Cilat ushqime parandalojnë krijimin e gurëve në veshka?

Gurët në veshka formohen kur substanca të kristalizuara si oksalati, acidi urik ose kalciumi grumbullohen në urinë. Shkaqet mund të jenë gjenetike, por edhe të lidhura me gjendjet shëndetësore si diabeti, përdhes (inflamacion i kyçeve), infeksionet e traktit urinar, presioni i lartë i gjakut ose dehidratimi. Pavarësisht nga shkaku, kushdo që i ka pasur ato do të dëshmojë – dhimbja mund të jetë shumë intensive.

Lajmi i mirë është se ka disa mënyra për t’i parandaluar ato. E para dhe më e rëndësishmja është të pini mjaftueshëm ujë. Një tjetër është përfshirja e disa ushqimeve që ndihmojnë në krijimin e kushteve në trup që janë të pafavorshme për formimin e gurëve.

“Në përgjithësi, një dietë e pasur me citrate, dhe me pak kripë dhe oksalate, është mënyra më e mirë për të parandaluar gurët në veshka”, thonë nefrologët.

Kosi
Forma më e zakonshme e gurëve në veshka janë gurët e oksalatit të kalciumit. Ato ndodhin kur kalciumi lidhet me oksalatin – një substancë që nxit kristalizimin në urinë. Edhe pse mund të duket kundërintuitive, rritja e marrjes së kalciumit përmes dietës suaj mund të ndihmojë në parandalimin.

“Kalciumi në stomak lidhet me oksalatin dhe pengon përthithjen e tij në gjak, duke reduktuar kalimin e oksalatit nëpër veshka”, shpjegojnë dietologët. Prandaj, rekomandohet përfshirja e tre porcioneve me ushqime të pasura me kalcium, si kos, në vakte dhe ushqime të lehta.

Kjo është e rëndësishme nëse hani rregullisht ushqime të pasura me oksalate, si spinaqi, bajamet dhe panxhari. Kur bëhet fjalë për suplementet e kalciumit, hulumtimet tregojnë se ato mund të rrisin rrezikun e formimit të gurëve, kështu që është më mirë të zgjidhni burimet natyrore të kalciumit.

Kefir
Kefiri është një tjetër ushqim i shkëlqyer i pasur me kalcium që mund të ndihmojë në mbrojtjen kundër gurëve. Përveç kësaj, ai përmban probiotikë që kontribuojnë në shëndetin e zorrëve, të cilat mund të zvogëlojnë në mënyrë indirekte rrezikun e gurëve.

“Bakteret që jetojnë në zorrë mund të ndihmojnë në reduktimin e përthithjes së oksalatit dhe inflamacionit në veshka, duke reduktuar kështu rrezikun e formimit të gurëve”, shpjegojnë dietologët. Nëse nuk e keni provuar kefirin, është një bazë e shkëlqyer për një smoothie. Por është e rëndësishme me çfarë e kombinoni – manaferrat, edhe pse të shëndetshme, mund të përmbajnë nivele të larta të oksalateve. Në vend të kësaj, përdorni banane, pjeshkë ose mango.

Portokallet
“Agrumet si portokalli janë të pasura me citrate, një substancë që ul pH-në e urinës dhe kështu e bën më të vështirë formimin e gurëve”, thotë Hernandez për Eating Well. Por jo të gjitha agrumet janë po aq efektive. Për shembull, një studim tregoi se lëngu i portokallit (dhe në një masë më të vogël limoni) zvogëlon rrezikun, ndërsa lëngu i grejpfrutit mund të ketë efektin e kundërt.

Edhe pse lëngu i portokallit është i dobishëm, ai përmban shumë sheqer, kështu që pijeni me masë.

Bishtajoret (fasulet dhe thjerrëzat)
Zëvendësimi i disa prej proteinave shtazore (viçi, derri, pula, peshku, ushqimet e detit) me burime bimore mund të ndihmojë në parandalim. Arsyeja për këtë është se proteinat shtazore janë të pasura me purina, substanca që rrisin rrezikun e gurëve.

Qiqrat janë një burim i mirë i proteinave pa purina të tepërta. Është gjithashtu i pasur me fibra që mbështet një mikrobiomë të shëndetshme të zorrëve. Për më tepër, ajo ka nivele më të ulëta të oksalateve se bishtajoret e tjera, duke e bërë atë një zgjedhje të shkëlqyer. Thjerrëzat janë një tjetër burim i shkëlqyer i proteinave me bazë bimore, të ulëta në purina dhe oksalate dhe të pasura me fibra.