Lufta në Ukrainë ka nxitur Japoninë të forcojë ushtrinë e saj

Lufta në Ukrainë ka nxitur Japoninë të forcojë ushtrinë e saj

Në gusht, ministri i Jashtëm i Japonisë, Hayashi Yoshimasa, i ulur në një kafene në Tokio, përballë një tastierë, me flamurin ukrainas të skalitur në murin pas tij, dëgjoi dhe këndoi këngën “Imagine”, himnin e paqes të John Lennon.

Pjesëmarrja e Hayashi në një ngjarje të quajtur “Lulet e Paqes” ishte një shenjë e vogël se sa shumë lufta në Ukrainë, vetëm 8,000 km larg, ka tronditur Japoninë. Idetë e Lennon kanë formësuar politikën e sigurisë së Japonisë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore.

Kushtetuta e saj, e hartuar nën tutelën amerikane pas dorëzimit të pakushtëzuar të Japonisë, heq dorë nga “lufta si një e drejtë sovrane e kombit” dhe deklaron besimin në “drejtësinë dhe besimin e popujve paqedashës të botës”, raporton abcnews.al.

Megjithëse Japonia krijoi forcat e saj të armatosura, të cilat i quan Forcat e Vetëmbrojtjes (sdf) – në dekadat e mëvonshme, pacifizmi mbeti një forcë e fuqishme politike.

Putin ka shërbyer si një thirrje zgjimi për shumë nga ëndërrimtarët e Japonisë. Pushtimi i tij i paprovokuar ndaj një fqinji është një kujtesë se regjimet autokratike mund të jenë jashtëzakonisht të rrezikshme.

Tensionet e fundit mes Kinës dhe Tajvanit ka nxjerrë në pah mundësinë që diçka e ngjashme mund të ndodhë në Japoni.

“Ukraina sot mund të jetë Azia Lindore nesër”, tha Kishida Fumio, kryeministrër i Japonisë.

Si rezultat, politika po ndryshon.

Sipas një sondazhi në fillim të këtij viti nga Asahi Shimbun, një e përditshme liberale, zbuloi se 64% e japonezëve janë pro forcimit të mbrojtjes së ishujve të tyre, hera e parë që kjo shifër ka arritur në 60% që kur gazeta filloi të kryejë sondazhet në 2003.

Sipas Yomiuri Shimbun, rivali i saj konservator, 72% mbështesin një ushtri më të fortë; më pak se 10% në një sondazh të ngjashëm të kryer në vitin 1988. Sondazhe të tjera tregojnë se një shumicë tani favorizon blerjen e raketave me rreze të gjatë veprimi që do të lejonin të godiste objektivat përtej territorit të Japonisë.

Pikëpyetja, sipas Tobias Harris i Qendrës për Progresin Amerikan, një institut amerikan, është se si ky ndryshim mund të çojë në ndryshime në politikë. Udhëheqësit japonezë ende nuk kanë deklaruar  diçka aq dramatike sa “Zeitenwende”, ose “pika e kthesës”, që shpalli Olaf Scholz, kancelari gjerman në shkurt.

Shumë gjëra do të jenë më të qarta deri në fund të këtij viti. Qeveria japoneze do të nxjerrë versione të përditësuara të dokumenteve të saj kryesore të sigurisë kombëtare, duke përfshirë Strategjinë e Sigurisë Kombëtare (NSS) dhe Udhëzimet e Programit të Mbrojtjes Kombëtare, të cilat informojnë politikën e jashtme dhe të mbrojtjes për vite me radhë, raporton abcnews.al.

Këto rishikime të sigurisë kombëtare fituan mbështetje edhe para pushtimit Ukrainës. NSS u hartua për herë të parë në vitin 2013. Kina nën drejtimin e Xi Jinping është bërë më e sigurt dhe më e armatosur që atëherë.

Koreja e Veriut ka avancuar programin e saj bërthamor. Amerika është bërë më pak e besueshme, veçanërisht gjatë presidencës së Donald Trump. Lufta në Ukrainë ka rritur edhe më tej tensionin, raporton abcnews.al.

“Llogaritja jonë ka ndryshuar në mënyrë drastike,” tha Otsuka Taku, e cila kryeson komitetin e sigurisë kombëtare të dhomës së ulët të Japonisë. “Ne duhet të bëjmë më shumë në këtë aspekt”.

Kjo do të thotë të shpenzosh më shumë për mbrojtjen.

Japonia ka kufizuar prej kohësh shpenzimet në rreth 1% të  PBB-së, një rregull jozyrtar i vendosur në 1976 për të qetësuar pacifistët në vend dhe për të zbutur disi frikën e fqinjëve se rritja e shpejtë ekonomike do të çonte në riarmatimin  e vendit.

Tani Partia Liberale Demokratike (LDP) në pushtet ka parë një rritje të shpenzimeve gjatë pesë viteve të ardhshme për të përmbushur standardin e NATO-s prej 2% të PBB-së.

Një politikan i lartë i LDP-së ka shprehur shqetësimin se nivelet aktuale dhe të pakta të shpenzimeve ushtarake të Japonisë do të rrisin  tensionin ndaj çdo kërkesë për mbështetje perëndimore në rast të një krize mbi Tajvanin.

Në nivelet aktuale të shpenzimeve, 2% e PBB-së do t’i jepte Japonisë buxhetin e tretë më të madh të mbrojtjes në botë, pas Amerikës dhe Kinës (është i nënti më i madh aktualisht).

Në publik,  Kishida ka qenë i kujdesshëm, duke premtuar vetëm një “rritje të konsiderueshme” të shpenzimeve. Megjithatë, kërkesa buxhetore e ministrisë së mbrojtjes për vitin e ardhshëm fiskal pasqyron gjendjen e re: pritet të arrijë në 6 trilionë ¥ (42 miliardë dollarë), një rritje prej më shumë se 10% nga viti i kaluar, raporton abcnews.al.

Ajo që Japonia blen ka më shumë rëndësi se sa shpenzon.

Agresioni i Putinit ndryshoi gjithashtu listën e blerjeve. Politikëbërësit japonezë të sigurisë po shfaqin një interes të ri për rritjen e shpenzimeve të mbrojtjes.

“Kur shikojmë Ukrainën, besojmë se ne duhet të jemi në gjendje të ruajmë aftësitë tona në luftime,” tha një person me njohuri për diskutimet. “Ne po mendojmë në terma më praktikë.” Mirëmbajtja e linjave të furnizimit është tani një shqetësim kryesor: rezervat e municioneve, pjesët e këmbimit dhe depot e karburantit.

Masat për të përballuar një sulm, si bunkerët në bazat ajrore dhe logjistika e përmirësuar, janë një tjetër fokus, veçanërisht në të gjithë ishujt Nansei, një arkipelag që shtrihet 1,100 km në të gjithë Paqësorin, nga afër bregdetit lindor të Tajvanit deri në Japoninë jugore.

E vërtetë apo jo, investimi i pamjaftueshëm në mbrojtje e ka lënë Japoninë me një listë të gjatë mungesash. Menaxhimi i prioriteteve konkurruese do të jetë një sfidë. Zyrtarët janë të shqetësuar për arsenalin në rritje të raketave të Kinës; Japonia ka në plan të zhvillojë raketat e saj me rreze të gjatë.

Japonia ka investuar prej kohësh në fusha, si hapësira dhe kibernetika. Dhe aty ku Rusia dikur shihej si një shqetësim, planifikuesit tani po shqetësohen për bashkimin e forcave me Kinën, raporton abcnews.al.

Kjo ndërlikon planet për të zhvendosur burimet në zonat veriore të Japonisë. Në një ditë, Kurilët e kontrolluar nga Rusia (të cilat Japonia i quan Territoret Veriore) janë të dukshme përtej ujit.

Tani është e nevojshme të kujdesemi për të dy skajet e vendit”, tha Kishi Nobuo, i cili ishte ministër i mbrojtjes deri në gusht.

Japonia mund të luftojë për të financuar ambiciet e saj.

Ndryshe nga Gjermania, vendi ka grumbulluar borxh publik ekuivalent me mbi 200% të PBB-së gjatë një epoke të parave të lehta. Disa  ushtarakë vënë në pikëpyetje mençurinë e të shpenzuarit për sigurinë në një kohë kur kostoja e kujdesit për të moshuarit po rritet vazhdimisht.

Shumë anëtarë të Komeito, partneri i koalicionit pacifist të LDP-së, kanë rënë dakord.

“Sa herë që ne rrisim buxhetin e SDF-së, industria e mbrojtjes amerikane rrit çmimet,” sipas një ligjvënësi.

Rënia e jenit i ka bërë prokurimet jashtë shtetit akoma më të shtrenjta. FSD-ja ka nevojë për reforma më të thella. Shumë shpesh ushtria, marina dhe forcat ajrore të saj veprojnë si degë të veçanta, në vend të një makinerie luftarake, raporton abcnews.al.

Popullsia në tkurrje dhe tregu i ngushtë i punës e bëjnë të vështirë rekrutimin.

Zyrtarët amerikanë duan që Japonia të përmirësojë mënyrën se si menaxhon informacionet e ndjeshme, në mënyrë që të mund të shfrytëzojë më mirë inteligjencën. Mjerisht, ideja më e mirë është më afatshkurtër se sa entuziazmi për shpenzime të mëdha.

Ndryshimet e politikave që po diskutohen tani janë një përshpejtim i tendencave para-ekzistuese, jo një qasje e re. Politikanët ende nuk e kanë shndërruar mbështetjen e shtuar të publikut për një ushtri më të fortë në një bisedë më të gjerë rreth asaj se çfarë do të thotë kjo për civilët japonezë.

Një transformim kuptimplotë i politikës së sigurisë së Japonisë do të kërkojë më shumë imagjinatë.

LEXO EDHE:

Back to top button