Liqeni i Kripur i Madh mund të zhduket në 5 vjet

Shkencëtarët paralajmërojnë se Liqeni i Kripur i Madh mund të zhduket brenda vetëm pesë viteve nëse nuk merren masa urgjente për të ruajtur trupat ujorë në shtetin amerikan të Utah.

Për të ndaluar rënien e nivelit të liqenit, çdo vit duhet të rrjedhë mjaftueshëm ujë në të për të mbuluar më shumë se 10,000 kilometra katrorë me një thellësi prej 30 centimetrash.

Për të arritur këtë, ekspertët nga Universiteti Brigham Young (BYU) deklarojnë se konsumi i ujit në rajon duhet të reduktohet me të paktën një të tretën, dhe ndoshta deri në gjysmën.

“Megjithë një rritje inkurajuese të aktivitetit legjislativ dhe ndërgjegjësimit publik, shumica e Utahn nuk e kuptojnë se sa serioze është kjo situatë. “Shembuj nga e gjithë bota tregojnë se humbja e liqenit të kripës shkakton një cikël afatgjatë të problemeve mjedisore, shëndetësore dhe ekonomike, ” shkruajnë shkencëtarët në raport , siç raportohet nga Science Alert.

“Pa veprime të koordinuara, ne ka të ngjarë të përballemi me ndotje të gjerë të ajrit dhe ujit, specie të shumta të rrezikuara, një rënie të prodhimit bujqësor dhe industrial dhe një nivel të reduktuar të cilësisë së përgjithshme të jetës,” shtuan ata, duke i bërë thirrje guvernatorit të Salt Lake City. që menjëherë të nisin veprimet e menjëhershme për shpëtimin e liqenit.

Përqendrimet e larta të kripës

Liqeni i Kripur nuk është vetëm një strehë për florën dhe faunën e rëndësishme, por gjithashtu mbron cilësinë e ajrit dhe largon ndotjen e ujit. Megjithatë, hulumtimet e fundit tregojnë se ekosistemi po arrin një pikë kthese të rrezikshme. Ndërsa miliona litra ujë devijohen nga liqeni çdo vit, nivelet e kripës kanë filluar të rriten.

Përqendrimet e kripës tani janë aq të larta sa që flora dhe fauna luftojnë për të mbijetuar. Në disa zona, si në krahun verior të liqenit, niveli i ujit është kthyer në rozë për shkak të ngordhjes masive të mikrobeve fotosintetike. Ndërsa shtrati i liqenit thahet, ekziston rreziku që arseniku, mërkuri, plumbi, bakri, ndotësit organikë dhe cianotoksinat nga liqeni të hyjnë në ajër nëpërmjet grimcave të pluhurit.

Një zgjidhje e mundshme për të shpëtuar liqenin

Pluhuri nga ky ujë i tharë gjithashtu mund të dëmtojë të korrat, të degradojë tokën dhe të shkaktojë shkrirjen e parakohshme të borës. Kur një liqen i ngjashëm me atë në Utah u tha në Kaliforni, popullsia lokale raportoi një shkallë shumë më të lartë të astmës dhe problemeve kardiovaskulare.

Uji i devijuar nga Liqeni i Kripur i Madh dhe zona e tij ujëmbledhëse, e cila përfshin rreth 23 milionë hektarë, përdoret kryesisht për bujqësi industriale. Tre të katërtat e ujit të konsumuar nga pellgu i liqenit përdoren aktualisht për ujitje të bimëve dhe 9 për qind të tjera për nxjerrjen e mineraleve.

Zgjidhja më e mirë, dhe ndoshta e vetmja, për të shpëtuar liqenin është t’i bëni fermerët më pak të varur nga ujitja, por kjo do të kërkojë ndryshime sistematike politike dhe sociale në Utah dhe shtetet përreth. Nëse nuk ndërmerren veprime të koordinuara në gjysmën e parë të këtij viti, shkencëtarët paralajmërojnë se mund të ketë pasoja katastrofike.

LEXO EDHE:

Back to top button