A mundet transplantimi i organeve të ndryshojë personalitetin e marrësit?

Personaliteti përfshin modele të qëndrueshme të të menduarit, ndjenjës dhe sjelljes. Ndryshimet e personalitetit pas transplantimit janë raportuar në mënyrë anekdotike dhe në studimet vëzhguese – si nga marrësit ashtu edhe nga familjet e tyre. Këto ndryshime variojnë nga ndërrime delikate në preferencat dhe sjelljet tek ndryshimet e thella në identitet. Marrësit kanë përshkruar marrjen e shijeve, hobive apo edhe kujtimeve të reja që në dukje pasqyrojnë aspekte të dhuruesve të organeve të tyre. Ky fenomen ka intriguar studiuesit dhe ka nxitur hipoteza rreth mekanizmave që potencialisht i nxisin këto ndryshime.

Shkenca prapa kujtesës qelizore

Një hipotezë e propozuar për të shpjeguar ndryshime të tilla të personalitetit është koncepti i kujtesës qelizore, i cili sugjeron se organet e dhurimit mund të ruajnë një formë të kujtesës ose informacionit të koduar në qelizat e tyre. Edhe pse ideja tingëllon e pabesueshme, ka mekanizma të shumtë biologjikë që mund të kontribuojnë në mënyrë të besueshme në fenomene të tilla.

Kodimi molekular: qelizat përdorin rrugë molekulare për të koduar dhe ruajtur informacionin. Për shembull, proteinat dhe enzimat e përfshira në sinjalizimin e qelizave mund të mbajnë “gjurmë gishtash” të ndërveprimeve ose kushteve të kaluara, të cilat mund të ndikojnë në sjelljen qelizore kur transplantohen në një trup të ri.

Modifikimet epigjenetike: Shënuesit epigjenetikë, të tillë si metilimi i ADN-së dhe acetilimi i histonit, shërbejnë si një formë “memorie” në qelizë. Këta shënues mund të ndikojnë në modelet e shprehjes së gjeneve dhe potencialisht të transmetojnë karakteristika specifike të donatorit te marrësi.

ARN transferuese: ARN jo-koduese, si mikroRNA, mund të bartë informacione rregullatore midis qelizave. Ky mekanizëm mund të lejojë qelizat dhuruese të ndikojnë në qelizat marrëse duke ndryshuar aktivitetin e tyre gjenetik ose metabolik.

Funksionet e ngjashme me neuronet: Disa qeliza, të tilla si kardiomiocitet dhe neuronet e zorrëve, kanë veti të ngjashme me neuronet e trurit, duke përfshirë aftësinë për të ruajtur dhe transmetuar sinjale. Kjo sugjeron që organet e transplantuara që përmbajnë këto qeliza mund të kontribuojnë në ndryshime të sjelljes ose psikologjike.

Ndërveprimet e sistemit imunitar: vetë sistemi imunitar ka aftësinë për kujtesë. Qelizat dhuruese mund të ndërveprojnë me qelizat imune të marrësit për të ndikuar në sjelljen ose perceptimin, veçanërisht nëse qelizat dhuruese mbajnë informacion në lidhje me përvojat ose preferencat e pritësit të tyre origjinal.

Rezonanca biokimike: qelizat mund të komunikojnë përmes sinjaleve delikate biokimike ose elektromagnetike, duke ndikuar në qelizat e afërta në mënyra që kontribuojnë në ndryshimet sistemike në marrësin.

Kujtesa e ujit:Shkencëtari fitues i çmimit Nobel, Luc Montagnier, demonstroi se uji ka aftësinë për të koduar dhe ruajtur informacionin. Kjo sugjeron që uji në organet e transplantuara mund të transmetojë informacion nga dhuruesit te marrësit.

Implikimet etike

Ideja se organet e donatorëve mund të prekin një person ngre disa pyetje etike. Për shembull, a duhet të informohen donatorët ose familjet e tyre për potencialin e ndryshimeve të personalitetit? A duhet t’u zbulohet ky informacion marrësve? Nëse ndryshimet e personalitetit përputhen me tiparet e dhuruesit, a mund të zbulojë kjo pa dashje detaje private rreth dhuruesit? Marrësit që përjetojnë ndryshime të identitetit mund të kenë nevojë për mbështetje psikologjike për të lundruar në këto ndryshime.

Ideja e ndryshimeve të personalitetit pas transplantimit të organeve është edhe magjepsëse dhe e diskutueshme, ndaj nevojiten më shumë kërkime shkencore. Provat për kujtesën qelizore janë bindëse dhe studimet e mëtejshme ka të ngjarë të ndriçojnë mënyrat e shumta në të cilat qelizat mund të kodojnë dhe ruajnë informacionin.