Muaji i kaluar ishte janari më i ngrohtë i regjistruar në nivel global, thonë shkencëtarët

Kjo është në përputhje me trendin e vendosur deri në vitin 2023 si viti më i ngrohtë që nga fillimi i matjeve. Kështu, temperatura mesatare globale gjatë dymbëdhjetë muajve të fundit ishte 1.52 gradë Celsius mbi mesataren para-industriale.

Më shumë se 190 vende u angazhuan në Marrëveshjen e Parisit të vitit 2015 për të kufizuar ngrohjen globale në “shumë nën” një rritje prej 2 gradë Celsius në krahasim me nivelet para-industriale deri në fund të shekullit.

Vendet më pas ranë dakord të “vazhdojnë përpjekjet” për të mbajtur ngrohjen në një kufi më të sigurt prej 1.5 gradë Celsius, pas të cilit ndryshimi i klimës do të bëhet edhe më i vështirë për t’u kontrolluar.

“Reduktimi i emetimeve të gazeve serrë është mënyra e vetme”

Samantha Burgess, zëvendësdrejtoreshë e Shërbimit Evropian të Ndryshimeve Klimatike Copernicus (CCCS) tha se “2024 nis një muaj tjetër rekord”.

“Jo vetëm që ky ishte janari më i ngrohtë i regjistruar, por ne sapo kemi përjetuar një periudhë 12-mujore prej më shumë se 1.5 °C mbi periudhën e referencës para-industriale.” “Një reduktim i shpejtë i emetimeve të gazrave serrë është mënyra e vetme për të ndaluar rritjen e temperaturave globale”, tha ajo.

Sipas CCCS, muajin e kaluar ajri ishte 0.7 gradë Celsius më i ngrohtë se mesatarja e viteve 1991-2020. për janarin dhe 1,66 gradë Celsius më i ngrohtë se mesatarja e parashikuar e janarit për vitet 1850-1900.

Mesatarja e janarit ishte gjithashtu 0,12 gradë më e lartë se janari i mëparshëm më i ngrohtë i vitit 2020. Kjo do të thotë se tetë muajt e fundit radhazi kanë qenë më të ngrohtët e regjistruar.

Ekstreme në të dyja anët

Temperaturat mbi mesataren në Kanadanë lindore, Afrikën veriperëndimore, Lindjen e Mesme dhe Azinë Qendrore kontribuan më së shumti në shifra të tilla të larta, sipas Copernicus.

Megjithatë, temperaturat nën mesatare u regjistruan në Kanadanë perëndimore, Shtetet e Bashkuara qendrore dhe pjesën më të madhe të Siberisë lindore.

Temperaturat në Evropë ndryshojnë në janar 2024 nga nën mesataren në vendet nordike në mbi mesataren në jug të kontinentit.

Në fillim të këtij muaji, Ministria e Mjedisit e Spanjës shpalli janarin më të ngrohtë të vendit që nga fillimi i regjistrimeve në vitin 1961, me një temperaturë mesatare prej 8.4 gradë Celsius, 0.4 gradë mbi rekordin e mëparshëm të vendosur në 2016.

Vendet nordike kanë regjistruar disa nga temperaturat më të ftohta në dekada. Kvikok, një qytet në Suedi, ka regjistruar një temperaturë prej -43.6 gradë Celsius më 3 janar, që është temperatura më e ulët e janarit e regjistruar në Suedi në 25 vitet e fundit.

Fenomeni El Nino

Viti i kaluar u shënua gjithashtu nga fenomeni i ngrohjes El Nino, kur nxehtësia nga oqeanet, veçanërisht nga Paqësori ekuatorial qendror lindor, lëshohet në atmosferë.

Instituti tha se El Nino kishte filluar të dobësohej në Paqësorin ekuatorial, por se temperaturat e ajrit të detit në përgjithësi mbetën në nivele jashtëzakonisht të larta.

Ndërkohë, akulli i detit Arktik ishte afër mesatares dhe më i madhi për janarin që nga viti 2009, ndërsa akulli i detit Antarktik ishte i gjashti më i vogël për janarin, me 18% nën mesatare.