Shkencëtarët zbulojnë se si aspirina mund të parandalojë përhapjen e disa llojeve të kancerit

Shkencëtarët kanë zbuluar mekanizmin se si aspirina mund të zvogëlojë metastazat e disa llojeve të kancerit duke stimuluar sistemin imunitar.

Në studimin e publikuar në Nature, shkencëtarët thonë se zbulimi i mekanizmit do të mbështesë provat klinike në vazhdim dhe mund të çojë në përdorimin e synuar të aspirinës për të parandaluar përhapjen e kancereve të prekshme dhe në zhvillimin e barnave më efektive për të parandaluar metastazat e kancerit.

Shkencëtarët paralajmërojnë se aspirina mund të ketë efekte anësore serioze te disa njerëz dhe janë duke u zhvilluar prova klinike për të përcaktuar se si ta përdorin atë në mënyrë të sigurt dhe efektive për të parandaluar përhapjen e kancerit, kështu që njerëzit duhet të konsultohen me mjekun e tyre përpara se të fillojnë ta marrin atë.

Studimet e njerëzve me kancer kanë vënë në dukje më parë se ata që marrin aspirinë me dozë të ulët ditore kanë një përhapje të reduktuar të disa llojeve të kancerit, si kanceri i gjirit, zorrës së trashë dhe prostatës, duke çuar në prova klinike të vazhdueshme. Megjithatë, deri më tani nuk dihej saktësisht se si aspirina mund të parandalonte metastazat. Në këtë studim, të udhëhequr nga studiues në Universitetin e Kembrixhit, shkencëtarët thonë se zbulimi i tyre se si aspirina redukton metastazat e kancerit ishte befasues.

Ata hetuan procesin e metastazës sepse 90 për qind e vdekjeve nga kanceri ndodhin kur kanceri përhapet në pjesë të tjera të trupit. Shkencëtarët donin të kuptonin më mirë se si sistemi imunitar reagon ndaj metastazave, sepse kur qelizat individuale të kancerit shkëputen nga tumori i tyre origjinal dhe përhapen në një pjesë tjetër të trupit, ato janë veçanërisht të ndjeshme ndaj sulmit imunitar. Sistemi imunitar mund t’i njohë dhe vrasë këto qeliza kanceroze “të vetmuara” në mënyrë më efektive sesa qelizat e kancerit brenda tumoreve më të mëdhenj.

Studiuesit ekzaminuan më parë 810 gjene te minjtë dhe gjetën 15 që kanë një efekt në metastazat e kancerit. Në mënyrë të veçantë, ata zbuluan se minjve të cilëve u mungonte një gjen që prodhon një proteinë të quajtur “ARHGEF1” kishin më pak metastaza të kancereve të ndryshme parësore në mushkëri dhe mëlçi.

Studiuesit kanë zbuluar se ARHGEF1 shtyp një lloj qelize imune të quajtur qeliza T, të cilat mund të njohin dhe vrasin qelizat metastatike të kancerit. Për të zhvilluar trajtime për të përfituar nga ky zbulim, ata duhej të gjenin një mënyrë që ilaçet ta synonin atë. Shkencëtarët ndoqën sinjalet në qelizë për të përcaktuar se ARHGEF1 ndizet kur qelizat T ekspozohen ndaj një faktori koagulues të quajtur tromboksan A2 (TXA2).

Ky ishte një zbulim i papritur për shkencëtarët, sepse TXA2 është tashmë i njohur dhe i lidhur me mënyrën se si funksionon aspirina.

TXA2 prodhohet nga trombocitet – qelizat në qarkullimin e gjakut që ndihmojnë në mpiksjen e gjakut, duke parandaluar gjakderdhjen nga plagët, por herë pas here duke shkaktuar sulme në zemër dhe goditje në tru. Aspirina redukton prodhimin e “TXA2”, duke çuar në efekte kundër mpiksjes, e cila është baza e aftësisë së saj për të parandaluar sulmet në zemër dhe goditjet në tru.

Ky hulumtim i ri ka treguar se aspirina parandalon përhapjen e kancerit duke reduktuar TXA2 dhe duke çliruar qelizat T nga shtypja. Ata përdorën një model të melanomës së miut për të treguar se te minjtë që iu dha aspirinë, frekuenca e metastazave ishte zvogëluar në krahasim me minjtë e kontrollit dhe kjo varej nga çlirimi i qelizave T nga shtypja nga “TXA2”.

– Shumica e imunoterapive janë zhvilluar për të trajtuar pacientët me kancer metastatik të vendosur, por kur kanceri përhapet për herë të parë, ekziston një dritare unike terapeutike e mundësive, kur qelizat e kancerit janë veçanërisht të prekshme ndaj sulmit imunitar. “Shpresojmë që terapitë që synojnë këtë dritare të cenueshmërisë do të kenë potencial të madh në parandalimin e përsëritjes te pacientët me kancer në fazën e hershme”, tha profesori Rahul Roychoudhury nga Universiteti i Kembrixhit, i cili drejtoi studimin.

– Ishte një moment “eureka” kur zbuluam se “TXA2” është sinjali molekular që aktivizon këtë efekt supresiv në qelizat T. Para kësaj, ne nuk ishim të vetëdijshëm për implikimin e gjetjeve tona në kuptimin e aktivitetit antimetastatik të aspirinës. “Aspirina ose barna të tjera që mund të synojnë këtë rrugë janë më të lira se terapitë e bazuara në antitrupa, dhe për këtë arsye më të aksesueshme globalisht”, tha Dr Zhi Yang, i cili kreu studimin.

Studiuesit planifikojnë të ndihmojnë në përkthimin e punës së tyre në praktikën e mundshme klinike, në bashkëpunim me profesoreshën Ruth Langley nga Njësia e provave klinike në University College London, e cila drejton provën klinike Ad-Aspirin, për të zbuluar nëse aspirina mund të parandalojë ose vonojë rikthimin e kancerit në fazën e hershme.

– Në një numër të vogël njerëzish, aspirina mund të shkaktojë efekte anësore serioze, duke përfshirë gjakderdhje ose ulçerë stomaku. “Prandaj, është e rëndësishme të kuptoni se cilët njerëz me kancer ka të ngjarë të përfitojnë dhe duhet të flisni gjithmonë me mjekun tuaj përpara se të filloni aspirinën”, përfundoi Langley.