Është zbuluar nga sa vite Covid-19 shkurtoi jetëgjatësinë e njerëzve

Covid-19 bëri që jetëgjatësia mesatare e njerëzve të bjerë me rreth 2 vjet gjatë dy viteve të para të pandemisë, një rënie më dramatike sesa mendohej më parë, thonë shkencëtarët në Institutin Amerikan për Metrikën dhe Vlerësimin e Shëndetit.

Pandemia e Covid-19 ka pasur një ndikim më të madh se çdo ngjarje në gjysmën e shekullit të fundit

Sipas studiuesve, ulja e jetëgjatësisë së njerëzve me 1.6 vjet përfaqëson një përmbysje të mprehtë në funksion të rritjes shumë dekadash të jetëgjatësisë në mbarë botën.

– Për të rriturit, pandemia e Covid-19 ka pasur një ndikim më të madh se çdo ngjarje e regjistruar në gjysmën e shekullit të fundit, duke përfshirë konfliktet ushtarake dhe fatkeqësitë natyrore – thotë Austin Schumacher, një studiues nga Instituti për Metrikat dhe Vlerësimin e Shëndetit dhe autori kryesor i studim i botuar në revistën “The Lancet”.

– Gjatë viteve 2020 dhe 2021, jetëgjatësia u ul në 84 për qind të 204 vendeve dhe territoreve të analizuara, duke treguar ndikimet e mundshme shkatërruese të viruseve të reja – tha ekipi hulumtues nga instituti në një deklaratë.

Shkalla e vdekjes për njerëzit mbi 15 vjeç u rrit me 22 për qind për burrat dhe 17 për qind për gratë gjatë kësaj periudhe, vlerësojnë studiuesit. Mexico City, Peru dhe Bolivia janë disa nga destinacionet ku jetëgjatësia është ulur më shumë.

Lajmi i mirë është se ka pasur një rënie afatgjatë të vdekshmërisë së fëmijëve,

por ka disa lajme të mira në vlerësimet e studimit të institutit. Më pak se gjysmë milioni fëmijë nën moshën pesë vjeç vdiqën në 2021 sesa në 2019, duke vazhduar një rënie afatgjatë të vdekshmërisë së fëmijëve.

Studiuesi Hmwe Hmwe Q e përshëndeti këtë “përparim të jashtëzakonshëm”, duke thënë se bota tani duhet të fokusohet në pandeminë e ardhshme dhe në trajtimin e pabarazive të mëdha shëndetësore midis vendeve. Pavarësisht pengesave gjatë pandemisë, njerëzit ende po jetojnë shumë më gjatë se më parë. Midis 1950 dhe 2021, jetëgjatësia mesatare u rrit me 23 vjet, nga 49 në 72, kujtojnë studiuesit.

Një milion më shumë vdekje sesa vlerëson OBSH-ja

Covid-19 është përgjegjës për 15.9 milionë më shumë vdekje në 2020-2021, qoftë si rezultat i drejtpërdrejtë i virusit SARS-CoV-2 ose indirekt për shkak të çrregullimeve të lidhura me pandeminë, vlerësojnë studiuesit. Kjo është një milion vdekje më shumë se sa ka vlerësuar më parë Organizata Botërore e Shëndetësisë. Vdekjet e tepërta llogariten duke krahasuar numrin total të vdekjeve me atë që do të pritej në mungesë të një pandemie.

Barbados, Zelanda e Re, Antigua dhe Barbuda janë ndër vendet me shkallën më të ulët të vdekjeve të tepërta gjatë pandemisë, duke reflektuar pjesërisht sesi ishujt e izoluar shpesh u kursyen nga barra e plotë e pandemisë. Studimi zbuloi gjithashtu se popullsia e shumë vendeve më të vjetra dhe më të pasura kanë filluar të bien dhe vdekjet e tepërta po rriten në vendet më pak të pasura.

– Kjo dinamikë do të çojë në sfida të paprecedentë sociale, ekonomike dhe politike, të tilla si mungesa e fuqisë punëtore në zonat ku popullsia më e re po tkurret dhe mungesa e burimeve në vendet ku popullsia vazhdon të zgjerohet me shpejtësi. Kombet do të duhet të bashkëpunojnë për emigracionin vullnetar – paralajmëron Austin Schumacher.