Sekreti i suksesit i mbretërve evropianë

Sekreti i suksesit i mbretërve evropianë

Dikur çdo shtet në Evropë udhëhiqej nga një monark, sot kanë mbetur 12 principata e mbretëri.

Evropianët i konsiderojnë shtetet e tyre moderne si mishërim i demokracisë dhe vlerave liberale. E në këto kohë moderne shtrohet pyetja Cili është sekreti i suksesit për mbretërit e mbetur evropianë?

Paradoksi i demokracisë

 Të gjitha familjet mbretërore të mbetura në Evropë bashkëjetojnë me demokracinë dhe e bëjnë atë mjaft mirë. Njësia e Inteligjencës Economist në vitin 2021 renditi Norvegjinë, Suedinë, Danimarkën, Holandën, Luksemburgun dhe Mbretërinë e Bashkuar në 20 vendet e para të Indeksit të Demokracisë.

Parimi i paradoksit

Vendet e Evropës Perëndimore që kanë ende  mbretërit, mbretëreshat dhe princat e tyre janë mjaft me fat që të kombinojnë demokracinë me standardet jashtëzakonisht të larta të jetesës. Skandinavët janë të njohur për renditjet e tyre të larta në Raportin e Lumturisë Botërore, por të gjitha monarkitë e Evropës perëndimore, qendrore dhe jugore korrin përfitimet e të qenurit  kombe të industrializuara.

Gara e popullaritetit

“Çdo monarki varet nga mbështetja popullore. Me vdekjen e Mbretëreshës Elizabeth II, zia publike arriti nivelet më të larta  në Mbretërinë e Bashkuar, me mijëra britanikë që qëndruan në radhë për orë të tëra për ta parë për herë të fundit. Edhe pse me shumë kritika Mbreti CHarles është mbreti i ri dhe arriti të fitojë simpatinë e britanikëve.

Në Danimarkë, rreth tre të katërtat e publikut mbështesin monarkinë dhe, edhe pas një vargu skandalesh të lidhura me COVID-in, familja mbretërore holandeze gëzon mbi 50% mbështetje publike.

Llogaridhënia dhe politika në pallat

Një gjë që të gjithë mund të bien dakord për mbretëreshën tashmë të ndjerë Elizabeth II ishte se ajo ishte e paanshme. Një nga rolet e familjes mbretërore është të jetë  simbol për kombin dhe për këtë arsye monarku si institucion duhet të përpiqet të përfaqësojë të gjithë kombin.

Kjo është arsyeja pse ata duhet të ngrihen mbi politikën.

Një figurë kombëtare mund të jetë një gjë e dobishme, si në Belgjikë ku thuhet se Mbreti Philippe është i vetmi person në vend që nuk mban anë në politikën e ashpër opozitare .

Mbretërit që hyjnë në politikë – me vullnetin e tyre ose jo – nuk janë gjithmonë aq me fat. Familjet mbretërore spanjolle kanë qenë të kritikuar  më shumë se një herë pas marrëveshjeve të supozuara të biznesit të ish-mbretit Juan Carlos me Arabinë Saudite.

Në ish-monarkitë e Bllokut Lindor, disa anëtarë të familjes mbretërore janë zhvendosur përsëri në qytet dhe kanë kërkuar një nivel të caktuar favorizimi me publikun.

 Në Rumani, vajzat e mbretit Michael që abdikoi pas ngritjes së komunizmit sot jetojnë në Pallatin Elisabeta në Bukuresht. Edhe në Shqipëri Princi Leka, nipi i Mbretit Zog I të Shqipërisë, shpreson për një rol të ardhshëm për të bashkuar kombin e larmishëm

 Çfarëdo që të ndodhë, për sa kohë që familjet mbretërore evropiane e mbajnë vëmendjen e tyre dhe i përshtaten ndryshimeve, ato do të ekzistojnë  për shumë, shumë më gjatë./euronews.al

LEXO EDHE:

Back to top button