Sa ndikon kompjuteri i mbingarkuar në shëndetin mendor

Ne kalojmë një pjesë të madhe të jetës sonë të përditshme përpara një ekrani dhe zakonisht atë të celularit ose kompjuterit tonë.

Bota dixhitale na ka dhënë mundësinë për të gjetur çdo informacion që kërkojmë në sekonda, duke ndërthurur njohuritë tona me një sërë lajmesh të ndryshme. Kështu na kalojnë para syve mijëra imazhe dhe tekste që na tërheqin vëmendjen.

Dhe ndërsa kjo nuk është e keqe, ajo kthehet në diçka negative kur i gjithë ky informacion mbetet i “ngulitur” në ekranin e kompjuterit tonë, duke na “bombarduar” me një bollëk të dhënash në të njëjtën kohë.

Nëse shikoni shfletuesin e kompjuterit tuaj, ka të ngjarë që të ketë shumë skeda të hapura, të përbëra nga faqe ueb me fusha të ndryshme, si rezultat i përpjekjes për të “përshtatur” gjithçka që dëshironi të përpunoni në një ekran të vogël.

“Pra, ç’të keqe ka?”, mund të pyesë dikush. E megjithatë, sipas një studimi të ri finlandez, ky zakon në dukje i pafajshëm mund të jetë shkaku i stresit që po përjetoni.

Përfundimet përkatëse të kërkimit u prezantuan në Konferencën CHI 2023 mbi Faktorët Njerëzor në Sistemet Kompjuterike . Hulumtimi në fjalë pretendon, në veçanti, se 1 në 4 persona përjetojnë stres dhe mbingarkesë të rëndë kur kanë një kompjuter “të çrregullt”.

“Ne donim të hetojmë se çfarë nxit interesin e përdoruesve që shfletojnë në internet, çfarë efektesh ka një kompjuter i mbingarkuar dhe si reagojnë përdoruesit ndaj stresit,” shpjegoi bashkëautorja e studimit Janne Lindqvist, profesoreshë e asociuar në Universitetin Aalto në Finlandë.

Sipas studiuesve, përveçse shkakton stres, bashkëjetesa paralele e shumë skedave të hapura ndikon në mënyrën se si një përdorues shfleton internetin dhe se si ai lëviz midis faqeve të ndryshme të internetit.

“Njerëzit e harrojnë lehtësisht atë që kërkonin. Është e lehtë të humbasësh fokusin kur në ekran shfaqen gjëra interesante dhe më pas fillojmë të ndjekim faqe të ndryshme dhe të mbledhim skeda, duke përfunduar në një vend krejtësisht të ndryshëm nga ai ku filluam”, shpjegon Dr. Lindqvist.

Kontribut në këtë praktikë të keqe të përdorimit të internetit është fakti se shpesh, shumë skeda të ndryshme në ekranin e kompjuterit tonë lidhen me seksione tematike krejtësisht të ndryshme. Për shembull, ne mund të lexojmë lajmet e ditës, të kërkojmë akomodim për pushimet tona, ndërkohë që paguajmë një faturë online në bankë, e kështu me radhë.

Ky zakon sugjeron vështirësinë e njerëzve për të kryer në mënyrë efektive detyrat kërkuese, por edhe një tendencë për të hezituar për t’u shkëputur nga disa aktivitete.

Sigurisht, përdoruesi nuk mund të kontrollojë se sa reklama pop-up do të shfaqen në një faqe interneti, por ai mund të përcaktojë numrin e skedave që aktivizon në ekranin e tij.

Studiuesit theksojnë se është më mirë që zgjidhjet që kërkoni të jenë praktike dhe të mos përqendrohen në dimensionin psikologjik të problemit, siç është mosmendimi për stresin që ju shkaktojnë skeda të shumta, pasi një qasje e tillë ka të ngjarë të çojë në e kundërta e rezultateve të dëshiruara.

“Ne e përdorim kompjuterin tonë çdo ditë, kështu që është shumë e rëndësishme të gjejmë mënyra për të na ndihmuar të përshtatim botën dixhitale në jetën tonë në një mënyrë që i përshtatet nevojave tona pa “kërcënuar” mirëqenien tonë mendore”, përfundon dr. Lindqvist.