Egjiptianët u përpoqën të kuronin kancerin 4000 vjet më parë
Egjiptianët e lashtë u përpoqën të kuptonin dhe trajtonin kancerin më shumë se 4000 vjet më parë, besojnë shkencëtarët.
Studiuesit gjetën shenja të prerjes në kafkë rreth një lezioni të madh që besohet të jetë shkaktuar nga një rritje kanceroze.
Ata gjetën gjithashtu 30 lezione më të vogla në të gjithë kafkën, duke sugjeruar se kanceri ishte përhapur. Kafka i përkiste një burri që ishte rreth 30 deri në 35 vjeç kur vdiq, thanë studiuesit.
Studiuesit raportojnë se prerjet ka të ngjarë të jenë bërë me një objekt të mprehtë, duke sugjeruar se egjiptianët e lashtë mund të kenë tentuar të operojnë tumorin.
“Kur shikuam për herë të parë pjesët nën mikroskop, nuk mund ta besonim atë që po shihnim”, thotë Tatiana Tondini, një studiuese në Universitetin e Tübingen në Gjermani.
Por Edgard Camaros, një paleopatolog në Universitetin e Santiago de Compostela në Spanjë, tha se prerjet kirurgjikale mund të jenë rezultat i një autopsie mjekësore për të mësuar më shumë rreth sëmundjes pas vdekjes.
“Të dyja mundësitë zbulojnë një ndërhyrje kirurgjikale të lidhur ngushtë me tumoret – dhe kjo është e mahnitshme,” tha ai.
“Ky zbulim është e vetmja dëshmi se si mjekësia e lashtë egjiptiane u përpoq të merrej me ose të hetonte kancerin më shumë se 4000 vjet më parë.”
“Kjo është një perspektivë e re e jashtëzakonshme në të kuptuarit tonë të historisë së mjekësisë,” thotë ai.
Sipas ekipit hulumtues, hulumtimi i tyre, i botuar në revistën Frontiers in Medicine, sugjeron se megjithëse kanceri shpesh konsiderohet një sëmundje e shkaktuar nga njeriu, e shkaktuar nga faktorë mjedisorë si ndotja dhe dieta, sëmundja preku edhe qytetërimet e lashta.
Kamaros, autori kryesor i studimit, tha: “Është e vërtetë që kanceri perceptohet si një sëmundje moderne, e lidhur kryesisht me zakonet perëndimore dhe faktorët kancerogjenë të mjedisit. Megjithatë, kanceri ka qenë me ne që nga fillimi, në shumë mënyra. Edhe dinosaurët vuanin nga kanceri”.
Egjiptianët e lashtë ishin të njohur për të qenë shumë të aftë në mjekësi dhe kishin njohuri të avancuara të anatomisë dhe kirurgjisë.
Provat sugjerojnë se ata ishin në gjendje të identifikonin, përshkruanin dhe trajtonin plagët, sëmundjet dhe frakturat dhe të aplikonin mbushje dentare. Por kanceri ishte ende kufiri i njohurive mjekësore, thanë studiuesit.
Ata analizuan gjithashtu një kafkë tjetër, më shumë se 2000 vjeç, që i përket një gruaje që mund të ketë qenë mbi 50 vjeç.
Kjo zbuloi një lezion të madh në përputhje me një tumor kanceroz që kishte shkatërruar kockën, sipas ekipit.
“Ne e dimë se është kancer bazuar në karakteristikat e lezioneve në ato kocka, të cilat lidhen kryesisht me formimin dhe shkatërrimin e kockave,” tha Kamaros. “Kur analizuam strukturat e kockave me një mikro-CT skanim brenda, gjetëm tipare shumë të qarta kanceroze”.
Të dyja kafkat vijnë nga Koleksioni Duckworth në Universitetin e Kembrixhit, i cili strehon një nga koleksionet më të mëdha të mbetjeve njerëzore në MB.
