Shkencëtarët pretendojnë se kanë zbuluar se çfarë është në qendër të Tokës

Komuniteti shkencor ka debatuar prej kohësh se çfarë është saktësisht në qendër të Tokës, dhe hulumtimi i fundit vërteton teorinë se planeti ynë ka një top të veçantë hekuri brenda bërthamës së tij metalike.

Nën koren, mantelin dhe bërthamën e jashtme të lëngshme të shkrirë është bërthama e ngurtë metalike e Tokës, e cila në fakt ka një shtresë tjetër të fshehur, ose “bërthamë të brendshme më të thellë”, sipas një studimi të ri të botuar në revistën Nature Communications.

Zbulimi monumental sugjeron se Toka ka 5 shtresa kryesore në vend të 4 dhe ofron të dhëna të reja që shkencëtarët mund t’i përdorin për të zgjidhur disa nga misteret më të vjetra rreth planetit tonë, duke përfshirë origjinën e tij.

Rreth 20 vjet më parë, shkencëtarët konsideruan për herë të parë teorinë se bërthama e Tokës mund të ketë një shtresë shtesë, të padukshme, sipas një njoftimi për media. Tani, duke përdorur të dhëna të reja të mbledhura nga matja e valëve sizmike të tërmeteve që kalojnë përmes qendrës së Tokës, studiuesit më në fund kanë zbuluar atë bërthamë më të brendshme.

Valët sizmike janë dridhje që udhëtojnë brenda ose përgjatë sipërfaqes së Tokës dhe nëpër shtresat e brendshme të saj si rezultat i tërmeteve, vullkaneve ose shkaqeve të tjera.

“Në këtë studim, për herë të parë, ne raportojmë vëzhgimet e valëve sizmike që vijnë nga tërmetet e forta që udhëtojnë mbrapa dhe mbrapa nga njëra anë e globit në tjetrën si një rikoshet deri në pesë herë,” tha bashkëautori i studimit Dr. Tan-Son Pam.

Duke përdorur instrumente që zbulojnë valët vibruese, studiuesit zbuluan se bërthama më e brendshme ka anizotropi të theksuar, një veti e materies që e lejon atë të marrë karakteristika të ndryshme në varësi të këndit nga i cili afrohet. Një shembull i një objekti që është anizotrop është një copë druri: është shumë më e lehtë të ndash një copë dru zjarri duke e goditur në drejtim të unazave të tij sesa në të. Është kjo veçori që dallon thelbin më të thellë.

Studiuesit vëzhguan se sa shpejt valët sizmike udhëtojnë nëpër bërthamën e Tokës në drejtime të ndryshme dhe zbuluan se bërthama më e brendshme ndryshon shpejtësinë e këtyre valëve ndryshe nga shtresa mbi të, bërthama e mesme e jashtme.

Zbulimi i shtresës së re mbi 1600 kilometra nën këmbët tona është shumë i rëndësishëm. Dëshmia se ka një shtresë tjetër në bërthamë mund t’u japë shkencëtarëve një kuptim më të mirë të fushës magnetike të Tokës dhe se si u zhvillua ajo.

“Zbulimi i ri na jep gjithashtu një pasqyrë të asaj që mund të ketë ndodhur me planetët e tjerë. Le të marrim Marsin si shembull. “Ne ende nuk e kuptojmë pse fusha magnetike e Marsit pushoi së ekzistuari në të kaluarën,” thotë Pam.

LEXO EDHE:

Back to top button