15 fakte mbi evolucionin

A e dini se teoria e evolucionit e Çarls Darvinit shkaktoi mjaft bujë në shekullin e XIX-të? Në atë kohë, shumë besonin botën dhe gjithçka në të u krijua menjëherë. Në “Origjina e llojeve”, Sabina Radeva sjellur disa nga faktet tona të preferuara rreth evolucionit.

1. Çarls Darvinit, një natyralist anglez, iu deshën 20 vjet për të shkruar dhe botuar librin e tij origjinal “Mbi origjinën e specieve” që shpjegonte procesin e evolucionit.

2. Nuk ka dy kafshë të njëjta, edhe nëse i përkasin të njëjtës specie.

3. Ka mbi 340 raca qensh, por të gjithë vijnë nga një lloj ujku i egër që ekzistonte shumë vite më parë.

4. Njerëzit ndajnë të njëjtën strukturë kockore me pesë gishta në duart e tyre me shumë kafshë të tjera që kanë putra, krahë, si lemurët dhe lakuriqët e natës.

5. Shumë nga kafshët shtëpiake, kafshët e fermës dhe lulet e kopshtit që shohim sot janë rezultat i zgjedhjes njerëzore. Për shembull, fermerët do të kishin zgjedhur të ruanin pulat që bëjnë vezët më të mira dhe kopshtarët do të kishin inkurajuar bimët më të bukura të rriteshin.

6. Dallimi më i vogël në ngjyrë ose dizajn mund të ndihmojë një kafshë ose bimë të jetojë, të mbijetojë dhe të riprodhohet më mirë në natyrë. Kjo njihet si përzgjedhja natyrore.

7. Instinkti është një pjesë tjetër e rëndësishme e seleksionimit natyror. Për shembull, shumica e zogjve e dinë se duhet të udhëtojnë në vende më të ngrohta për të mbijetuar gjatë dimrit.

8. Nëse kafshët dhe bimët nuk do të konkurronin për të mbijetuar, toka do të mbulohej nga pasardhësit e një çifti të vetëm.

9. Ndryshimet e vogla brenda një specieje mund të shtohen dhe të krijojnë një specie krejtësisht të re.

10. Por shpesh këto ndryshime ndodhin gjatë mijëra viteve. Pra, është e vështirë të shohim që evolucioni po ndodh me sytë tanë.

11. Fosilet janë dëshmi e specieve të zhdukura. Megjithatë, nevojiten kushte perfekte për formimin e fosileve.

12. Ne jemi në gjendje të shohim nga fosilet se dinosaurët, mamuthët e leshtë dhe dodot kanë jetuar shumë vite më parë. Por ne kurrë nuk do t’i njohim të gjitha llojet e çuditshme dhe të mrekullueshme që ekzistonin më parë!

13. Edhe pse të dy jetojnë nën ujë, delfinët evoluan nga gjitarët, ndërsa peshkaqenët evoluan nga paraardhësit e peshqve.

14. Njerëzit, kafshët, bimët, insektet dhe madje edhe bakteret, të gjithë rrjedhin nga gjallesat e para që u krijuan ndonjëherë.

15. Në një moment në kohë, balenat ecnin në tokë!