Zbulohet vullkan gjigant në Mars – si nuk e kemi parë kurrë më parë?
Mes sipërfaqes së brazda të Marsit fshihej një sekret i madh

Shkencëtarët kanë gjetur prova të një vullkani të madh, të lashtë dhe, ndoshta, një shtresë akullnajore të varrosur nën rajonin Noctis Labyrinthus (Labirinti i Natës). Kur ekspertët e SETI skanuan zonën për shenja të akullnajave të mundshme, ata papritmas dalluan një vullkan të madh. Nuk e kemi parë më parë sepse është gërryer shumë me kalimin e kohës.
Maja e vullkanit është më shumë se 9000 metra e lartë dhe baza e tij shtrihet për 250 kilometra. Kjo do të thotë se vullkani Noctis Mons është tipari i shtatë më i lartë në Mars. Për krahasim, lartësia e vullkanit më të lartë joaktiv në Tokë është 6893 metra, shkruan Science Alert.
Janë disa faktorë që tregojnë për natyrën vullkanike të këtij “mali”. Pranë qendrës së saj, shkencëtarët kanë identifikuar mbetjet e një kaldere – një krater i shembur që dikur ishte i mbushur me lavë. Në qendër ka edhe lartësi të shumta që formojnë formën e një harku, duke përshkruar formën konike të vullkanit.
Madhësia e tij dhe kompleksiteti i terrenit përreth tregojnë se Noctis Mons ishte aktiv për një kohë shumë të gjatë. Në fund të njërës anë të vullkanit, ekspertët gjetën një zonë të madhe të mbushur me tuma ose pseudokrate.
Pseudokraterët i ngjajnë një krateri të vërtetë vullkanik, por ata nuk kanë një hapje nga e cila rrjedh llavë, domethënë nuk kanë një kanal magmë. Mendohet se janë formuar kur një shtresë llave mbuloi një sipërfaqe të pasur me ujë ose akull; që përkon me gjetjet e depozitimeve akullnajore.

Noctis Mons fitoi pamjen e tij aktuale pas epokave të erozionit termik, erozionit akullnajor dhe kolapsit. Megjithatë, ajo që po ndodh nën sipërfaqe mbetet në pikëpyetje. Sipas një studimi të fundit, Marsi është gjeologjikisht shumë më aktiv nga sa mendonim. Është e mundur që Noctis Mons të jetë ende aktiv, por në gjendje të fjetur, që do të thotë se mund të ketë një zonë të nxehtë nën sipërfaqe.
Nxehtësia dhe uji nga pjesa tjetër e akullnajës janë parakushte për origjinën e jetës siç e njohim ne.
“Vullkani Noctis Mons është jashtëzakonisht interesant për shkak të të gjithë këtyre faktorëve. “Është një vullkan i lashtë, jetëgjatë, që është gërryer aq shumë sa që mund të ecësh ose të ngasësh mbi të dhe të mbledhësh mostra”, tha shkencëtari planetar Pascal Lee i Institutit SETI. .
“Ai gjithashtu mund të ketë një histori të gjatë të ndërveprimit të nxehtësisë, ujit dhe akullit, duke e bërë atë një vend të përsosur për astrobiologji ose për të kërkuar shenja jete”, shtoi ai.