Gjendet “Qyteti i të Vdekurve” antik: I ruajtur në mënyrë perfekte

Provinca italiane e Trentino tha në një deklaratë se një “nekropol monumental” nga epoka e hekurit ishte gjetur në qytetin e Trentos. Nekropoli daton në shekullin e IX para Krishtit. dhe është përdorur deri në shekullin e 6 para Krishtit. Trento ndodhet në lumin Adige në veri të Italisë, pranë Alpeve italiane.

Sipas botimit të përkthyer nga italishtja në anglisht, nekropoli u zhvillua gjatë periudhës kur “shtrati i gjerë i përroit të Fersinës u pre nga një rrjet kanalesh të ndërthurura, të ndara nga brigje ranore të përkohshme”.

“Konteksti funerar ndoshta ndodhej mes dy kanaleve që mund të aktivizoheshin në rast përmbytjeje”, shpjegohet në deklaratë.

“Episodet e përmbytjeve, të cilat filluan gjatë fazave të përdorimit të nekropolit, vulosën shtresëzimin e lashtë arkeologjik, duke mundësuar ruajtjen e jashtëzakonshme të kontekstit funeral”.

Archaeologists uncover ancient ‘city of the dead’ in Italy: ‘Perfectly preserved’ – Fox News https://t.co/eVk4FgefT2

— Deenie (@deenie7940) February 17, 2025

Përmbytjet e ndryshme depozituan dheun që lejuan nekropolin të mbijetonte gjatë shekujve. Autoritetet thonë se vendi është “ruajtur në mënyrë perfekte” falë përmbytjeve.

“Kjo rrethanë lejoi dokumentimin e detajuar të planeve për përdorimin e nekropolit dhe një rindërtim të saktë të praktikave të varrimit të komunitetit që përdori këtë vend gjatë epokës së hershme të hekurit”, thuhet në deklaratë.

Studiuesit thonë se tipari kryesor i nekropolit është stećci i shumëfishtë funeral – pllaka guri që përdoreshin në botën e lashtë si monumente. Gurët e varreve stećak u vendosën vertikalisht si shënues dhe “të organizuar në rreshta me një orientim kryesor veri-jug”, thuhet në deklaratë.

“Çdo stećak shënon skajin perëndimor të varrit kryesor, i cili është një arkivol guri i mbuluar nga një strukturë tumule (tokë), rreth së cilës është zhvilluar një përqendrim i dendur i varreve satelitore”, thuhet në deklaratë.

Arkeologët kanë gjetur gjithashtu objekte të shumta, duke përfshirë artefakte metalike si armë dhe objekte dekorative. Objektet dekorative kishin edhe inkorde prej qelibar dhe paste qelqi, gjë që sipas zyrtarëve “dëshmon ekzistencën e ndikimeve dhe marrëdhënieve të ngushta kulturore me mjediset italiane”.

Arkeologët gjetën gjithashtu “tokë djegëse” dhe kocka, të cilat ishin “brenda kontejnerëve të bërë nga materiale të dekompozueshme” që mund të kenë qenë dikur arka druri.

“Supozohet se mbetjet e djegura, të vendosura shpesh mbi sende të varreve personale, ishin mbështjellë me pëlhurë, nga e cila në disa raste ruheshin fibra, të lidhura me gjilpërë ose fibul (karficë)”, thuhet në deklaratë.

“Mallrat e zbuluara të varrimit janë veçanërisht të pasura dhe shërbejnë si tregues për përcaktimin e identitetit, roleve dhe funksioneve të grupit shoqëror të cilit i përkisnin.”