Një studim i kryer mbi primatët zbulon rreziqet e zhdukjes së tyre

Një ekip ndërkombëtar i biologëve, shkencëtarëve planetare dhe konservatorëve ka kryer një studim të madh të popullatave të primatëve jo-njerëzor në mbarë botën për të vlerësuar rrezikun e tyre të zhdukjes për shkak të ndryshimeve klimatike.

Shkencëtarët përshkruajnë se si mblodhën dhe analizuan të dhënat nga katër rajonet kryesore të botës që shërbejnë si shtëpia e primatit. Ata më pas kombinuan atë që gjetën me karakteristikat e primatëve për të zhvilluar një model për të llogaritur rrezikun e tyre të zhdukjes ndërsa mjedisi i tyre ndryshon.

Hulumtimet e mëparshme kanë treguar se ndërsa planeti ngrohet, pjesë të ndryshme të Tokës do të përjetojnë ndryshime të ndryshme – disa do të shohin më shumë shi, të tjerë më pak, duke rezultuar në ndryshime në bimësi dhe kafshë që mbështeten në burime të tilla ushqimore për të mbijetuar. Në këtë studim të ri, ekipi hulumtues lidhi ndryshimet në habitatet e primatëve me aftësinë e tyre për të mbijetuar. Në total, ekipi hulumtues mori dhe analizoi të dhëna për 22,705 vende ku jetojnë primatët, nga Madagaskari në Azi, Afrikë dhe Amerikën Jugore dhe Qendrore, si dhe Karaibe.

Si pjesë e analizës së tyre, studiuesit u përpoqën të vlerësonin ndryshimet në reshjet dhe vegjetacionin dhe të përcaktonin se sa shpejt mund të ndryshonin kushtet. Ata shikuan gjithashtu atributet e primatëve si madhësia e trupit, diapazoni i tyre, nëse flinin gjatë ditës apo natës, grabitqarët e tyre dhe dallueshmërinë e tyre evolucionare.

Ekipi hulumtues zbuloi se ndikimet do të ndryshojnë sipas rajonit dhe sipas specieve të primatëve. Si një shembull, ata vunë në dukje se reshjet e çrregullta në neotropikët do të rrezikonin shumë specie, ndërkohë që ka të ngjarë të zvogëlonte rrezikun për primatët që jetojnë në Madagaskar dhe Afrikë.

Megjithatë, shumë primatë të tillë do të rrezikoheshin nga burime të tjera, si shpyllëzimi, minierat dhe ndotja. Ekipi zbuloi 33 lloje primatësh që nuk ishin identifikuar më parë si në rrezik të lartë të zhdukjes. Ata theksojnë se këto specie kanë një rrezik të fshehtë të zhdukjes dhe duhet të vlerësohen më tej.

Studiuesit thonë se puna e tyre nxjerr në pah rrezikun që speciet e primatëve në mbarë botën do të përballen ndërsa planeti vazhdon të ngrohet.