Shkencëtarët kanë gjetur oksigjen në atmosferën toksike të Venusit
Rreth 21 për qind e ajrit në planetin tonë është oksigjen, ndërsa pjesa tjetër e atmosferës është e mbushur kryesisht me azot, por në Venus, planetin fqinj të Tokës, historia është krejtësisht e ndryshme.
Atmosfera toksike e Venusit dominohet nga dioksidi i karbonit me një përqindje prej 96.5 për qind, dhe sasi më të vogla i referohen azotit dhe gazrave gjurmë. Nuk ka pothuajse asnjë oksigjen.
Në fakt, për shkak se Venusi gëzon shumë më pak vëmendje shkencore se planetët e tjerë si Marsi, zbulimi i drejtpërdrejtë i oksigjenit është i vështirë.
Duke përdorur instrumentin e Observatorit Stratosferik SOFIA – një aeroplan Boeing 747SP i konvertuar për të mbajtur një teleskop infra të kuqe si pjesë e një projekti të përbashkët midis agjencisë hapësinore amerikane NASA dhe homologut të saj gjerman DLR – shkencëtarët zbuluan oksigjen atomik në një shtresë të hollë të atmosferës së Venusit midis dy të tjerëve.
Oxygen accounts for about 21% of Earth’s air, with the rest of our atmosphere primarily nitrogen. And most living things – including people, as we well know – need oxygen to survive. https://t.co/xDRLQMXJBZ
— Reuters Science News (@ReutersScience) November 8, 2023
Ata vunë në dukje se ky oksigjen atomik, i përbërë nga një atom oksigjeni, është i ndryshëm nga oksigjeni molekular, i cili përbëhet nga dy atome oksigjeni dhe të cilin ne e marrim frymë.
Për herë të parë, studiuesit kanë zbuluar drejtpërdrejt oksigjenin në anën e Venusit drejt diellit, ku në fakt prodhohet në atmosferë, dhe në anën e largët me pamje nga Dielli, ku më parë ishte zbuluar nga një teleskop në Hawaii.
“Atmosfera e Venusit është shumë e trashë. Përbërja është gjithashtu shumë e ndryshme nga Toka”, thotë fizikani i DLR, Heinz-Wilhelm Huebers, autori kryesor i studimit të botuar në revistën Nature Communications.
“Afërdita nuk është e përshtatshme për jetë, të paktën jo për organizmat që njohim në Tokë”, shtoi ai.
Oksigjeni prodhohet në anën e diellit nga rrezatimi ultravjollcë nga Dielli që zbërthen dioksidin e karbonit dhe monoksidin atmosferik në atome të oksigjenit dhe kimikate të tjera, thanë studiuesit. Një pjesë e këtij oksigjeni transportohet më pas nga erërat në anën e planetit që shikon larg nga Dielli.
Venusi, me një diametër prej afërsisht 12,000 km, është pak më i vogël se Toka.
“Ne jemi vetëm në fillimin e të kuptuarit të evolucionit të Venusit dhe pse ajo është kaq e ndryshme nga Toka,” tha Huebers.
