“Lodhja e empatisë” – një fenomen ku njerëzit humbasin aftësinë për të empatizuar për shkak të lajmeve të këqija

Lajmi i parë për konfliktin në Ukrainë ishte i tmerrshëm, por lajmi i 100-të jo aq shumë. Është një fenomen i quajtur “lodhja e empatisë”, kur njerëzit e shtypin ndjeshmërinë dhe mund të jetë i rrezikshëm, sipas hulumtimit të kryer në Shtetet e Bashkuara.

Një fenomen i njohur si lodhja e empatisë rezulton në një humbje të aftësisë për të empatizuar, përgjigjur dhe ndihmuar ata që kanë nevojë.

Brad Bushman, një psikolog në Universitetin Shtetëror të Ohajos, SHBA, kreu eksperimente që ilustruan se si dhuna në formatet e mediave dixhitale si video lojërat dhe filmat mund t’i desensibilizojë njerëzit ndaj vuajtjeve ose dhunës në jetën reale.

Në një studim, 320 studentë të universitetit luajtën një lojë video të dhunshme ose jo të dhunshme për 20 minuta. Pas përfundimit të lojës, pjesëmarrësit u udhëzuan të përgjigjen në një pyetësor, por gjatë asaj kohe ata dëgjuan një sherr në korridorin jashtë.

– Në fakt, ishte një video ku po ziheshin aktorë profesionistë, dhe një nga asistentët tanë goditi një kosh plehrash para dhomës dhe filloi të bërtiste – shpjegon Bushman.

Më pas u mat se sa kohë iu desh pjesëmarrësve për të ndihmuar njeriun që bërtiste. Ata që luajtën lojën pa dhunë iu deshën mesatarisht 16 sekonda, ndërsa atyre që luajtën lojën e dhunshme 73 sekonda.

Bushman thotë se ata që luanin një lojë video të dhunshme raportuan se lufta ishte më pak serioze sesa ata që luanin një lojë jo të dhunshme.

– Pasoja e shikimit të imazheve të dhunshme është se mpihesh dhe mendon se dhuna nuk është një gjë aq e tmerrshme. Pasojat e botës reale janë se ju keni më pak gjasa të ndihmoni dikë që po ngacmohet, thotë Bushman.

Sipas tij, mekanizmi psikologjik që qëndron pas lodhjes së dhembshurisë është desensibilizimi.

– Është një lloj filtrimi i emocioneve apo vëmendjes që i mbron njerëzit në mënyrë që vuajtja të mos jetë shumë stresuese për ta. Nëse matni reagimet e zemrës dhe trurit ndaj imazheve të dhunës, do të shihni se ato janë dobësuar tek njerëzit që sapo kanë luajtur një lojë video të dhunshme, thotë ai.

Por desensibilizimi ndaj dhunës mund të jetë një strategji e rëndësishme përshtatjeje për njerëzit, puna e të cilëve përfshin ekspozimin e shpeshtë ndaj ngjarjeve traumatike, si ushtarët, punonjësit e ndihmës dhe mjekët.

Problemi lind kur ky desensibilizim zbulohet në popullatën e përgjithshme.