(Video) Po krijohet një oqean i ri: Një çarje ndan kontinentin në dysh

Shkencëtarët kanë zbuluar se formimi i një oqeani të ri është duke u zhvilluar dhe do ta copëtojë Afrikën në dysh. Studiuesit raportojnë se dy pjesë të masës tokësore afrikane kanë filluar të ndahen, duke i hapur rrugë një oqeani krejt të ri që të kalojë përmes çarjes. Vende si Zambia dhe Uganda një ditë mund të kenë vijën e tyre bregdetare nëse toka vazhdon të ndahet. Sipas revistës prestigjioze Geophysical Research Letters, gjeologët kanë qenë në gjendje të konfirmojnë se një oqean i ri po krijohet ndërsa kontinenti afrikan ndahet në gjysmë.

Çarje në kufirin e tre pllakave tektonike
Shkencëtarët kanë arritur të gjejnë vendin e saktë ku për herë të parë u hap thellë nën tokë një kontinent me një sipërfaqe prej më shumë se 30 milionë kilometra katrorë, shkruan Unilad. Plasaritja ndodhet në kufijtë e tre pllakave tektonike që prej disa kohësh janë larguar gradualisht nga njëra-tjetra. Gjeologët kanë treguar se ky proces kompleks tektonik do të hapë rrugën për një trup krejtësisht të ri uji miliona vjet nga tani.

Shkencëtarët kanë zbuluar se çarja, e njohur si Hendeku i Afrikës Lindore, është aktualisht rreth 55 kilometra e gjatë pasi u shfaq për herë të parë në vitin 2005 në shkretëtirat e Etiopisë.

– Ky është i vetmi vend në Tokë ku mund të studiosh sesi një faj kontinental bëhet oqeanik – tha Christopher Moore nga Universiteti i Leeds.

Duke përdorur teknologjinë e radarit satelitor, Moore monitoroi aktivitetin vullkanik të rajonit të Afrikës Lindore, i cili zakonisht shoqërohet me shpërbërjen graduale të kontinentit. Çarja ndodhet në kufijtë e pllakave tektonike afrikane, arabe dhe somaleze, dhe në 30 milionë vitet e fundit pllaka arabe është larguar ngadalë nga kontinenti afrikan.

I njëjti ndryshim tektonik u pa më herët kur Deti i Kuq dhe Gjiri i Adenit u krijuan midis dy masave tokësore të lidhura. Pllaka somaleze po largohet gjithashtu nga pllaka afrikane – duke u thelluar në rrugën e saj përmes Luginës së Riftit të Madh. Me ndihmën e instrumenteve GPS, studiuesit ishin në gjendje të masin me saktësi lëvizjet e tokës.

– Me ndihmën e teknologjisë GPS, ne mund të masim shpejtësinë e lëvizjes deri në disa milimetra në vit. Ndërsa marrim më shumë të dhëna matëse, mund të kuptojmë më mirë se çfarë po ndodh. Gjiri i Adenit dhe Deti i Kuq do të përmbytin rajonin e Afarit dhe Luginën e Riftit të Madh dhe do të bëhen një oqean i ri dhe ajo pjesë e Afrikës Lindore do të bëhet kontinenti i saj i vogël – tha gjeofizikani detar dhe profesori në Universitetin e Kalifornisë, Ken McDonald. .

Të tre pllakat tektonike po largohen me ritme të ndryshme, por McDonald thotë se Arabia po ndahet nga ajo afrikane me një shpejtësi prej 2.5 centimetra në vit. Pllakat afrikane dhe somaleze po ndahen me një ritëm më të ngadaltë prej rreth pesë milimetra çdo vit.