Vetëm 9% e plastikës riciklohet globalisht

Shkalla globale e riciklimit të plastikës ka mbetur nën 10 për qind, sipas një studimi të ri gjithëpërfshirës nga Universiteti Tsinghua në Kinë, duke theksuar se prodhimi masiv i plastikës po krijon një sfidë urgjente mjedisore.

Studiuesit zbuluan se në vitin 2022 u prodhuan 437 milionë tonë plastikë, por vetëm 9 për qind e saj erdhi nga materiale të ricikluara. Shumica dërrmuese e plastikës vazhdon të prodhohet nga rrëshirë e virgjër me bazë lëndësh djegëse fosile, gjë që e komprometon seriozisht luftën kundër ndryshimeve klimatike.

Sipas raportit, përdorimi i plastikës së virgjër është më i leverdishëm ekonomikisht sesa ai i plastikës së ricikluar, duke penguar investimet në teknologji të qëndrueshme dhe duke mbajtur normat e riciklimit të ulëta. Pavarësisht përpjekjeve të konsumatorëve për të klasifikuar mbetjet, vetëm gjysma e plastikës së mbledhur për riciklim përfundon realisht e përpunuar. Për më tepër, një zhvendosje e konsiderueshme ka ndodhur nga depozitimi i plastikës në landfille drejt djegies – një praktikë që po rritet veçanërisht në vende si Japonia, Kina dhe Bashkimi Evropian, por që mbart rreziqe serioze për mjedisin dhe shëndetin publik.

Ekspertët paralajmërojnë se është e pamjaftueshme të mbështetemi vetëm në riciklim për të zgjidhur krizën plastike. Për shkak të kontaminimeve, larmisë së materialeve dhe kostove të larta të përpunimit, shumë prej mbetjeve plastike nuk mund të riciklohen në mënyrë efikase. Aktivistët theksojnë se plastika është në thelb një formë tjetër e lëndëve djegëse fosile dhe se reduktimi i prodhimit të plastikës së virgjër është hapi më urgjent dhe më i domosdoshëm për të përballuar këtë krizë mjedisore.

Përpjekjet ndërkombëtare për të frenuar ndotjen plastike po përqendrohen tani në një traktat të ri global, i cili pritet të jetë ligjërisht i detyrueshëm. Megjithëse negociatat e dhjetorit nuk sollën një marrëveshje përfundimtare, ato pritet të rifillojnë në gusht në Gjenevë, me shpresën se gjetjet e këtij studimi do të ndihmojnë në formësimin e një marrëveshjeje efektive për të frenuar ndotjen dhe për të kufizuar ndikimin e industrisë petrokimike në krizën klimatike.