Evropa po kthehet djathtas: Fitorja e Melonit në Itali është vetëm një pjesë e ortekut

Rezultatet e fundit të zgjedhjeve parlamentare në Itali rezultuan me fitoren e partisë së djathtë Vëllezërit italianë, për herë të parë në historinë e saj do të ketë një grua kryeministre, me emrin Giorgia Meloni.

Përveç fitores së partisë Vëllezërit italianë, ajo që shqetëson shumë është fakti se kjo parti ka gjasa të formojë një qeveri me parti të tjera që mund të përkufizohen si të djathta, duke bërë që Italia të ketë qeverinë më të djathtë që nga viti fundi i Luftës së Dytë Botërore.

“Qeveria e ardhshme e Italisë do të përbëhet nga një koalicion i përbërë nga Vëllezërit Italianë, platforma e Ligës populiste e udhëhequr nga Matteo Salvini dhe partia Forza Italia e udhëhequr nga Silvio Berlusconi. Është hera e parë që nga Lufta e Dytë Botërore që e djathta ekstreme do të jetë në krye të qeverisë, ndërsa e djathta e qendrës, e përfaqësuar në këtë rast nga Berlusconi, do të jetë një partner koalicioni “mbrapa”, sipas analistëve.

Edhe pse Maloney i ka zbutur ndjeshëm pikëpamjet e saj në periudhën e fundit, si një figurë e njohur politike, ajo ka bërë komente jashtëzakonisht të diskutueshme në të kaluarën e afërt dhe disi të largët.

Një nga fjalitë që ai shënoi i referohej zonës së Istrës dhe Dalmacisë, ku tha se Kroacia duhet të sigurohet që të njohë praninë italiane në këtë pjesë, gjë që shumë e interpretuan si forcimin e disa pretendimeve të mëparshme territoriale.

“Në hyrje të qytetit do të ketë një pllakë dygjuhëshe me mbishkrimin Rijeka-Fiume: lajm i mirë në mbrojtje të identitetit italian të një vendi të lidhur me Italinë prej mijëra vitesh. Shpresojmë dhe do të bëjmë gjithçka që ky të jetë vetëm fillimi i bashkëpunimit të frytshëm me Kroacinë për njohjen e pranisë italiane në Istria, Rijekë dhe Dalmaci”, tha Meloni.

Ajo i dërgoi një mesazh të ngjashëm Melonit pasi një numër i madh qytetarësh mbanin flamuj jugosllavë në Trieste gjatë festimeve të 1 Majit.

“Komunistët nostalgjikë lavdërojnë Jugosllavinë e Titos”. Unë jam i sëmurë prej tyre. Rroftë Italia dhe nderon dëshmorët dhe mërgimtarët nga Istria, Rijeka dhe Dalmacia”, tha Meloni.

Kur bëhet fjalë për Bosnje-Hercegovinën, ajo që u ka rënë në sy shumë njerëzve është njoftimi i Melonit nga viti 2018 kur ai zhvilloi një takim me Viktor Orban.

“Po flas me Viktor Orban. Ne duhet të ndalojmë emigracionin e paligjshëm. Lufta kundër Soros dhe financimi spekulativ. Patriotët e dinë se si, “tha Maloney.

Takimi i saj me Orbanin nuk do të kishte qenë i diskutueshëm nëse nuk do të kishte një hartë të Bosnjës dhe Hercegovinës etnikisht të ndarë pas tyre në atë moment.

Përveç Italisë, e cila vijon ende formimin paszgjedhor të qeverisë dhe përcaktimin e politikës së brendshme dhe të jashtme, opsionet e djathta janë forcuar në disa vende të tjera evropiane.

Shembulli i fundit i tillë vjen nga Suedia, ku në zgjedhjet e fundit, një koalicion i krahut të djathtë arriti të fitojë 176 vende në parlament, ndërsa partitë e majta të udhëhequra nga socialdemokratët fituan 173 vende.

Sipas rezultateve zyrtare, partia e dytë më e fortë në Suedi pas zgjedhjeve do të jetë demokratët suedezë, të cilët përfaqësojnë edhe partinë e djathtë më të madhe në seancën e re parlamentare. Kjo parti fitoi 20.54 për qind të votave dhe me gjasë do të bëjë koalicion me Partinë e Moderuar, e cila fitoi vendin e tretë në zgjedhje.

Ajo që ka shqetësuar shumë kur bëhet fjalë për Suedinë është pikërisht rritja e Demokratëve të Suedisë, një parti që në të kaluarën ka theksuar veçanërisht pikëpamjet kundër emigrantëve dhe anëtarët e së cilës shpesh theksojnë disa pikëpamje neonaziste.

“Ata u bojkotuan nga mediat kryesore, por ata kanë zhvilluar faqet e tyre të lajmeve dhe janë jashtëzakonisht efektive në rrjetet sociale si Facebook dhe YouTube”, raporton Washington Post.

Gjithashtu, ajo që ka habitur shumë është numri i madh i të rinjve që kanë votuar për këtë parti.

“Në vendlindjen e Greta Thunberg, 22 për qind e votuesve për herë të parë të moshës 18 deri në 21 vjeç votuan për këtë parti”, thuhet në analizën e Guardian.

Krahas vendeve ku u mbajtën zgjedhjet në shtator dhe ku fitoi e djathta, shqetësues është edhe fakti që lëvizjet e djathta dhe e gjithë retorika e përdorur nga politikanët e djathtë është në rritje.

Pavarësisht tensioneve mes Brukselit dhe Budapestit, Viktor Orbán dhe partia e tij Fidesz në Hungari arritën të fitojnë një tjetër fitore në prill, duke konsoliduar pozicionin e tyre në Hungari kundër opozitës së udhëhequr nga partitë liberale dhe të gjelbra.

Situata është e ngjashme në Spanjë, ku të djathtët nga partia Vox po rriten, mbi të gjitha në nivelet më të ulëta të qeverisë.

Kështu mori pushtetin për herë të parë kjo parti e ekstremit të djathtë në rajonin e Castilla y Leon, në marrëveshje me Partinë Popullore konservatore.

“Vox është bërë partia e tretë më popullore në parlamentin kombëtar spanjoll, pavarësisht politikave dhe qëndrimeve të diskutueshme mbi migracionin, dhunën gjinore dhe diversitetin. Votat e tyre ishin vendimtare në qeveritë rajonale si Andaluzia dhe Madridi për të mbështetur ligjet e propozuara nga Partia Popullore”, sipas mediave spanjolle.

Kjo parti, ashtu si Partia Popullore (PP), ka treguar rritje në Spanjë, gjë që do të ndikojë ndjeshëm në zgjedhjet parlamentare të vitit 2023, ku kryeministri Pedro Sánchez dhe qeveria e tij e udhëhequr nga Partia Socialiste mund të përballen me humbje.

Një tjetër rritje e partive të djathta në Evropë, këtë herë në Itali, ka reaguar edhe nga presidenti i Vox, Santiago Abascal, i cili tha se fitorja e Melonit dërgon një mesazh të qartë.

Meloni tregoi rrugën që të çon në një Evropë të kombeve krenare, të lira dhe sovrane”, shkroi Abascal.

Natyrisht, pasi fitoi e djathta Giorgia Meloni në Itali, pasuan një sërë reagimesh nga të gjitha ato lëvizje të djathta nga vendet e tjera evropiane.

Të parët kanë reaguar francezët, pikërisht Marine Le Pen dhe Eric Zemur, liderët e partive të djathta në Francë, të cilët kanë uruar Melonin për fitoren e madhe.

“Populli italian ka vendosur të rimarrë fatin e tij, duke zgjedhur një qeveri të përbërë nga patriotë dhe nacionalistë. Bravo Giorgia Meloni dhe Matteo Salvini që iu kundërvunë kërcënimeve të Bashkimit Evropian antidemokratik dhe arrogant. Ju keni fituar një fitore të madhe. Në një kohë kur e gjithë Europa po zgjohet, pas Polonisë, Hungarisë, Suedisë dhe tani Italisë, ftoj francezët të bashkohen me partinë që unë drejtoj”, tha Le Pen, e cila së fundmi humbi garën presidenciale kundër Emmanuel Macron.

Një mesazh të ngjashëm dërgoi edhe kryeministri i Polonisë, Mateusz Morawiecki, i cili i përket partisë Ligj dhe Drejtësi (PiS), aktualisht partia konservatore në pushtet në Poloni.

Lufta në Ukrainë, kriza rrallë e parë në marrëdhëniet mes Perëndimit dhe Rusisë dhe si rezultat i gjithë kësaj kriza energjitike që po ndihet gjithnjë e më shumë në të gjithë Evropën, kanë kontribuar në mprehjen e retorikës dhe rritjen e opsioneve që disa vite më parë shiheshin si parti që nuk mund të kishin një ndikim të rëndësishëm në politikat shtetërore.

Megjithatë, si në disa periudha të mëparshme të historisë së trazuar evropiane, ngjarje të ndryshme gjithmonë sillnin ndryshime, por ishin edhe terren pjellor për lindjen e ekstremeve.

Pas një tjetër fitoreje të djathtë, këtë herë në Itali, shumë zyrtarë theksuan se Europa po zgjohet. Por lind pyetja se në cilin drejtim do të shkojë zgjimi dhe cilët janë hapat e parë pasi të gjithë të ndërgjegjësohen përfundimisht për realitetin e ri politik në të gjithë Kontinentin e Vjetër. Krizat zakonisht lindin mundësi, por a duhet parë realisht e djathta e re evropiane si një prej tyre?