiare dhe potencialisht do të mbyllte udhëtimin ajror krejtësisht, paralajmërojnë shkencëtarët.

Impiantet e trajtimit të ujit mund të humbin energjinë dhe ushqimet në frigoriferë dhe ngrirës do të prishen shpejt.

Njerëzit që fluturojnë në lartësi të mëdha, veçanërisht pranë poleve, mund të ekspozohen ndaj niveleve të rritura të rrezatimit dhe në afat të gjatë, shtresa jonë mbrojtëse e ozonit mund të dëmtohet.

E vetmja anë “pozitive” do të ishte pamja spektakolare e aurora borealis – e dukshme në të gjithë planetin.

Këtu është një udhëzues hap pas hapi se çfarë duhet të presim nëse goditemi nga një superstuhi diellore:

Ekspertët mësuan për shpërthimin e mëparshëm ekstrem diellor përmes analizës së detajuar të unazave të pemëve. Në vitin 2012, studentja e doktoraturës Fusa Miyake bëri një zbulim befasues ndërsa studionte kedrat shumë të vjetër japonezë.

Ajo vuri re një rritje të madhe të sasisë së karbonit-14 rreth 1250 vjet më parë.

Ekipi arriti në përfundimin se kërcimi duhet të ketë qenë rezultat i një numri të madh grimcash që godasin Tokën – me shumë gjasa për shkak të një shpërthimi të madh në Diell, shkruan Daily Mail.

Fenomeni tani njihet si “ngjarja Miyake”, e quajtur sipas studiuesit që e zbuloi për herë të parë.

Profesori i fizikës hapësinore në Universitetin e Reading, Matthew Owens, tha për MailOnline se një tjetër ngjarje e tillë do të shkaktonte kaos në Tokë.

“Është emocionuese nëse je një fizikant hapësinor, por është e frikshme nëse je operator i rrjetit elektrik”, tha ai.

Nëse interneti do të zhdukej, tregjet financiare si Bursa e Nju Jorkut do të shemben.

Aeroplanët do të përjetonin një humbje të plotë të komunikimit dhe pasagjerët dhe ekuipazhi në lartësi të mëdha pranë poleve do të ekspozoheshin ndaj dozave më të larta të rrezatimit.

Transformatorët e energjisë mund të digjen, duke shkaktuar humbje të energjisë dhe energjisë elektrike në mbarë botën.

Observatori Dinamik Diellor i NASA-s kapi një imazh të një shpërthimi diellor më 1 tetor 2024, por edhe ajo shpërthim i fuqishëm do të ishte i vogël në krahasim me ngjarjen Miyake.

“Nëse humbet energjia, humbet interneti, por edhe gjëra më elementare – si uji i pastër sepse pompat funksionojnë me energji elektrike dhe sistemet e kanalizimeve kërkojnë energji elektrike. Edhe ushqimi bëhet problem – ne varemi shumë nga frigoriferi. Nëse rryma është jashtë për një kohë të gjatë, qasja në ujë dhe ushqim bëhet shumë e vështirë.”

Ekspertët do të kishin vetëm rreth 18 orë paralajmërim përpara se të ndodhte një ngjarje e kësaj shkalle.

Mund të ketë gjithashtu pasoja të rënda për trafikun ajror, pasi lidhjet e komunikimit do të dështonin.

Nëse përsëritet, ngjarja Miyake do të ishte të paktën 10 herë më e fortë se stuhia tashmë e famshme diellore e vitit 1859.

E njohur si ngjarja e Carinton, ajo ishte stuhia gjeomagnetike më intensive në historinë e regjistruar. Ajo shkaktoi aurorat në të gjithë botën – madje edhe në tropikët.

Megjithatë, ajo gjithashtu shkaktoi kaos në sistemet telegrafike të asaj kohe – shkëndija fluturuan nga pajisjet, operatorët u goditën nga rryma dhe letra u dogj fjalë për fjalë.

Profesor Owens thotë se është e pamundur të dihet saktësisht se çfarë efekti do të kishte ngjarja Miyake në shëndetin e njeriut.

“Niveli i rrezatimit gjatë ngjarjes në Carinton do të ishte i barabartë me marrjen e disa rrezeve X të gjoksit.”

Mundësia e një ngjarjeje të re Miyake ka qenë një temë e diskutimit studiues në vitet e fundit. Në një studim të vitit 2022 të botuar në revistën Proceedings of the Royal Society, studiuesit nga Universiteti i Queensland shkruan:

“Nëse një ngjarje Miyake do të ndodhte sot, rritja e papritur dhe dramatike e rrezatimit kozmik mund të ishte katastrofike për biosferën dhe shoqërinë teknologjike. Shqetësues i veçantë është se ne nuk kemi pothuajse asnjë mënyrë për të parashikuar se kur do të ndodhin ngjarje të tilla ose pasojat e tyre.”