Astronomët zbulojnë planetin që nuk duhet të ekzistojë: “Është si të gjesh një top bore që nuk u shkri në zjarr”

Ky ekzoplanet, i quajtur zyrtarisht Cuancoa, u zbulua në vitin 2020 dhe rrotullohet rreth yllit të tij çdo 19 orë. Me një masë afërsisht 29 herë më të madhe se Toka, LTT 9779 b i përket një kategorie të rrallë planetësh të njohur si “Shkretëtira e Neptunit të Nxehtë”, një zonë ku jashtëzakonisht pak planetë të kësaj madhësie dhe afërsie me yjet janë zbuluar deri më sot.

“Të gjesh një planet të kësaj madhësie kaq afër yllit të tij mëmë është si të gjesh një top bore që nuk është shkrirë në zjarr,” tha Louis-Philippe Coulomb nga Universiteti i Montrealit në një deklaratë për shtyp. “Ky zbulim dëshmon për diversitetin e jashtëzakonshëm të sistemeve planetare dhe ofron një pasqyrë të evolucionit të planetëve në kushte ekstreme.”

LTT 9779 b është një planet, njëra anë e të cilit është gjithmonë përballë yllit të tij mëmë, ndërsa ana tjetër është vazhdimisht në errësirë. Në anën e ndriçuar, temperaturat arrijnë pothuajse 2000°C, duke lejuar formimin e reve të grimcave shumë reflektuese.

Qarkullimi i atmosferës në planetë të tillë ndodh për shkak të ndryshimeve të mëdha të temperaturës midis anëve të ditës dhe natës. Ajri i ngrohtë ngrihet në anën e nxehtë, ndërsa ajri më i ftohtë zhytet në anën e errët, duke krijuar një rrymë të fortë konvekcioni. Rrotullimi i planetëve shkakton gjithashtu një rrymë të fortë avionësh që lëviz drejt lindjes.

Në LTT 9779 b, ky transferim i nxehtësisë rezulton në një anë më të ftohtë perëndimore të hemisferës së ditës, ku temperaturat bien mjaftueshëm për të lejuar formimin e reve. Këto re ka të ngjarë të lidhen me një përqindje të shtuar të metaleve në atmosferë, gjë që inkurajon formimin e aerosoleve reflektuese. Kjo hipotezë konfirmohet nga albedo e lartë e planetit (një formë e veçantë reflektimi), që do të thotë se reflekton më shumë dritë se planetët e tjerë me temperaturë të ngjashme .