Vera ka ardhur, dhe bashkë me të edhe rreziqet e zjarreve në pyje, cili është ndikimi i tymit të zjarrit në tru?

Vera ka ardhur, dhe bashkë me të edhe rreziqet e zjarreve në pyje, cili është ndikimi i tymit të zjarrit në tru?

Vera ka ardhur, dhe bashkë me të edhe rreziqet e zjarreve në pyje, ndikimi i të cilave është i madh dhe shumë dëmtues. 
Një studim me më shumë se 10,000 të rritur në Shtetet e Bashkuara zbuloi se tymi i zjarreve ka një ndikim të menjëhershëm në funksionin njohës – jo vetëm në orët pas ekspozimit, por edhe ditën tjetër. Të dhënat treguan efekte më të mëdha tek ata që ishin të ekspozuar ndaj tymit më të dendur dhe ata që thithnin tym nga zjarret në Shtetet e Bashkuara perëndimore.

Hulumtime të tjera nga Australia, ku zjarret në shkurre janë të zakonshme, kanë zbuluar se grimcat e imëta në tym shkaktojnë stres oksidativ – një gjendje në të cilën molekulat e paqëndrueshme në trup dëmtojnë qelizat. Kjo, nga ana tjetër, çon në inflamacion në tru, gjë që rrit ndjeshëm rrezikun e dëmtimit njohës, humbjes së kujtesës dhe ndjeshmërisë ndaj sëmundjeve neurodegjenerative si Alzheimeri dhe Parkinson.

Një përmbledhje sistematike e hulumtimit të publikuar vitin e kaluar përmblodhi këto gjetje dhe sugjeroi që ekspozimi ndaj nxehtësisë ekstreme dhe tymit – fenomene që po bëhen gjithnjë e më të zakonshme për shkak të ndryshimeve klimatike – ka efekte afatgjata në aftësinë e trupit për të rregulluar temperaturën, në funksionin njohës dhe, në fund të fundit, rrit rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve neurologjike.

Si të mbrohemi?

Provat shkencore tregojnë qartë se ekspozimi ndaj tymit të zjarreve dhe nxehtësisë ekstreme ka efekte të dëmshme në tru. Por çfarë mund të bëjmë për të minimizuar këto rreziqe?

Mark Lacks, kryetar i departamentit të geriatrisë dhe mjekësisë paliative në Kolegjin Mjekësor Weill Cornell, sugjeron disa masa praktike për të mbrojtur veten gjatë zjarreve:

– Investoni në një pastrues ajri për shtëpinë tuaj;
– Nëse ka tym të zjarreve në zonën tuaj, mbani dritaret dhe dyert të mbyllura;

– Shmangni daljen jashtë nëse ajri është i ndotur me tym;

Nëse duhet të jeni jashtë, shmangni aktivitetet fizike të lodhshme si vrapimi ose kositja e lëndinës, pasi ato rrisin ritmin e frymëmarrjes.

Nëse jeni të detyruar të dilni jashtë në kushte me tym, vishni një maskë N95, e cila mund të filtrojë grimcat më të mëdha nga ajri.
Provat shkencore janë të qarta – ekspozimi ndaj tymit të zjarreve ka pasoja negative për trurin, nga dëmtimi i menjëhershëm njohës deri te një rrezik në rritje i zhvillimit të sëmundjeve të rënda neurologjike, siç janë demenca dhe sëmundja e Alzheimerit. Megjithatë, me masat paraprake të duhura, ndikimi i këtyre faktorëve të dëmshëm mund të zvogëlohet dhe shëndeti mendor dhe fizik mund të mbrohet.

LEXO EDHE:

Back to top button