Nikola Tesla kundër Thomas Edison: Kush ishte shpikësi më i mirë?
Nikola Tesla kundër Thomas Edison: Kush ishte shpikësi më i mirë?

Tesla ishte një gjeni i shkëlqyer dhe i çuditshëm, shpikjet e të cilit mundësuan teknologjinë moderne dhe sistemet e komunikimit masiv.
Armiku i tij dhe ish-shefi i tij, Thomas Edison, ishte shpikësi ikonë amerikan i llambës, gramafonit dhe fotografisë lëvizëse. Dy gjenitë kundërshtues zhvilluan një “Luftë të Rrymave” në vitet 1880 mbi sistemin elektrik të cilit do të fuqizonte botën – sistemi me rrymë alternative (AC) të Teslës ose sistemi i rrymës së drejtpërdrejtë (DC) të Edisonit.
Pra, kush ishte shpikësi më i mirë?
“Ata janë shpikës të ndryshëm, por nuk mund të thuash që njëri është më i madh, sepse shoqëria amerikane ka nevojë për disa Edison dhe ka nevojë për disa Tesla”, tha W. Bernard Carlson, autori i “Tesla: Shpikësi i Epokës Elektrike” (Princeton Shtypi, 2013).
Tesla kishte një kujtesë eidetike, që do të thoshte se ai mund të kujtonte me shumë saktësi imazhet dhe objektet. Kjo i mundësoi atij të vizualizonte me saktësi objekte të ndërlikuara 3D, dhe si rezultat, ai mund të ndërtonte prototipe pune duke përdorur disa vizatime paraprake.
“Ai vërtet i përpunoi shpikjet e tij në imagjinatën e tij”, tha Carlson për Live Science.
Në të kundërt, Edison ishte më shumë një skicues.
“Nëse do të shkonit në laborator dhe do ta shikonit atë në punë, do të zbulonit se ai do të kishte gjëra në të gjithë stolin: tela dhe mbështjellje dhe pjesë të ndryshme shpikjesh,” tha Carlson.
Në fund, megjithatë, Edison kishte 1,093 patenta, sipas Parkut Historik Kombëtar Thomas Edison.
Tesla mblodhi më pak se 300 në mbarë botën, sipas një studimi të botuar në vitin 2006 në Simpoziumin e Gjashtë Ndërkombëtar të Nikola Teslës. (Sigurisht, Edison kishte shumë më shumë asistentë që e ndihmonin të krijonte shpikje, dhe gjithashtu bleu disa nga patentat e tij.)
Trashëgimia e qëndrueshme e Edisonit nuk është një patentë apo teknologji specifike, por fabrikat e tij të shpikjes, të cilat e ndanë procesin e inovacionit në detyra të vogla që kryheshin nga legjione punëtorësh, tha DeGraaf. Për shembull, Edison mori idenë për një aparat fotografik në lëvizje, ose kinetoskop nga një fjalim i fotografit Edward Muybridge, por më pas ia la pjesën më të madhe të eksperimentimit dhe prototipit ndihmësit të tij William Dickson dhe të tjerëve.
Duke pasur patenta dhe shpikje të shumta që zhvilloheshin paralelisht, Edison, nga ana tjetër, siguroi që ndihmësit e tij të kishin një situatë të qëndrueshme financiare për të vazhduar eksperimentet dhe mishërimin e më shumë modeleve.
“Ai shpiku inovacionin modern siç e njohim ne,” tha DeGraaf.
Shpikjet e Teslës janë shtylla kurrizore e sistemeve moderne të energjisë dhe komunikimit, por ai u zbeh në errësirë më vonë në shekullin e 20-të, kur shumica e shpikjeve të tij u humbën në histori. Dhe pavarësisht patentave dhe risive të tij të shumta, Tesla ishte i varfër kur vdiq në 1943./livescience/