Dalja e parakohshme në pension mund të shkaktojë rënie njohëse, tregojnë hulumtimet

Një nga avantazhet e shumta të plakjes është mundësia e daljes në pension. Relaksimi pas vitesh pune të palodhur tingëllon mirë.

Por kur duhet të dalë një person në pension? Mosha tipike në mbarë botën varion nga fillimi deri në fund të viteve ’60, dhe me rritjen e jetëgjatësisë deri në mesin e viteve ’80, ka kuptim të gëzosh pensionin.

Megjithatë, hulumtimet e reja sugjerojnë se pensioni i hershëm mund të ketë një ndikim negativ, veçanërisht në funksionimin njohës.

Studiuesit Plamen Nikolov dhe Shahdat Hosaina e përqendruan kërkimin e tyre në një program të ri pensionesh në Kinë që synon të zbusë shqetësimet e varfërisë tek të moshuarit dhe të përballet me rritjen e jetëgjatësisë. Programi filloi në vitin 2009 dhe inkurajoi njerëzit të dilnin në pension pasi të mbushnin 60 vjeç, duke ofruar të ardhura të qëndrueshme. Tani, me të dhënat e mbledhura gjatë një dekade, studiuesit mund të studiojnë efektet e këtij programi.

– Ekonomistët janë fokusuar kryesisht në akumulimin e kapitalit njerëzor dhe jo në shkaqet dhe pasojat e zhvlerësimit të kapitalit njerëzor në moshën madhore të vonë – thonë studiuesit.

Studiuesit krahasuan një grup njerëzish që përdorën programin e pensionit të hershëm me një grup njerëzish që vazhduan të punonin pas moshës 60 vjeç dhe vlerësuan funksionimin kognitiv bazuar në dy faktorë: kujtesën episodike dhe integritetin mendor. Kjo u bë përmes një sërë detyrash, kështu që studiuesit zbuluan se ata që dolën në pension herët kishin dëmtuar performancën njohëse në krahasim me ata që vazhdonin të punonin. Faktori kryesor ishte izolimi social. Pensionistët e hershëm raportuan nivele më të ulëta të angazhimit social sesa ata që ishin të punësuar.

Çuditërisht, studiuesit zbuluan se ndërsa aftësitë njohëse ranë te pensionistët, shëndeti i tyre i përgjithshëm u përmirësua. Pensionistët e hershëm braktisën zakonet shkatërruese si pirja e duhanit dhe pirja e alkoolit, madje raportuan se flinin më mirë.

Rezultatet vijnë në një kohë kur shumë vende kanë filluar të rritin moshën e pensionit. Në Kinë ka informacione se ky ndryshim do të jetë gradual dhe kjo për shkak të rritjes së jetëgjatësisë. Në mesin e janarit të këtij viti në Francë, miliona njerëz protestuan kundër reformës së pensioneve të presidentit Emmanuel Macron, e cila kërkonte zhvendosjen e moshës së pensionit nga 62 në 64. Presidenti argumentoi se ky ndryshim ishte i nevojshëm për të ruajtur planin e pensioneve.

Megjithatë, gjetjet e Nikolov dhe Hosaina nuk duhet të jenë një pretendim i fortë se pensionimi i parakohshëm nuk është i saktë. Ata argumentojnë se ka mënyra më të mira për t’u kujdesur për popullsinë tonë të plakur. Ata besojnë se këto janë zgjidhje në të cilat pensionistët mund të jetojnë të lumtur në pension pa vuajtur izolimin social dhe pa pësuar humbje kur bëhet fjalë për shëndetin kognitiv.

– Krijuesit e politikave mund të prezantojnë politika që synojnë parandalimin e zvogëlimit të angazhimit social dhe aktiviteteve mendore – thotë Nikolov.