Mjekët dhe stresi në kohën e pandemisë
Alsat
03.04.2020 08:56
Mjekët janë në stres të jashtëzakonshëm në luftën kundër virusit Corona. Ata duhet të shpëtojnë jetë njerëzish. Por shpesh gjendjen para dilemave tepër të rënda.
Asnjë rajon tjetër në Gjermani nuk është prekur aq shumë nga virusi Corona sa Heinsbergu në landin Renania Veriore-Vestfalia. Në shumë media ky vend është quajtur edhe Wuhani i Gjermanisë. Deri të martën (31 mars), në Heinsberg ka pasur 1307 të infektuar dhe 37 të vdekur. Ndërkohë që ky qytet ka vetëm 250.000 banorë. Sa për krahasim, Berlini me 3,8 milionë banorë ka lajmëruar deri tani për 2777 raste infektimesh dhe 15 të vdekur.
Prej fundit tĂ« shkurtit, shefi i mjekĂ«ve Aiko Liedmann dhe ekipi i tij nĂ« Heinsberg janĂ« tĂ«rĂ« kohĂ«n tĂ« angazhuar nĂ« luftĂ«n kundĂ«r pandemisĂ«. âNe kĂ«tu kemi njĂ« ekip jashtĂ«zakonisht tĂ« motivuar. MegjithĂ« vĂ«shtirĂ«sitĂ«, ne jemi tĂ« kĂ«naqur me punĂ«n qĂ« po bĂ«jmĂ«â, thotĂ« Liedmann.
Ai dhe kolegĂ«t e tij kanĂ« fat, sepse ata kanĂ« pajisje tĂ« mjaftueshme pĂ«r mbrojtje. âPor deri para disa javĂ«sh nuk e dinim nĂ« mĂ«ngjes nĂ«se deri nĂ« mbrĂ«mje do tĂ« kemi pajisje tĂ« mjaftueshme mbrojtĂ«se.â Tani gjĂ«rat kanĂ« ndryshuar. PĂ«r pajisjen e tyre janĂ« angazhur edhe krerĂ«t e bashkisĂ«, tĂ« cilĂ«t kanĂ« kĂ«rkuar ndihmĂ« nĂ« pajisje nga ushtria gjermane, e madje edhe nga Kina. Me sukses.
PĂ«r momentin nĂ« spitalin e Heinsbergut po trajtohen mesatarisht 20 deri nĂ« 30 pacientĂ« tĂ« sĂ«murĂ« nga virusi Corona. MĂ« parĂ« ka pasur shumĂ« mĂ« shumĂ« njĂ«kohĂ«sisht. âJo tĂ« gjithĂ« mund tâi shpĂ«tojmĂ« nga vdekjaâ, thotĂ« Liedmann me zĂ« tĂ« thyer.
Përhapja e Coronës nga Heinsbergu
Studiesit tani duhet të shpjegojnë si ka ardhur virusi Corona pikërisht në Heinsberg dhe si është shpërndarë më pas nga ky qytet në vendet tjera. Ata duhet të shpjegojnë edhe mënyrën se si e kanë mbijetuar të sëmurët, sepse ky mund të jetë një shembull i mirë për rajonet tjera të Gjermanisë, pasi që Corona në Heinsberg ka shpërthyer tre javë para se të përhapet në vendet tjera. Në këtë projekt në laboratorinë e Heinsbergut janë duke punuar 40 shkencëtarë të drejtuar nga virologu i Bonit Hendrik Streeck.
Kjo Ă«shtĂ« njĂ« ide e mirĂ«, thotĂ« Liedmann. âKĂ«to studime mund tĂ« sjellin informacione tĂ« reja shumĂ« tĂ« dobishme pĂ«r mjekĂ«sinĂ«.â Ai Ă«shtĂ« kundĂ«r debateve pĂ«r heqejn e kufizimeve tĂ« lĂ«vizjes sĂ« lirĂ«. Por ai mendon se janĂ« tĂ« tepruara idetĂ« pĂ«r bartjen e maskave pĂ«r mbrojtje, si nĂ« Austri. Por shefi i mjekĂ«ve nĂ« Heinsberg ka frikĂ« se virusi vĂ«rtet mund tĂ« pĂ«rhapet edhe mĂ« shumĂ«. Ai Ă«shtĂ« i shqetĂ«suar jo vetĂ«m pĂ«r veten, por edhe pĂ«r dy fĂ«mijĂ«t e tij.
Psikoterapeutët: Corona sjell stres për të gjithë
âPandemia Ă«shtĂ« njĂ« faktor i madh stresiâ, thotĂ« psikoterapeutja Bettina Pessel. KĂ«tĂ« po e pĂ«rjetoj nĂ« punĂ«n time tĂ« pĂ«rdisthme nĂ« Berlin: âCorona Ă«shtĂ« njĂ« epidemi e pakontrollueshme, pĂ«r tĂ« cilĂ«n njeriu nuk e di se si do tĂ« zhvillohet. Nuk e di nĂ«se vet do tĂ« sĂ«muresh, apo do tĂ« sĂ«murĂ«n njerĂ«zit mĂ« tĂ« dashur.â Ajo e quan kĂ«tĂ« virus si njĂ« âstresuesâ pĂ«r ânjeriun si pjesĂ« tĂ« kopesĂ«â. âNe njerĂ«zit e kemi nĂ« gjene afĂ«rsinĂ« me tĂ« tjerĂ«t.â Por afĂ«rsia pĂ«r momentin Ă«shtĂ« e ndaluar. Kontaktet me messenger apo WhatsApp ndihmojnĂ« vetĂ«m pak.
Dy mĂ«nyra tĂ« sjelljes me tĂ« tjerat i ka zbuluar ajo gjatĂ« kĂ«saj periudhe tĂ« krizĂ«s, thotĂ« Pessel: âEkziston njĂ« grup i njerzĂ«ve tĂ« cilĂ«t mĂ«sohen me ndalime dhe grupi tjetĂ«r, i cili shumĂ« keq e pĂ«rballon kĂ«tĂ« gjendje.â Ata kanĂ« frikĂ« se vet, miqtĂ« dhe tĂ« afĂ«rmit e tyre. Por ka dhe njerĂ«z tĂ« cilĂ«t kanĂ« frikĂ« tĂ« madhe pĂ«r tĂ« ardhmen e tyre. A do tĂ« humbin punĂ«n? A do tĂ« mbeten pa banesĂ«, a do tĂ« mund tâi paguajnĂ« tĂ« gjitha llogaritĂ«?
PĂ«rvojat nga Wuhani â rritja e dhunĂ«s nĂ« shtĂ«pi
GjermanĂ«t nuk kanĂ« qenĂ« kaq tĂ« stresuar dhe pesimistĂ« qĂ« nga viti 1949, ka treguar njĂ« studim i Institutit Allensbach, i bĂ«rĂ« para ca ditĂ«sh. A do tĂ« ketĂ« mĂ« shumĂ« vetĂ«vrasje? Pessel thotĂ« se kjo nuk mund tĂ« parashikohet, por njĂ« Ă«shtĂ« e qartĂ«: âDhuna nĂ« familje dhe keqtrajtimi i fĂ«mijĂ«ve do tĂ« shtohen.â KĂ«tĂ« ka dĂ«shmuar qartĂ« edhe kriza e CoronĂ«s nĂ« Wuhan tĂ« KinĂ«s, ku ka shpĂ«rthyer kjo epidemi pĂ«r tĂ« parĂ«n herĂ«. Kjo do tĂ« ndodhĂ« edhe nĂ« Gjermani.
Mjekët mungojnë në zonat rurale
Brigitte Szaszi Ă«shtĂ« mjeke nĂ« zonat rurale. Ajo ka shumĂ« pak ndihmĂ« nga tĂ« tjerĂ«t, sepse nĂ« zonat rurale ka njĂ« mangĂ«si tĂ« madhe tĂ« mjekĂ«ve. âPolitikanĂ«t po pĂ«rpiqen qĂ« ta kontrollojnĂ« gjendjen. Por sistemi shĂ«ndetĂ«sor Ă«shtĂ« dashur tĂ« mbĂ«shtetet mĂ« heretâ, thotĂ« ajo.
NĂ« klinikĂ«n e saj, sikur edhe nĂ« mbarĂ« vendin, pacientĂ«t e infektuar me virusin Corona trajtohen ndaras nga tĂ« tjerĂ«t. âShpesh ndodh qĂ« kontrollet e tyre tâi bĂ«jmĂ« jashtĂ«â, thotĂ« Szaszi. Kjo Ă«shtĂ« mĂ« e sigurt pĂ«r tĂ« gjithĂ«. Ajo shpesh jep edhe kĂ«shilla me telefon. Mendon se nĂ« tĂ« ardhmen do tĂ« detyrohet tĂ« bĂ«jĂ« kontrolle mĂ« tĂ« shpeshta nĂ« shtĂ«pi. âTĂ« infektuarit duhet tĂ« izolohen mĂ« shumĂ«, qĂ« tĂ« mos infektojnĂ« tĂ« tjerĂ«tâ. Ajo Ă«shtĂ« e kĂ«naqur me mbĂ«shtetjen e popullit dhe aksionet e duartrokitjes pĂ«r punĂ«n e mjekĂ«ve. Por mjekĂ«t dhe sanitetĂ«t thonĂ« se vetĂ«m duartrokitja nuk mjafton. Ata kĂ«rkojnĂ« mĂ« shumĂ« ndihma konkrete.
âCorona-Cunamiâ
âMbani distancĂ«!â Ky Ă«shtĂ« pĂ«r momentin rregulli mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m nĂ« raport me tĂ« tjerĂ«t, thotĂ« mjeku i urgjencĂ«s Gerald Wellershoff. Kjo vlenĂ« edhe pĂ«r mjekĂ«t, sepse ata nuk mund tĂ« marrin pacientin menjĂ«herĂ« dhe tĂ« fillojnĂ« kontrollin. SĂ« pari duhet tĂ« saktĂ«sojnĂ« nĂ«se pacienti Ă«shtĂ« i sĂ«murĂ« nga virusi Corona. NĂ« rastet e kĂ«tilla duhet tĂ« pĂ«rdoren dorashkat, veshjet mbrojtĂ«se, maskat, syzet dhe mbulesa e kokĂ«s. Wellershoff thotĂ« se nĂ« disa spitale nuk kanĂ« pajisje tĂ« mjaftueshme mbrojtĂ«se. MjekĂ«t informohen çdo ditĂ« me ecurinĂ« e gjendjes nĂ« vend. NĂ« radhĂ« tĂ« parĂ« nga ekspertĂ«t e Institutit Robert Koch.
Wellershoff llogaritĂ« me njĂ« âCorona-Cunamiâ nĂ« tĂ« ardhmen. Por pohon: âUnĂ« personalisht nuk kam frikĂ« se do tĂ« infektohem.â MegjighatĂ« pĂ«r çdo eventualitet ai ka pyetur fqinjen e tij Ella Gashi, nĂ«se ajo do tĂ« ishte e gatshme tĂ« kujdesej pĂ«r qenin e tij, nĂ«se ai eventualisht detyrohet tĂ« futet nĂ« karantinĂ«./DW
