Akulli i Antarktidës në nivelin rekord

Akulli i detit Antarktik ka të ngjarë të u tkur në një nivel rekord javën e kaluar, thonë shkencëtarët amerikanë, sasia më e vogël e parë në 45 vjet të regjistrimeve satelitore.

Qendra Kombëtare e Borës dhe Akullit (NSIDC) në Universitetin e Kolorados Boulder raportoi se akulli i detit Antarktik kishte rënë në 1.79 milionë kilometra katrorë më 21 shkurt.

Kjo është 136,000 kilometra katrorë më pak se rekordi i mëparshëm negativ i vendosur në 2022. Shkencëtarët e NSIDC theksuan se të dhënat e publikuara nuk janë përfundimtare, pasi shkrirja shtesë e akullit në fund të sezonit është ende e mundur. Ata thanë se do të lëshonin një numër përfundimtar për shtrirjen e akullit në fillim të marsit.

Shkrirja e akullit të detit ekspozon shtresat më të trasha të akullit që mbështesin dyshemenë e Antarktikut ndaj valëve dhe temperaturave më të larta. Shkrirja e akullit të detit nuk ka asnjë efekt të dukshëm në nivelin e detit, sepse akulli tashmë është në ujin e oqeaneve.

Akulli i detit rrethon shtresat e gjera të akullit të Antarktidës, zgjerime të akullnajave të ujërave të ëmbla që kërcënojnë të shkaktojnë rritje katastrofike të nivelit të detit gjatë shekujve nëse vazhdojnë të shkrihen ndërsa temperaturat globale rriten.

“Përgjigja e Antarktidës ndaj ndryshimeve klimatike është e ndryshme nga ajo e Arktikut,” tha Ted Scambos, studiues i lartë në Institutin për Kërkime Mjedisore CIRES.

“Tendenca në rënie në akullin e detit mund të jetë një sinjal se ngrohja globale më në fund po ndikon në akullin lundrues rreth Antarktidës, por do të duhen edhe disa vite për të ditur me siguri”, tha Scambos.

Cikli Antarktik pëson ndryshime të rëndësishme vjetore – shkrirja në verë dhe ngrirja në dimër. Në katër dekadat e fundit, kontinenti nuk ka përjetuar shkrirjen e shpejtë që ka goditur shtresat e akullit të Grenlandës dhe Arktikut për shkak të ngrohjes globale.

Por ritmi i shkrirjes që nga viti 2016 ngre shqetësime se një prirje e konsiderueshme rënëse mund të mbizotërojë. Shkrirja e akullit të detit është një problem sepse ndihmon në përshpejtimin e ngrohjes globale. Kur akulli i bardhë i detit, i cili reflekton deri në 90 për qind të energjisë së diellit përsëri në hapësirë, zëvendësohet nga një det i errët dhe pa akull, uji në vend të kësaj thith një përqindje të ngjashme të nxehtësisë së diellit.

Në nivel global, viti i kaluar ishte i pesti ose i gjashti më i ngrohtë i regjistruar, pavarësisht ndikimit të ftohjes së fenomenit natyror të motit La Niña.