Teknikisht, pandat mund të hanë mish, atëherë, pse hanë kaq shumë bambu?

Arinjtë gjigant panda janë zhvilluar ndryshe nga speciet e tjera të arinjve rreth 20 milionë vjet më parë. Megjithëse ata kanë karakteristika të ngjashme, si forma e trupit dhe sistemi tretës, ndryshojnë shumë në dietën e tyre të preferuar. Shumica e specieve të arinjve do të hanin me kënaqësi mish, peshk dhe manaferra, ndërsa pandat priren të mbeten te bambuja.

Një studim i ri i publikuar në Frontiers in Veterinary Science thekson se pandat janë zhvilluar në mënyra specifike për të lehtësuar ngrënien e bambusë, përfshirë një gisht të rremë për të mbajtur bambunë dhe dhëmbë më të rrafshët për ta përtypur atë. Studimi kishte për qëllim të përcaktonte pse pandat u zhvilluan për të qenë më shumë bimëngrënës, kur në fakt kanë një sistem që mund të jetë mishngrënës. Përgjigja, siç zbuluan ata, mund të gjendet brenda vetë bambusë.

Ekzistojnë mbi 1000 lloje të bambusë, megjithatë pandat hanë vetëm rreth 25 prej tyre. Kjo barishte e gjatë dhe e ngjashme me pemët është burimi kryesor i ushqimit për pandat, veçanërisht filizat e saj. Megjithatë, për shkak se bambuja ka pak proteina, pandat mund të hanë deri në 12 orë në ditë, duke konsumuar afërsisht 12 deri në 38 kilogramë të bimës.

Brenda bambusë, ashtu si në të gjitha organizmat e gjallë, ndodhet ADN-ja dhe ARN-ja. ADN-ja ruan informacionin gjenetik të qelizave, ndërsa ARN-ja e transferon atë. Ato gjithashtu përmbajnë mikroARN (miARN), ose ARN të vogla jo-koduese që ndihmojnë në shprehjen e gjeneve. Sipas studimit, miARN nga bimët mund të absorbohet përmes ushqimit.

Me këtë informacion, ekipi i studiuesve donte të përcaktonte nëse absorbimi i këtyre miARN-ve mund të rregullonte shprehjen e gjeneve dhe të ndihmonte pandat të përshtateshin me konsumimin e bambusë si një burim të rregullt ushqimi.

“Ne treguam se miARN-të me origjinë bimore janë të pranishme në gjakun e pandave gjigante,” tha Feng Li, një studiues në Universitetin Normal të Kinës Perëndimore dhe autori kryesor i studimit, në një deklaratë për shtyp. “Studimi ynë provoi se bambuja e përdorur si ushqim për pandat gjigante ndikon në ndryshimin e zakoneve të tyre ushqyese.”

Për këtë studim, ekipi i studiuesve mori mostra gjaku nga shtatë panda gjigante, duke përfshirë tri femra, tre meshkuj dhe një femër të re. Brenda mostrave, ekipi zbuloi 57 miARN që me shumë gjasa ishin nga bambuja.

“MiARN në bambu mund të hyjë në trupin e pandave gjigante përmes dietës, të absorbohet nga zorra, të futet në qarkullimin e gjakut dhe më pas të rregullojë kur ARN-ja e pandave transferon informacion, duke luajtur kështu një rol në rregullimin e shprehjes së gjeneve të pandave,” tha Li në deklaratën për shtyp.

Sipas deklaratës për shtyp, rezultatet tregojnë se miARN-të nga bimët mund të “rregullojnë procese të ndryshme fiziologjike.” Këto procese përfshijnë rritjen dhe zhvillimin, sjelljen, përgjigjen imune dhe ritmet biologjike.

“MiARN në bambu gjithashtu përfshihet në rregullimin e nuhatjes, shijes dhe rrugëve të dopaminës tek pandat gjigante, të gjitha këto të lidhura me zakonet e tyre ushqyese,” tha Li në deklaratën për shtyp.

Ndërsa pandat rriten dhe konsumojnë më shumë bambu, miARN-ja ndihmon pandat të përshtaten me shijen dhe aromën e bambusë në mënyrë që të vazhdojnë ta hanë atë. Kjo ka të ngjarë të jetë arsyeja pse ata janë në gjendje të ndjekin një dietë më shumë bimëngrënëse sesa mishngrënëse.

Studiuesit zbuluan gjithashtu se përbërjet e ndryshme të miARN-ve në gjak ndryshonin në varësi të moshës dhe gjinisë së pandave.

“Vetëm miARN-të që mund të luajnë një rol specifik në rregullimin e shprehjes së gjeneve mund të mbeten në trup, dhe ato që nuk luajnë një rol do të dëbohen,” tha Li në një deklaratë për shtyp.

Një shembull i kësaj do të ishte se miARN-të ndihmojnë në riprodhim, prandaj vetëm një panda e një gjinie ose moshe të caktuar do t’i kishte ato. Këto rezultate testimi janë një hap kyç për të ndihmuar studiuesit të kuptojnë se si miARN-të bimore mund të transferohen te kafshët, gjë që mund të hapë rrugën për trajtime shpëtuese të sëmundjeve të kafshëve.

“MiARN-të bimore mund të marrin gjithashtu pjesë në rregullimin e sistemit imunitar të kafshëve, duke forcuar rezistencën e tyre ndaj sëmundjeve,” shtoi Li në deklaratën për shtyp.