Paga apo tarifë? Të rinjtë e shohin shpëtimin tek puna e pavarur
Gjithnjë e më shumë të rinj në Maqedoni po i drejtohen profesionit të pavarur si alternativë ndaj punës tradicionale me pagë fikse.

Ky fenomen ka përjetuar një rritje të madhe vitet e fundit, i nxitur nga mundësitë e punës nga shtëpia dhe kushtet fleksibile që ofron interneti.
Për shumë të rinj, profesioni i pavarur është një mënyrë për t’u çliruar nga dita klasike tetë-orëshe e punës, ndërsa të tjerë e shohin atë si një mundësi për të ardhura shtesë dhe zhvillim personal.
“Freelancing ofron pavarësi dhe mundësinë për të vendosur se kur dhe ku do të punoni. Për të rinjtë, veçanërisht ata që dalin nga sistemi arsimor, ky është një plus i madh, sepse shumë punë tradicionale kërkojnë përvojë që nuk e kanë ende”, thotë Andriana Dimovska, eksperte për burime njerëzore.
Sipas saj, profesioni i pavarur u mundëson të rinjve të ndërtojnë aftësi praktike dhe të fitojnë përvojë, pa u kufizuar nga kushtet strikte të punës.
Hulumtimet tregojnë se puna e pavarur në mesin e të rinjve në Maqedoni është në rritje, veçanërisht në sektorë të tillë si dizajni grafik, programimi, shkrimi dhe marketingu dixhital.
Në këto zona, të rinjtë kanë akses në tregun global përmes platformave të tilla si Upwork, Fiverr dhe Freelancer, ku mund të punojnë për klientë nga e gjithë bota. Në këtë mënyrë, ata shpesh fitojnë më shumë se në nivel lokal, ku pagat shpesh janë më të ulëta.
Por përveç avantazheve, freelancing sjell edhe disavantazhe të caktuara.
Mungesa e të ardhurave të qëndrueshme dhe sigurimeve shoqërore, si sigurimi shëndetësor dhe pensional, është një problem i zakonshëm për profesionistët e lirë.
“Përpunuesit e lirë zakonisht nuk kanë siguri si punonjësit e rregullt. Nëse nuk punojnë, nuk kanë të ardhura dhe çdo muaj duhet të kujdesen për shpenzimet e tyre. Kjo mund të jetë e rrezikshme për ata që nuk kanë kursime apo stabilitet financiar”, shpjegon Dimovska.
Për shembull, Jovana Mitrevska, një freelancer 25-vjeçare në fushën e marketingut dixhital, shpjegon:
“Kam tre vjet që jam i pavarur dhe më pëlqen që mund të punoj ku të dua. Por ka muaj që nuk kam mjaftueshëm projekte dhe më pas duhet të kursej për t’u siguruar që mund të mbuloj shpenzimet”.
Duke pasur parasysh interesin në rritje për profesionin e pavarur, ekspertët sugjerojnë që shteti të konsiderojë futjen e programeve të veçanta për të mbështetur profesionistët e pavarur, si një sistem i thjeshtuar tatimor ose opsione për sigurimin vullnetar shëndetësor dhe pensional.
Në këtë mënyrë, freelancing do të bëhej një opsion më i aksesueshëm dhe i qëndrueshëm për të rinjtë, të cilët kërkojnë më shumë liri dhe fleksibilitet në karrierën e tyre.
Puna e pavarur po bëhet një zgjedhje për shumë të rinj maqedonas, por që ajo të rritet në një karrierë të qëndrueshme, nevojiten mbështetje dhe reforma që do ta bëjnë këtë lloj pune më tërheqëse dhe më të sigurt financiarisht.
B.Z.M.