Piktura Brueghel e vjedhur nga Polonia në vitin 1974, gjendet në muzeun lokal në Holandë
Piktura Brueghel e vjedhur nga Polonia në vitin 1974, gjendet në muzeun lokal në Holandë

Një kryevepër “spektakolare” flamande e vjedhur është rizbuluar e varur në muret e një muzeu provincial hollandez; falë përpjekjeve të një detektivi arti dhe një reviste antike.
Piktura 17 cm e gjerë nga Pieter Brueghel i Riu i gruas së një fermeri me qymyr të nxehtë në njërën dorë dhe një kovë me ujë në tjetrën, mendohet të jetë vjedhur nga një muze polak nga agjentët e shërbimit sekret në vitin 1974.
Artur Brend, një detektiv arti që konfirmoi se piktura tani ishte në Holandë, tha: « Normalisht, kur diçka humbet për gjysmë shekulli, jo në shumë raste e merr veten. Sa më shumë kohë të zgjasë, aq më shumë gjasa ka se nuk do ta shohësh më kurrë… Ishte fat i pastër që gjithçka ra në vend.”
Piktura e shekullit të 17-të ishte varur në Muzeun Kombëtar në Gdańsk, Poloni, kur më 24 prill 1974, një pastruese e rrëzoi nga muri, korniza u thye dhe ajo zbuloi se piktura ishte zëvendësuar me një fotografi. Një skicë e artistit flamand Anthony van Dyck, e quajtur The Crucifixion ishte ndërruar gjithashtu me një kopje.
Të dy veprat shkuan në listën e “më të kërkuarve” të Polonisë derisa, vitin e kaluar, një revistë holandeze e artit dhe antikave e quajtur Vind (Find) shkroi për një shfaqje të re në Muzeun Gouda, ku Brueghel ishte i huazuar nga një koleksionist privat. Vind gjurmoi një fotografi bardhë e zi të pikturës në Poloni dhe kontaktoi Brand, për të pyetur nëse mund të ishte e njëjta.
Pas gjetjes së pesë pikturave të ngjashme nga Brueghel, duke kontaktuar policinë holandeze dhe polake dhe muzeun, Brand bëri një ndeshje – dhe Polonia tani ka kërkuar zyrtarisht kthimin e veprave të artit.
“Është mjaft spektakolare,” tha Brand. “Dhe historia pas saj është mjaft spektakolare gjithashtu. Është një moment i mrekullueshëm për shkak se sa do të thotë për Poloninë – është në listën e tyre të pikturave më të kërkuara dhe ata kanë pritur 50 vjet ndoshta, duke menduar se nuk do të kthehej më.”
Vjedhja kishte qenë një punë eksperte, tha Brand. “Para së gjithash, jo shumë njerëz guxuan të vidhnin diçka nga një muze në një diktaturë komuniste. Së dyti, jo shumë njerëz kishin kontaktet për ta sjellë atë jashtë vendit.
“Kur policia polake rihapi rastin në vitin 2008, të gjitha arkivat lidhur me këtë vjedhje u shkatërruan dhe disa ish-anëtarë të shërbimit sekret më vonë deklaruan se ishin të sigurt se dikush në organizatën e tyre ishte i përfshirë.”/ The Guardian.