Gjendet bletë e fosilizuara 3000 vjeçare

Gjetjet e reja fosile në Portugalinë jugperëndimore ofrojnë një vështrim të ndryshëm në të kaluarën e largët të lidhur me bletët.

Dhe shkencëtarët nga Universiteti i Seviljes, Spanjë, pohojnë se këto insekte të lashta të fosilizuara mund të ofrojnë informacion të vlefshëm për luftën kundër ndryshimeve klimatike sot.

– Zbulimi dhe interpretimi i arsyeve mjedisore për praninë e kësaj popullate bletësh mund të na ndihmojë të kuptojmë dhe krijojmë strategji për rezistencën ndaj ndryshimeve klimatike, të tilla si krahasimi i çekuilibrit ekologjik të shkaktuar nga natyrore

parametrat dhe si ndikon ajo tek speciet e sotme të bletëve, përfundon studiuesi kryesor dhe përgjegjës Carlos Neto de Carvalho.

Studiuesit gjetën bletët tepër të ruajtura ende në fshikëzat e tyre, raportoi Study Finds.

Punimi më i fundit shkencor i botuar gjithashtu në “Nature World News” jep informacion të detajuar për mijëra foletë e fosilizuara të grumbulluara dendur në Portugali. Shumica e këtyre foleve i përkasin species “Palmiraichnus ichnogenus”. Artikulli thotë se gjetja e bletëve në një gjendje kaq të ruajtur është “jashtëzakonisht e rrallë”, veçanërisht duke pasur parasysh se skeletet e këtyre insekteve zakonisht dekompozohen shpejt. Ky nivel i jashtëzakonshëm i ruajtjes i lejoi ekipit hulumtues të përcaktojë me sukses speciet e bletëve, gjininë e tyre dhe madje edhe nivelin e polenit të lënë nga nënat e tyre gjatë krijimit të fshikëzave.

Bletët janë jashtëzakonisht të rëndësishme për ekosistemin e Tokës. Konkretisht, ata janë grupi kyç i insekteve që shërbejnë për pllenim, i cili përfshin mbi 20,000 lloje të ndryshme. Rreth tre të katërtat e të gjitha llojeve të bletëve të egra bëjnë folenë në tokë dhe kalojnë pjesën më të madhe të ciklit jetësor nën tokë, gjë që ndihmon në ruajtjen e foleve të tyre.

– Bletët janë insekte pjalmuese dhe si të tilla janë të nevojshme për ekosistemet, sepse çdo pakësim i numrit të tyre do të ndikonte drejtpërdrejt në biodiversitetin… Konkretisht, speciet e shumta të bimëve dhe kafshëve që varen drejtpërdrejt ose tërthorazi prej tyre, përfshirë edhe njerëzit. Ne e dimë, për shembull, se bletët pjalmojnë 70 për qind të të korrave që konsumojnë njerëzit dhe 30 për qind të asaj që ushqehet për bagëtinë. Aktiviteti njerëzor, si bujqësia intensive, përdorimi i pesticideve dhe insekticideve, si dhe ndryshimet klimatike, krijojnë një situatë ku një në dhjetë specie bletësh në Evropë kërcënohet me zhdukje, theksoi Fernando Muniz, profesor nga Departamenti i Kristalografisë, Minerologjisë dhe kimi bujqësore në Universitet.

Por ky zbulim ngre në mënyrë të pashmangshme një pyetje – cilat ishin shkaqet dhe faktorët e mundshëm në mjedisin natyror që çuan në vdekjen e një numri kaq të madh bletësh? Dhe pse ato ekzemplarë mbetën në një gjendje kaq të ruajtur për 3000 vjet?

Edhe pse studiuesit ende nuk mund të thonë me siguri se çfarë e shkaktoi vdekjen e bletëve, supozohet se mungesa e oksigjenit e shkaktuar nga përmbytjet, si dhe rënia e temperaturës gjatë natës, mund të kenë qenë faktorët kryesorë. Mendohet gjithashtu se bregdeti jugperëndimor i Portugalisë përjetoi periudha paksa më të ftohta me më shumë reshje gjatë dimrit Neoglacial, gjë që do të kishte krijuar kushte të përshtatshme klimatike për formimin e fosileve të tilla.