Zelanda e Re po përparon në luftën për çrrënjosjen e minjve, deri në atë të fundit

Autoritetet e Zelandës së Re kanë nisur një operacion masiv për të shfarosur të gjithë minjtë, në një përpjekje për të mbrojtur kivit dhe zogjtë e tjerë vendas, të cilët kërcënohen nga pushtimi i brejtësve të dëmshëm.

Kërcënimi nga grabitqarët është rritur veçanërisht gjatë pandemisë Covid-19, kur për shkak të kufizimeve në lëvizjen e njerëzve nuk kishte asgjë për t’i penguar minjtë të zgjeronin fushatën e tyre shkatërruese në qytete, të strehoheshin nga të ftohtit dhe të gjenin një bollëk ushqimi.

Zelanda e Re u nda nga Superkontinenti i lashtë përpara se të evoluonin gjitarët, kështu që zogjtë nuk kishin armiq tokësorë dhe nuk evoluuan në fluturues. Këta ishuj ishin gjithashtu të banuar së fundmi nga njerëzit. Kur polinezianët mbërritën në shekullin e 13-të, ata sollën me vete minjtë e parë, të cilët ishin të vegjël dhe ushqeheshin kryesisht me fara.

Kolonët evropianë më vonë sollën minjtë më të mëdhenj, të cilët gjithashtu ushqeheshin me vezë dhe zogj. Gjatë asaj periudhe, miliona kivi jetonin në ishuj, sot ka miliona minj dhe mezi 70,000 kivi. Kishte mijëra zogj tui, dhe tani ata janë jashtëzakonisht të rrezikuar dhe çdo fole monitorohet me kujdes.

Një mjedis i tillë për riprodhimin e minjve është ideal, sepse ata nuk kanë armiq natyrorë dhe kanë një bollëk ushqimi – fara, fruta, por edhe hardhuca të vogla, zogj dhe vezët e tyre, duke kërcënuar seriozisht ekuilibrin biologjik natyror dhe mbijetesën e specie vendase.

Më të përhapurit dhe më të rrezikshmit janë minjtë e anijeve, të cilët ngjiten me mjeshtëri në pemë, hanë vezë dhe zogj të vegjël në fole, si dhe fruta. Nga ana tjetër, norvegjezët janë më të mëdhenjtë dhe shkatërrojnë farat dhe insektet, të cilat në të njëjtën kohë janë ushqimi kryesor për zogjtë.

Në 60 vitet e fundit, Zelanda e Re ka organizuar disa aksione për të rregulluar popullsinë e minjve dhe tani angazhon të gjitha forcat dhe mjetet për të ndaluar dhe shkatërruar brejtësit. Në mbrojtje të zogjve të Zelandës së Re u “mobilizuan” edhe më të vegjlit. Pasi një shkollë në ishullin Stewart shpalli një konkurs për çrrënjosjen e dëmtuesve vitin e kaluar, katër duzina studentë vranë më shumë se 600 minj në vetëm njëqind ditë. Një djalë pesë vjeçar ka bërë një foto pranë 60 trofeve.

Veprime të tilla i kanë shtyrë autoritetet të zhvillojnë një strategji afatgjatë dhe gjithëpërfshirëse, qëllimi i së cilës është të shfarosen të gjithë minjtë në ishuj deri në vitin 2050, deri në të fundit!
Fushat patrullohen nga profesionistë dhe vullnetarë, të cilët kërkojnë strofkat, vendosin një rrjet kurthe, të cilat kontrollohen rregullisht dhe karremi – gjalpi i kikirikut të helmuar – zëvendësohet.

Autoritetet e Zelandës së Re inkurajohen nga suksesi i afrikano-jugorëve që zhdukën plotësisht minjtë në Gjeorgjinë Jugore, një ishull në Atlantikun e Jugut 170 km i gjatë, për të mbrojtur pinguinët dhe zogjtë e tjerë të oqeanit. Në operacionin e gjerë janë përdorur edhe helikopterë ushtarakë.

Zelanda e Re është një arkipelag shumë më i madh, pothuajse sa Italia, por autoritetet kanë besim se mund të arrijnë objektivin e tyre deri në vitin 2050. Autori i projektit për shfarosjen totale të minjve është natyralisti Sir Paul Callaghan, i cili pretendon se lufta mund të fitohet nëse investimet dhe mobilizimi nuk lëkunden. Autoritetet krijuan një institucion të posaçëm publik, me qeli në çdo rajon. Vullnetarët dhe profesionistët kalojnë nëpër trajnime për të zbuluar foletë, për të gjuajtur brejtësit dhe për të shkëmbyer informacion. Çdo mi i ngordhur dërgohet në laborator për autopsi për të monitoruar efektivitetin e helmeve dhe shpërndarjen e foleve.

Në Zeeland dhe në shumë rezerva të tjera të shpallura si territore të “çliruara”, janë ngritur gardhe dhe postblloqe, ku kontrollohen rreptësisht automjetet dhe çantat e të gjithëve që hyjnë në zonë. Qentë të trajnuar për të nuhatur minjtë janë mobilizuar për të mbrojtur zogjtë.

Biologu James Russell këmbëngul se të gjitha nismat lokale duhet të koordinohen në luftën kombëtare, sepse në të kundërt do të ishin lëshime.

– Do të ruani zogjtë në një vend, ata do të lëvizin në një tjetër, pastaj do të kthehen. Shfarosja është e shtrenjtë, por e bën një herë dhe kaq – thotë biologu.

Ai kundërshton kritikat për një “përgjegjësi morale ndaj gjitarëve”.

– Nuk ka përgjigje të lehtë dhe të shpejtë. Si shoqëritë ashtu edhe individët duhet të përballen me argumente komplekse. Zelandezët e Re kanë vendosur kolektivisht se përgjigja e duhur është të sakrifikosh një specie për të shpëtuar speciet e tjera – thotë Russell.