Gjurmët e baltës sugjerojnë se 2 lloje të njerëzve të hershëm ishin fqinjë në Kenia 1.5 milion vjet më parë

Gjurmët e baltës të mbetura në një liqen kenian sugjerojnë se dy nga paraardhësit tanë të hershëm njerëzor, ishin fqinjë të afërt rreth 1.5 milion vjet më parë.

Gjurmët u lanë në baltë nga dy specie të ndryshme “brenda disa orëve, ose jo më pak ditë”, tha paleontologia Louise Leakey, bashkëautore e hulumtimit të botuar të enjten në revistën Science.

Shkencëtarët e dinin më parë nga mbetjet fosile se këto dy degë të zhdukura të pemës evolucionare njerëzore – të quajtura Homo erectus dhe Paranthropus boisei – jetonin pothuajse në të njëjtën kohë në pellgun e Turkanës.

Por takimi i fosileve nuk është i saktë. “Është plus ose minus disa mijëra vjet,” tha paleontologu William Harcourt-Smith nga Lehman College dhe Muzeu Amerikan i Historisë Natyrore në Nju Jork, i cili nuk ishte i përfshirë në studim.

Megjithatë, me gjurmët fosile, “është ruajtur një moment aktual në kohë,” tha ai. “Është një zbulim i mrekullueshëm.”

Gjurmët e gjurmëve fosile u zbuluan në vitin 2021 në atë që është sot Koobi Fora, Kenia, tha Leaky, i cili është i bazuar në Universitetin Stony Brook të Nju Jorkut.

Nëse dy individët kaluan nga ana lindore e liqenit Turkana në të njëjtën kohë – ose një ose dy ditë larg njëri-tjetrit – ata ka të ngjarë të dinin për ekzistencën e njëri-tjetrit, tha bashkëautori i studimit Kevin Hatala, një paleoantropolog në Universitetin Chatham në Pittsburgh.

“Ata ndoshta e panë njëri-tjetrin, ndoshta e dinin se ishte aty dhe ndoshta ndikuan në një farë mënyre,” tha ai.

Shkencëtarët ishin në gjendje të bënin dallimin midis dy specieve për shkak të formës së gjurmëve, e cila mban të dhëna për anatominë e këmbës dhe mënyrën se si përdoret.

H. erectus dukej se po ecte ngjashëm me mënyrën se si ecin njerëzit modernë – duke goditur fillimisht thembrën në tokë, pastaj duke rrokullisur peshën mbi topin e këmbës dhe gishtërinjtë dhe duke u shtyrë përsëri.

Lloji tjetër, i cili gjithashtu ecte drejt, po lëvizte “në një mënyrë të ndryshme nga çdo gjë tjetër që kemi parë më parë, kudo tjetër”, tha bashkëautori Erin Marie Williams-Hatala, një anatomist evolucionar njerëzor në Chatham.

Ndër detajet e tjera, gjurmët sugjerojnë më shumë lëvizshmëri në gishtin e madh të këmbës, krahasuar me H. erectus ose njerëzit modernë, tha Hatala.

Paraardhësit tanë të zakonshëm primat ndoshta kishin duar dhe këmbë të përshtatura për kapjen e degëve, por me kalimin e kohës këmbët e paraardhësve njerëzorë evoluan për të mundësuar ecjen drejt, thonë studiuesit.

Studimi i ri i shtohet një numri në rritje kërkimesh që nënkupton se ky transformim në bipedalizëm – ecja me dy këmbë – nuk ndodhi në një moment të vetëm, në një mënyrë të vetme.

Përkundrazi, mund të ketë pasur mënyra të ndryshme që njerëzit e hershëm mësuan të ecin, të vrapojnë, të pengohen dhe të rrëshqasin në shpatet me baltë parahistorike.

“Rezulton se ka mekanika të ndryshme të ecjes – mënyra të ndryshme për të qenë dykëmbësh,” tha Harcourt-Smith./ AP.